Phóng to

Một bệnh nhân vật vã trong khi chờ khám ung thư tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - Ảnh: L.TH.H.

Những thông tin này được Bệnh viện Ung bướu TP.HCM báo cáo tại hội thảo phòng chống ung thư TP.HCM lần thứ 15, được tổ chức ngày 6 và 7-12 do Bệnh viện ung bướu TP và Hội Ung thư TP tổ chức.

5 loại ung thư hàng đầu

Thống kê của Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho thấy tỉ lệ mắc các loại ung thư nói chung tại TP tăng trung bình 5,4% mỗi năm (giai đoạn 2006-2010). Bệnh ung thư xuất hiện nhiều từ sau 40 tuổi và tăng dần theo tuổi tác, cho đến sau 80 tuổi thì giảm.

Theo Bệnh viện Ung bướu TP, năm loại ung thư hàng đầu ở nam giới là phổi, gan, đại trực tràng, dạ dày và vòm hầu (chiếm 58%); còn ở nữ giới là vú, cổ tử cung, đại trực tràng, phổi và tuyến giáp (chiếm 63%). Đặc biệt ở nữ giới có sự gia tăng tỉ lệ ung thư vú, đại trực tràng và tuyến giáp. Dự báo trong những năm kế tiếp, tỉ lệ mắc các loại ung thư nói chung ở cả nam và nữ tại TP.HCM tiếp tục tăng trung bình 5,4% mỗi năm.

Đáng lưu ý, theo ghi nhận tình hình ung thư tại TP.HCM từ năm 2003 cho thấy ung thư vú ở phụ nữ đã vượt qua ung thư cổ tử cung để chiếm vị trí đứng đầu. Ung thư cổ tử cung, phổi, đại trực tràng, dạ dày, tuyến giáp và buồng trứng là những loại kế tiếp thường gặp, trong đó ung thư tuyến giáp đã vượt lên xếp thứ năm trong thống kê của hai năm 2009-2010.

Về tuổi mắc ung thư, ở nhóm tuổi 0-14 tuổi, ung thư máu chiếm vị trí cao nhất; còn ung thư mắt, thận, xương, mô mềm là các loại thường gặp tiếp theo.

Ở nhóm tuổi 15-24, ung thư buồng trứng (ở phụ nữ) và ung thư tuyến giáp là những ung thư hàng đầu ở cả hai giới.

Ở nhóm tuổi 25-34, ung thư tuyến giáp vẫn đứng đầu bảng thống kê; ở nam giới ung thư đại tràng, ung thư gan xuất hiện nhiều; ở nữ giới là ung thư vú.

Từ nhóm tuổi 35 trở lên bắt đầu định hình rõ những ung thư thường gặp ở cả hai giới với thứ tự ít thay đổi hơn so với những nhóm tuổi trước đó. Đó là ung thư phổi, gan, đại trực tràng, dạ dày và vòm hầu ở nam giới; ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng, phổi và tuyến giáp ở nữ giới.

Sau 65 tuổi, ung thư da là một trong những ung thư thường gặp ở cả hai giới, nhưng ung thư vú giảm ở nữ giới.

Phòng tránh được

Theo bác sĩ Đặng Huy Quốc Thịnh, phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, nguyên nhân khiến những bệnh nhân mắc các loại bệnh như ung thư phổi, ung thư gan, ung thư đại trực tràng gia tăng thời gian gần đây là do người dân hút thuốc lá, uống bia, rượu nhiều, ăn ít rau xanh, ăn nhiều chất béo, ít vận động...

Với ung thư gan thì viêm gan siêu vi B là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh này. Nếu người dân được chích ngừa thì có thể hạn chế mắc bệnh ung thư gan. Ngoài ra, việc uống nhiều rượu, bia rất dễ bị xơ gan và ung thư gan. Cách bảo quản thực phẩm không tốt, để bị ẩm, mốc nhưng vẫn chế biến để ăn cũng dễ dẫn đến ung thư gan. Nguyên nhân chính gây ung thư dạ dày là do vi khuẩn HP; một nguyên nhân khác khiến bệnh ung thư dạ dày gia tăng còn do thói quen ăn những thực phẩm được bảo quản lâu ngày như dưa cải muối, mắm...

Theo bác sĩ Quốc Thịnh, bên cạnh yếu tố cơ địa đột biến gen của từng cá nhân thì tập quán ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng có thể dẫn đến ung thư. Trước đây khi người dân còn nghèo, thường ăn nhiều loại rau xanh nên ít có nguy cơ ung thư. Hiện cuộc sống công nghiệp phát triển, mức độ tiêu thụ rau xanh giảm, người dân ăn nhiều chất béo, ít ăn rau, trái cây và ít vận động. Lối sống này rất dễ dẫn đến mắc bệnh ung thư.

Đối với ung thư vú và ung thư cổ tử cung, bệnh này ít gặp ở người dân TP nhưng lại gặp nhiều ở người dân các tỉnh do ý thức vệ sinh phụ nữ và việc sinh đẻ chưa được kiểm soát tốt. Nguyên nhân gây bệnh này là do virut HPV, hiện đã có văcxin chủng ngừa nhưng do giá thành cao nên nhiều người dân chưa tiếp cận được.

Để phòng tránh ung thư, theo bác sĩ Quốc Thịnh, trước tiên người dân cần ăn uống, ngủ nghỉ điều độ, thường xuyên tập thể dục, hạn chế ăn chất béo, ăn nhiều trái cây, rau xanh, không hút thuốc lá, chích ngừa gan siêu vi B, chích ngừa ung thư cổ tử cung...