Phóng to

* Thưa giáo sư, để có cuộc hôn nhân hạnh phúc bền vững, gia đình trẻ cần có yếu tố gì trong hành trang của họ?

- Điểm khởi đầu, xuất phát cơ bản để gia đình trẻ xây dựng hạnh phúc bền vững là cuộc hôn nhân phải được tiến hành trên cơ sở tình yêu thực sự và tự nguyện. Tự nguyện không chỉ là để hưởng hạnh phúc, mà còn để có tinh thần sẵn sàng vượt khó khăn gian khổ, để gìn giữ tình yêu hạnh phúc trong quá trình chung sống.

Để có tình yêu thực sự và hạnh phúc vững bền mà không chỉ là sự say mê chốc lát thì phải có quá trình tìm hiểu kỹ lưỡng để sau hôn nhân khỏi vỡ mộng.

Các bạn hãy cố hiểu nhau hơn trước khi cưới để tránh những thất vọng sau này. Cần trang bị những hiểu biết về quan hệ vợ chồng trước khi tiến tới hôn nhân.

* Xin giáo sư chỉ ra những nguyên nhân dẫn tới tình trạng ly hôn của vợ chồng trẻ đang ngày một gia tăng?

Xây dựng hôn nhân là tự nguyện thì ly hôn cũng là tự nguyện. Ly hôn là phương thức giải thoát cho hai người đang bế tắc trong cuộc sống hôn nhân không có hạnh phúc. Tình hình ly hôn ở nước ta đang gia tăng, nhất là đối với các cặp vợ chồng trẻ mặc dù họ đã có 1 - 2 con. Gần đây tình hình ly hôn trong tầng lớp công chức khá cao. Phụ nữ đứng dơn xin ly hôn ngày một nhiều hơn.

Về nguyên nhân ly hôn, xin nêu ví dụ ở Hà Nội: 23.730 vụ ly hôn. Nguyên nhân cụ thể như sau: đánh đập ngược đãi vợ chiếm 31%; ngoại tình - 14,82%; mâu thuẫn vợ chồng, mẹ chồng nàng dâu - 8,83%; nghiện hút cờ bạc - 4,1%; tiền tài địa vị - 1,55%; không thể sinh con - 1,23%; một bên can án tập trung cải tạo - 0,8%; chồng có vợ lẽ - 0,79%; các nguyên nhân khác 31,52% (theo thống kê của tòa án). Như vậy, ngược đãi là nguyên nhân chính.

Nguyên nhân khách quan của đời sống xã hội ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến cuộc sống hôn nhân của mỗi gia đình trẻ. Việc phụ nữ đứng đơn xin ly hôn ngày càng nhiều chứng tỏ trình độ hiểu biết của phụ nữ ngày càng được nâng cao. Họ hiểu sâu sắc hơn vai trò, quyền bình đẳng trong gia đình, họ không chịu được sự đối xử bất công thô bạo của người chồng, hoặc người chồng gây cản trở sự nghiệp của vợ. Hơn nữa, người vợ không chỉ giữ vai trò chăm sóc gia đình nuôi dạy con mà còn bình đẳng với chồng trong việc làm, thu nhập kinh tế.

Trong xã hội hiện nay, lối sống tiêu dùng, sức mạnh của đồng tiền gây tâm lý sống tiêu cực tới gia đình trẻ, mỗi thành viên trong gia đình thiên về sống vị kỷ, các quan niệm về đạo đức truyền thống bị phủ nhận nhất là sự chung thủy, lối sống buông thả, quan hệ tình dục bừa bãi, sinh hoạt bê tha dẫn đến phụ nữ có thai sinh con ngoài ý muốn, cưới vội vàng... là những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống hôn nhân của gia đình trẻ.

* Thưa giáo sư, để tránh bi kịch hôn nhân quá sớm, ngay từ thời kỳ đầu họ nên ứng xử giữa vợ chồng, giữa họ với người thân như thế nào?

- Phải chấp nhận, phải cảm thông nhân nhượng lẫn nhau, có nhược điểm phải uốn nắn từ từ, nhẹ nhàng đúng lúc khi chỉ có hai người. Sự uốn nắn bên gối thường đạt hiệu quả tối đa. Khi trao đổi cố tránh va chạm lòng tự trọng, tính tự ái của nhau. Cần hiểu biết nếp sống, ý thức của nhau từ ăn uống đến vui chơi giải trí để mà dung hòa. Có như vậy hôn nhân mới bền vững.

Dân chủ và bình đẳng là nguyên tắc sống tích cực trong gia đình trẻ. Thẳng thắn không chiều nhau một chiều, không gia trưởng, không âm thầm chịu đựng.

Phải đặc biệt chú ý tới quan hệ mẹ chồng - nàng dâu. Nàng dâu phải chủ động đi trước một bước tạo bầu không khí thuận hòa hiếu thảo với mẹ chồng. Chồng phải hoàn thành sứ mạng trung gian không bênh vợ nói mẹ, không bênh mẹ chửi vợ trước mặt hai người. Phải góp ý với hai người riêng rẽ. An ủi động viên vợ vượt qua khó khăn bực bội với mẹ chồng...

* Thưa giáo sư, truyền thống tốt đẹp trong quan hệ gia đình của ông bà cha mẹ có còn là chỗ dựa cho gia đình trẻ ngày nay?

- Truyền thống đạo lý trong gia đình của ông bà, cha mẹ vẫn là chỗ dựa vững chắc cho các gia đình trẻ.

Chung thủy vợ chồng là giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp. Gia đình được xây dựng trên cơ sở tình yêu và tự nguyện càng đòi hỏi sự thủy chung giữa vợ và chồng, sống với nhau có tình có nghĩa không thể tự do lãng mạn hay thực dụng mà thay đổi tình yêu, tình vợ chồng như thay áo.

Càng không thể lợi dụng tự do hôn nhân, không tôn trọng ý thức xây dựng gia đình mà tùy tiện thích thì ở với nhau, không thích thì ly hôn để mặc hậu quả đời sống con cái và đời sống cả vợ lẫn chồng sau ly hôn. Đức tính hiếu thảo của con cháu đối với ông bà cha mẹ họ hàng, tổ tiên, sự đùm bọc trong quan hệ anh em, dòng họ là truyền thống tốt đẹp cần vun trồng trong gia đình trẻ hiện nay.

* Xin cám ơn giáo sư!