Tổng thống đắc cử Donald Trump tự tin chiến thắng nhưng vẫn nổi dóa với các yêu cầu kiểm phiếu lại ở ba bang - Ảnh: AFP

Cuộc bầu cử ở Mỹ có vẻ vẫn chưa kết thúc cho đến khi các đại cử tri đi bỏ phiếu chính thức sau ba tuần nữa.

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã mất cả chục ngày lập nội các tương lai nhưng có vẻ không yên khi đã có những yêu cầu đòi kiểm đếm phiếu ở ba bang.

Đảng Xanh đã nộp đơn yêu cầu kiểm phiếu lại ở hai bang Wisconsin (10 phiếu đại cử tri) và Pennsylvania (20 phiếu đại cử tri) và sẽ nộp yêu cầu chính thức tương tự với bang Michigan (16 phiếu đại cử tri) vào ngày 30-11.

Ứng viên đảng môi trường Jill Stein, cho rằng "có những bất thường về số liệu khiến gây lo ngại" nên bà yêu cầu làm minh bạch.

Ông Trump thắng cách biệt

Ở ba bang này, ông Donald Trump giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton với tỉ lệ phiếu phổ thông lần lượt là: 20.000 phiếu ở bang Wisconsin, 70.000 ở Pennsylvania và chỉ nhỉnh hơn 10.000 ở Michigan.

Hôm 28-11, bang Michigan cũng đã thông báo kết quả kiểm phiếu cuối cùng với chiến thắng chung cuộc thuộc về ông Trump với cách biệt là 10.704 phiếu phổ thông trước đối thủ Clinton. Theo đó, ông Trump đã chính thức đạt tổng số phiếu đại cử tri là 306 phiếu, so với 232 phiếu đại cử tri của cựu Ngoại trưởng Mỹ. Michigan là bang cuối cùng của Mỹ công bố kết quả kiểm phiếu chính thức.

Về lý thuyết mà nói, số phiếu đại cử tri của ba bang là 46 phiếu nên nếu kết quả lật ngược tất cả để bà Clinton giành lấy thì bà sẽ chiến thắng chứ không phải ông Trump.

Nhưng về mặt số liệu và cả lịch sử, việc kiểm phiếu lại sẽ không làm thay đổi được kết quả bầu cử đã công bố năm 2016 này vì các cách biệt rõ ràng là quá lớn.

Ứng viên đảng Xanh Jill Stein trong kỳ vận động tranh cử ở Chicago - Ảnh: AFP

Theo Reuters, trước yêu cầu hợp pháp của bà Jill Stein gửi lên hôm 25-11, các quan chức Wisconsin đã chuẩn bị để khởi động quá trình kiểm lại hơn 25 triệu phiếu bầu trong bang, và quá trình này sẽ có sự tham gia của luật sư bên ban vận động tranh cử của bà Clinton.

Hôm 28-11, ông Mark Thomsen, chủ tịch Ủy ban bầu cử Wisconsin, thông báo: "Nếu đừng nghĩ đến chuyện gì khác, việc kiểm phiếu lại chỉ càng cho chúng ta thấy sự kiểm đếm tốt hơn. Nó sẽ làm cho cử tri bang Wisconsin thấy an lòng rằng chúng tôi có một hệ thống công bằng, rằng chúng tôi không kiểm phiếu bất hợp pháp".

Một thông báo trên trang web của Ủy ban bầu cử Wisconsin cho biết cuộc tái kiểm phiếu được dự kiến bắt đầu vào ngày 30-11 và phải được hoàn thành trước ngày 13-12.

Chiến dịch đòi kiểm phiếu lại của bà Stein đã gây quĩ được số tiền cần thiết để nộp lệ phí cho các yêu cầu kiểm phiếu lại tại Wisconsin, Michigan và Pennsylvania. Trang web của bà Stein cho biết tính đến sáng 28-11, bà Stein đã gây quỹ được 6,3 triệu USD so với mục tiêu quyên 7 triệu USD để chi trả lệ phí kiểm lại phiếu

Theo Reuters, một thành viên thuộc ban chiến dịch của bà Stein cho biết bà vẫn muốn quyên thêm 800.000 USD để trang trải chi phí cho luật sư và các nhân viên cần thiết cho việc giám sát việc kiểm phiếu lại.

Lịch sử đứng về ông Trump

Trong giai đoạn 2000-2015, theo trang FairVote.org, 27 điểm bầu cử trong số 4.687 đã được kiểm đếm lại. Trong 27 lần kiểm đếm lại đó, chỉ có 3 lần bị thay đổi kết quả so với công bố ban đầu. Trong ba lần này, phần thắng thuộc về ứng viên bên Dân chủ.

Trong 27 lần kiểm đếm lại đó, mức chênh lệch trung bình làm thay đổi kết quả là 282 phiếu bầu. Đó là con số quá nhỏ so với số phiếu vượt hơn hàng ngàn của ông Trump hiện nay.

Kể cả xét theo tỉ lệ phần trăm - đây là phần đáng nói vì tỉ lệ đi bỏ phiếu năm 2016 này cao hơn các lần bỏ phiếu trước -, các thống kê cũng cho thấy sẽ không có thay đổi gì. Số phiếu trung bình làm thay đổi kết quả kiểm đếm chỉ chiếm 0,2% tổng số phiếu bầu.

Theo tính toán của trang mạng chuyên về bầu cử Mỹ FiveThirtyEight vừa qua, việc kiểm đếm may ra chỉ làm thay đổi kết quả ở bang Michigan có lợi cho bà Clinton, nhưng kể cả như thế thì bà cũng không đạt được mốc 270 phiếu đại cử tri.

Ông Mark Elias, cố vấn tranh cử của bên đảng Dân chủ, nhận định: “Chúng tôi cổ súy cho việc kiểm đếm lại phiếu do biết rằng số phiếu khác biệt giữa ông Donald Trump và bà Hillary Clinton ở bang sít sao nhất là Michigan, sẽ thay đổi sau khi kiểm đếm lại”.

Trong kỳ bầu cử năm 2000, chiến thắng của ứng viên George W. Bush trước ứng viên Al Gore bên Dân chủ từng bị phản ứng mạnh. Việc kiểm đếm lại ở bang Florida đã đem lại thêm 1.247 phiếu bầu cho bên ứng viên Dân chủ. Tuy nhiên con số này không đủ để làm thay đổi kết quả cuối cùng với phần thắng thuộc về ông Bush.

Người dân Mỹ bỏ phiếu bằng máy điện tử - Ảnh: AFP

Cũng có một khác biệt lớn giữa kết quả bầu cử năm 2000 và 2016: đó là việc sử dụng máy bầu điện tử. Lập luận của bên đưa ra yêu cầu kiểm đếm lại là các máy này có thể đã bị tấn công để làm thay đổi kết quả (“thuyết âm mưu” này đã được nêu ra từ trước ngày bầu cử 8-11 và được hàm ý là do tin tặc người Nga tiến hành).

Vấn đề là đến nay cũng chưa ai chứng minh được rõ ràng kèm theo bằng chứng là điều đó có thật không. Và cũng chưa có bằng chứng nào cho thấy mối liên hệ giữa các điểm bỏ phiếu dùng máy điện tử với kết quả bỏ phiếu của ông Trump.