Read this on Tuoitrenews.vn

Nhưng thực tế ở Nga không như những lời rao tuyển.

Trở về bệnh tật và nợ nần

Trên chuyến bay VN 0526 ngày 14-4-2011 từ Nga về VN, chị Nguyễn Thị Bích Thi đã lên cơn co giật, tím tái. Các tiếp viên đã nhờ đến ba bác sĩ người Nga có mặt trên chuyến bay trợ giúp, hướng dẫn họ cho chị Thi thở oxy và các thao tác hồi sức.

Chị Nguyễn Thị Bích Thi, ngụ xã Tân An Hội, huyện Củ Chi (TP.HCM), chính là lao động trở về từ Nga sau gần bốn tháng làm việc cho một doanh nghiệp may người Việt ở ngoại ô Matxcơva. Cùng với nhiều người lao động khác, chị Thi xuất cảnh qua Nga ngày 19-12-2010. Theo chị Thi, thực tế việc làm ở Nga không đúng như hợp đồng, thời gian làm việc không dưới 15 giờ/ngày, có khi làm đến 12g đêm.

Chịu không xiết những ca làm việc triền miên, ăn uống không đảm bảo sức khỏe, chị Thi đã ngã bệnh nhiều lần nên xin về VN. Lúc này, công ty phía Nga thông báo chị Thi muốn về VN phải chi 2.400 USD đền bù hợp đồng và một nửa tiền mua vé máy bay về VN là 300 USD. Nếu không có tiền thì phải ở lại làm việc để trả nợ.

Không thể tiếp tục ở lại làm việc vì sức khỏe ngày một yếu, chị Thi điện thoại về nhà cầu cứu gia đình vay 2.700 USD gửi sang Nga cho công ty và sau đó công ty mới đồng ý cho chị về VN.

Thực tế không như hợp đồng

Theo chị Thi, Công ty Huy Vũ rao tuyển lao động nghề may qua Nga làm việc với mức lương hấp dẫn nên chị cùng nhiều người bạn khác là anh Dương Thanh Sang, chị Lại Thị Thu Hường (ở thị trấn Hậu Nghĩa) cùng một số người ở miền Trung và miền Bắc tìm tới công ty đăng ký đi Nga. Công ty Huy Vũ cho biết họ được Trung tâm xuất khẩu lao động Vina Handcoop (thuộc Liên minh hợp tác xã VN) ủy quyền tuyển dụng lao động qua Nga làm việc với mức lương tối thiểu 500 USD/tháng và làm việc tám giờ/ngày, nếu tăng ca sẽ được hưởng thêm tiền.

Nghe mức lương hấp dẫn, những lao động nói trên đã đồng ý ký hợp đồng và nộp lệ phí 8 triệu đồng cho Công ty Huy Vũ. Ngoài ra, người lao động còn chịu phí khám sức khỏe 1 triệu đồng, tiền hộ chiếu và 1/2 tiền vé máy bay ra Hà Nội. Trước khi qua Nga, người lao động còn ký bản cam kết nộp phí 2.200 USD và chi phí này sẽ bị trừ dần vào lương khi qua Nga làm việc.

Theo chị Thi (và cả anh Sang, chị Hường đang ở Nga điện về cho biết), qua đến Nga mọi người mới biết để đạt được mức lương 500 USD như Công ty Huy Vũ tư vấn, họ phải làm quần quật không dưới 15 giờ/ngày, khi hàng nhiều còn làm đến 12g đêm. Kể từ khi qua Nga làm việc, không một lao động nào được ra khỏi khuôn viên công ty.

Trong buổi làm việc với phóng viên Tuổi Trẻ ngày 4-5, ông Hoàng Phan Huy Vũ (giám đốc Công ty Huy Vũ) khẳng định: “Khoản tiền 8 triệu đồng chúng tôi thu của người lao động là phí dịch vụ môi giới, để trang trải các chi phí trong quá trình tuyển dụng, làm thủ tục để đưa người lao động qua Nga”.

Tuy nhiên ông Trần Thanh Minh, giám đốc Vina Handcoop, cho biết việc tuyển dụng lao động qua Nga làm việc không liên quan gì đến Vina Handcoop. Công ty Huy Vũ tự soạn thảo hợp đồng tìm đối tác xuất khẩu lao động ký với người lao động và thu phí 8 triệu đồng là không đúng. “Chúng tôi chỉ nhờ Công ty Huy Vũ giới thiệu lao động qua Nga làm việc theo hợp đồng lao động cá nhân cho công ty gia đình của chúng tôi chứ không phải dạng xuất khẩu lao động theo hợp đồng dịch vụ” - ông Minh nói.

Sau gần bốn tháng qua Nga làm việc, chị Thi đã tay trắng trở về còn mang theo nợ nần chồng chất. Riêng tiền lương thì công ty ở Nga cho biết họ trừ hết vào các khoản dịch vụ. “Ra đi với bao nhiêu hi vọng đổi đời nay phải trở về trắng tay, còn phải mang nợ hơn 50 triệu đồng” - chị Thi uất ức nói.

Từ Nga, anh Dương Thanh Sang và chị Lại Thị Thu Hường điện thoại về cho biết đến nay vẫn chưa nhận được đồng lương nào. Hiện cả hai người và một số lao động khác đều muốn về VN nhưng không có tiền đền bù và công ty bên Nga bảo nếu ai không bị bệnh thì không được về.