Đẩy nhanh đàm phán TPP

Giới học giả và chuyên gia mà Tuổi Trẻ phỏng vấn đều coi chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lần này là bước tiến quan trọng mới giữa hai nước.

Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc đánh giá chuyến thăm Washington của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang “là bước tiến quan trọng trong quan hệ song phương bởi các con số đã tự nói lên tất cả”. Theo ông, kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ từ năm 1995, thương mại song phương đã tăng lên 25 tỉ USD với phần thặng dư lớn nghiêng về Việt Nam. Số sinh viên Việt Nam đang học tập tại Mỹ đã tăng lên hơn 15.000 sinh viên.

“Có rất nhiều con số khác cho thấy sự tăng trưởng quan hệ song phương - giáo sư Thayer đánh giá - Thời điểm này đã chín muồi để tái cấu trúc quan hệ với những lợi ích phù hợp cho cả hai bên”. Theo giáo sư Thayer, nội dung kinh tế sẽ chi phối chuyến đi của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. Ông nhắc lại thông điệp của Nhà Trắng nhấn mạnh việc Tổng thống Obama muốn bàn thảo với Chủ tịch nước Trương Tấn Sang về tầm quan trọng của việc hoàn tất Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Vấn đề cơ bản sẽ là cam kết của hai phía để đẩy nhanh đàm phán TPP như mong muốn của Tổng thống Obama để các bên có thể đạt được thỏa thuận này vào cuối năm nay.

Giáo sư Thayer cho biết hai bên cũng sẽ trao đổi những vấn đề như tình hình biển Đông, biến đổi khí hậu... Trước đó thông điệp của Nhà Trắng về chuyến đi của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cũng nhấn mạnh ông Obama muốn thảo luận về “cách thức thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề an ninh khu vực”. Về vấn đề biển Đông, giáo sư Thayer cho rằng hai bên sẽ tiếp tục nhấn mạnh việc ủng hộ Bộ quy tắc ứng xử (COC) mang tính ràng buộc và nguyên tắc không đe dọa sử dụng vũ lực. Giáo sư Thayer cho rằng thành công của chuyến đi sẽ đặt nền móng cho chuyến đi của Tổng thống Obama tới Hà Nội vào tháng 10 sau khi dự Hội nghị thượng đỉnh Đông Á tại Brunei.

Ngày 25-7, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ có bài phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS). Chuyên gia Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp về châu Á của CSIS, đánh giá chuyến thăm là “minh chứng cho sự phát triển của quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ”. Theo bà, mối quan hệ này quan trọng vì cả các lý do đối ngoại, kinh tế và an ninh. “Cả Hoa Kỳ và Việt Nam đều là đối tác trong đàm phán TPP và tôi hi vọng chuyến thăm sẽ là động lực cho các nhà đàm phán kết thúc được quá trình thương thuyết - chuyên gia Glaser cho biết - Về vấn đề biển Đông, cả Hoa Kỳ và Việt Nam đều chia sẻ quan điểm là bất đồng phải được giải quyết qua con đường hòa bình và tuân thủ luật quốc tế. Tôi hi vọng Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ nói về biển Đông tại CSIS”.