Phóng to

TT - The Departed (Kẻ quá cố) là phiên bản Hollywood làm lại bộ phim thành công vang dội của điện ảnh Hong Kong năm 2002 Vô gian đạo, với dàn diễn viên hùng hậu như Leonardo DiCaprio, Matt Damon, Jack Nicholson dưới tài đạo diễn của Martin Scorsese.

Nếu các phim Hollywood làm lại từ dòng phim kinh dị Nhật như The ring, The grudge được xem là “Mỹ hóa phim châu Á” thì The Departed lại... “Hong Kong hóa” Vô gian đạo.

Năm 2002, Vô gian đạo của bộ đôi đạo diễn Lưu Vỹ Cường và Mạch Triệu Huy gây tiếng vang vì phong cách bộ phim không khác gì một phim Hollywood. Một cốt truyện độc đáo, một cuộc đối đầu căng thẳng và một đoạn kết bất ngờ không đoán trước được. Tính cách nhân vật được khắc họa rõ nét dù nội tâm mỗi nhân vật khá phức tạp cộng với mối quan hệ chồng chéo.

Đạo diễn Martin Scorsese, được xem là “ông trùm phim tội phạm” như Good Fellas, Casino, đảm nhận dựng lại Vô gian đạo. Biên kịch William Monahan sửa lại kịch bản The Departed chặt chẽ hơn, logic hơn và Mỹ hơn, với bối cảnh là thế giới tội phạm và cảnh sát ở Boston. Tuy vậy, The Departed lại trở nên “Hong Kong” hơn cả Vô gian đạo - vốn đã theo “chuẩn” của Hollywood.

Về mặt cấu trúc được kể theo đúng tuần tự thời gian, giải thích một cách logic xuất thân của các nhân vật kéo dài gần một tiếng đồng hồ mới bắt đầu “khai mào” bằng một vụ bố ráp bị rò rỉ thông tin, The Departed giảm nhịp độ phim so với bản gốc và cũng giảm luôn hiệu quả tác động.

Về mặt đẩy kịch tính, Vô gian đạo tạo ra những khoảng lặng hiệu quả để đẩy kịch tính lên cao - chẳng hạn cảnh hai nhân vật đối đầu nhau cùng ngồi thưởng thức âm nhạc trong một không gian ấm cúng, gợi nhớ đến một cảnh phim kinh điển trong Heat (2005), với Al Pacino và Robert De Niro thủ vai viên cảnh sát kỳ cựu và tên tội phạm ranh ma cùng ngồi nhâm nhi cà phê; trong khi The Departed lại thiếu hẳn những điểm nhấn này.

Về mặt giải quyết câu chuyện, đoạn kết của Vô gian đạo gây bất ngờ khi để cho tay trong của xã hội đen trong lực lượng cảnh sát (Lưu Đức Hoa) sống sót và tiếp tục được vinh danh trong hàng ngũ bảo vệ an ninh, khác biệt với truyền thống kẻ ác phải bị trừng trị của phim Hong Kong trước nay. Trong khi đó, The Departed lại tuân thủ truyền thống “luật nhân quả” của phim Hong Kong khi kẻ xấu phải trả giá và người hùng, dù hi sinh, vẫn còn có niềm hi vọng.

Cũng cần nhắc lại rằng khi Vô gian đạo phát hành tại đại lục, họ phải làm một đoạn kết khác để vượt qua ải kiểm duyệt, với cảnh nhân vật của Lưu Đức Hoa bị bắt theo đúng môtip truyền thống. Ở đoạn kết của The Departed, kẻ tay trong cảnh sát không chỉ bị thủ tiêu, bạn gái của anh ta còn mang một giọt máu trong người mà khán giả không biết của kẻ xấu hay người hùng khi nàng ngủ cùng lúc với hai nhân vật chính! Xét về tổng thể, The Departed của Mỹ dễ hiểu và dễ xem hơn Vô gian đạo của Hong Kong.

Với một đoạn kết hoàn hảo - tạm gọi là kết thúc có hậu - The Departed thành công về mặt doanh thu tại thị trường Hoa Kỳ. Bộ phim đạt doanh thu 91 triệu USD sau ba tuần công chiếu, hứa hẹn hơn hẳn các phim gần đây của Martin Scorsese (Gangs of New York thu về 77 triệu USD, The Aviator thu về 103 triệu USD) và được giới phê bình phim đánh giá cao. Thế nhưng, Martin Scorsese không có ý định thực hiện phần tiếp theo của The Departed.