HĐND TP.HCM đã thông qua chủ trương thành lập TP Thủ Đức, một đô thị hiện đại, sáng tạo, tương tác cao. Hình hài của khu đô thị tương lai bắt đầu hiện dần qua các công trình hạ tầng cơ sở và hạ tầng xã hội của ba quận phía đông hiện tại theo đúng nguyên tắc hình thành đô thị: hạ tầng đi trước, dân cư tự nhiên sẽ đến lấp đầy theo quy luật cung cầu của xã hội.

Các nhà đô thị học ví hạ tầng giao thông như huyết mạch của đô thị. Giao thông hiện đại, thông thoáng là khi đô thị còn đầy tiềm năng phát triển. Không ai phủ nhận hạ tầng giao thông ở khu đô thị phía đông những năm gần đây được đầu tư bài bản nhất trong các khu vực của TP.HCM với tuyến đường Xa Lộ Hà Nội, tuyến đường Mai Chí Thọ với hầm Thủ Thiêm...

Và không lâu nữa, tuyến Metro đầu tiên của cả nước cũng sẽ đi vào hoạt động nối từ trung tâm đi xuyên qua địa phận Thành phố Thủ Đức. Tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) có tổng chiều dài 19,7km với đoạn đi ngầm dài 2,6 km đi trên cao 17,1 km qua 14 ga.

Tính đến tháng 10-2020, tuyến metro này đã hoàn thành 77% khối lượng. Công trình đã hoàn thành việc lắp đặt 23/32 km đường ray và hoàn thiện kết cấu 11 ga trên cao, 2 ga ngầm.

Ngày 8-10, đoàn đầu tàu tiên từ Nhật Bản đã cập cảng Khánh Hội và được đưa về Depot Long Bình (quận 9). Ba toa tàu đầu tiên của tuyến Metro số 1 có sức chở 930 khách, tốc độ tối đa 110 km/giờ khi đi trên cao và 80 km/ giờ khi chạy ngầm.

Ngày 13-10, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) tổ chức lễ ra mắt đoàn tàu metro số 1 đánh dấu bước chuyển quan trọng của dự án từ giai đoạn xây dựng sang giai đoạn thử nghiệm - vận hành.

Tuyến tàu điện ngầm này được khởi công xây dựng trong năm 2012 và dự kiến hoàn thành vào năm 2021. Đây là tuyến vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn góp phần to lớn vào việc kéo giảm ùn tắc giao thông TP. Sau khi hoàn thành tuyến sẽ kết nối với các hạ tầng khác như bến xe, bệnh viện, hệ thống xe buýt… để hoàn thiện mạng lưới giao thông của TP.

Bến xe Miền Đông mới tọa lạc tại phường Long Bình, quận 9 và thị xã Dĩ An (tỉnh Bình Dương). Công trình khởi công xây dựng vào tháng 4-2017 với tổng vốn đầu tư khoảng 4.000 tỉ đồng.

Đây là bến xe lớn nhất cả nước với khuôn viên rộng 16ha, diện tích bãi đỗ ôtô chờ vào vị trí đón khách là 29.880m², diện tích bãi đỗ xe dành cho các phương tiện khác là 21.000m2… 

Bến xe Miền Đông chính thức đi vào hoạt động ngày 10-10 vừa qua. Ngoài mục tiêu giao thông, công trình này còn được dự báo sẽ là động lực phát triển đô thị, dân cư, dịch vụ cho các khu vực lân cận như các phường Long Bình, Tân Phú và Thành phố Dĩ An của tỉnh Bình Dương.

Bênh viện Ung bướu cơ sở 2 vừa đi vào hoạt động đầu tháng 10-2020 với quy mô 1.000 giường bệnh, sẽ là nơi tiếp đón, điều trị cho các bệnh nhân ở các tỉnh miền Đông Nam Bộ và miền Trung, “chia lửa” cho bệnh viện hiện tại đang quá tải trầm trọng.

Đây là một bệnh viện chuyên khoa quan trọng ở khu vực phía đông TP, cũng một trong những cơ sở góp phần hoàn thiện hệ thống hạ tầng xã hội của khu đô thị phía đông. Bệnh viện Ung Bướu cơ sở 2 là một nhánh trong bốn yếu tố cơ sở hạ tầng quan trọng của một đô thị “ ĐIỆN - ĐƯỜNG - TRƯỜNG - TRẠM”

Khu đô thị Đại học Quốc gia TP.HCM hình thành trên 20 năm, nhưng chưa hoàn thiện bởi vướng bồi thường giải phóng mặt bằng ở phía TP.HCM. Mới đây, nguồn tin của Tuổi Trẻ cho hay những vướng mắc về bồi thường giải phóng mặt bằng của dự án này cơ bản đã có hướng tháo gỡ, triển vọng hoàn thiện khu đô thị đại học này đang đến rất gần.

Với hơn 6.000 cán bộ công nhân viên đang làm việc tại ĐH Quốc gia và các trường thành viên, Đại học Quốc gia TP.HCM là một trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ lớn và hiện đai nhất cả nước. Nơi đây còn là trung tâm hợp tác quốc tế với hàng chục đoàn chuyên gia quốc tế đến giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi và nghiên cứu mỗi năm.

Nơi nào có công việc, nơi đó sẽ có dân cư, hình thành đô thị như nước chảy về chỗ trũng. Mô hình Khu công nghệ cao đầu tiên tại TP thành công là tiền đề để lãnh đạo TP.HCM quyết định quy hoạch và đầu tư xây dựng Khu công nghệ cao thứ 2 cũng trên địa bàn quận 9 với quy mô 166 ha.

"Khu công nghệ cao 2" với tính chất là khu vực nghiên cứu, thực nghiệm, chuyển giao và ứng dụng khoa học - công nghệ, liên kết và bổ sung chức năng cho khu công nghệ cao hiện hữu. Đây cũng là cơ sở để nghiên cứu khu đô thị sáng tạo tương tác cao ở phía Đông TP.HCM, là thành phố Thủ Đức trong tương lai.

Đây là đường cao tốc nối TP.HCM với tỉnh Đồng Nai với điểm đầu tuyến là nút giao thông An Phú (quận 2) điểm cuối là nút giao thông Dầu Giây (huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai ). Hiện đoạn đường này đã đưa vào sử dụng với quy mô 4 làn xe trên tổng chiều dài 55,7 km.

Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Nguyễn Văn Thể đã giao Tổng công ty Cửu Long lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để mở rộng tuyến đường này thành 8-10 làn xe để đưa vào kế hoạch xây dựng giai đoạn 2021-2025.

Việc mở rộng tuyến cao tốc giải quyết tình trạng quá tải xe cộ hiện nay trên tuyến, giúp liên kết vận tải TP.HCM đi các tỉnh dễ dàng, nhanh chóng, tiện lợi hơn. Hiệu quả nhất là kết nối khu vực phía đông TP.HCM với Đồng Nai và các tỉnh khác. Đây cũng là tiền đề quan trọng để phát triển các đô thị và khu đân cư ở những điểm kết nối của tuyến cao tốc này.

Sở Giao thông vận tải của TP.HCM và tỉnh Đồng Nai đã đồng ý phương án xây dựng cầu Cát Lái quy mô 6 làn xe. Ở đầu TP.HCM, cầu Cát Lái sẽ kết nối vào đường Vành đai 2 - TP.HCM, đầu Đồng Nai sẽ được kết nối đường cao tốc Bến Lức - Long Thành (xã Phước Khánh, huyện Nhơn Trạch). Đây là cây cầu mơ ước của người dân và doanh nghiệp hai bên bờ sông Đồng Nai vốn cách trở đò giang từ trước đến nay.

Dự án cầu cát Lái đã được Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Đồng Nai triển khai thực hiện. Dự kiến cầu cát Lái sẽ khởi công trong năm 2020 với tổng mức đầu tư gần 7.200 tỉ đồng. 

Với cầu cát Lái, khoảng cách khu đô thị phía đông của TP.HCM đi Bà Rịa - Vũng Tàu và các huyện Long thành, Nhơn Trạch của Đồng Nai sẽ rút ngắn lại. Mai nay, khi dự án sân bay Long Thành đi vào hoạt động, tuyến thông thương này mở ra cơ hội rất lớn để phát triển đô thị, dịch vụ, thương mại cho TP.HCM, nhất là các quận phía đông.