Cô Fawzia từng phải làm việc như nô lệ cho một già làng - Ảnh: Reuters

Fawzia là một trong những nạn nhân của vấn nạn thiếu nhà tù dành cho nữ giới tại Afghanistan. Năm 18 tuổi, một tòa án địa phương phía nam tỉnh Paktika phạt tù Fawzia vì tội bỏ trốn theo trai và ngoại tình.

Thế rồi Fawzia sớm nhận ra rằng cô phải thụ án 18 tháng tù giam tại nhà của một già làng. Đó là khoảng thời gian làm việc như một đầy tớ không công dưới toàn quyền kiểm soát của người này.

"Tôi bị đối xử như con vật và bị chiếm giữ như một nô lệ" - Fawzia hiện cư ngụ tại thủ phủ Sharana của tỉnh Paktika, kể lại với hãng tin Reuters.

Sau một thời gian ngắn, cô gái được trả tự do vì đổ bệnh nặng. "Tôi cầu mong rằng không ai phải trải qua những gì tôi đã phải chịu đựng" - Fawzia (từ chối công khai danh tính vì sợ bị trả thù) chia sẻ.

Paktika là một tỉnh nghèo, kém phát triển và bảo thủ về tôn giáo, giáp biên giới với một số khu vực không có pháp luật của Pakistan. Tại Paktika không có nhà tù dùng để giam giữ phụ nữ.

Tại những tỉnh như Paktika, hàng ngàn phụ nữ bị buộc tội và trừng phạt bởi hội đồng địa phương hoặc các già làng mà không hề thông qua hệ thống pháp lý của chính quyền.

Nhiều năm qua tình trạng quá tải tù nhân trong các nhà tù trên khắp Afghanistan là một vấn đề thường xuyên nhận sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế và chính quyền liên bang luôn phải đấu tranh để bổ nhiệm các cán bộ tư pháp ở vùng sâu vùng xa.

Báo cáo nhân quyền gần đây của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng lưu ý rằng "hệ thống pháp luật thường không hiện hữu tại các vùng nông thôn" Afghanistan.

Các cuộc họp của các già làng là công cụ chính để giải quyết các tranh chấp trong vùng. "Họ cũng áp đặt các hình phạt mà không cần thông qua hệ thống pháp luật chính thức" - báo cáo nêu rõ.

Giám đốc hệ thống nhà tù Afghanistan Alim Kohistani cho biết có khoảng 850 phụ nữ bị giam trong các nhà tù chính phủ vì tội giết người, buôn lậu ma túy hoặc "tội phạm đạo đức".

Tuy nhiên con số trên không bao gồm những phụ nữ bị giam giữ không chính thức. "Có thể có đến hàng ngàn phụ nữ khác bị giam giữ tại các nhà tù không chính thức trên khắp cả nước bởi sự thiếu vắng các nhà tù chính thức" - ông Kohistani thừa nhận.

Ông Kohistani cũng thông tin thêm rằng chính phủ Afghanistan phải chấp nhận tình hình hiện tại vì khó có thể làm gì để thay đổi điều này.