Phóng to

Sơ đồ các trạm thu phí đang và sẽ mọc lên ở các cửa ngõ TP.HCM

Cửa ngõ phía đông TP.HCM sẽ có thêm nhiều trạm thu phí giao thông đưa vào hoạt động. Như vậy, các xe đi từ trung tâm TP vượt qua sông Sài Gòn hướng về các tỉnh miền Đông, miền Trung và miền Bắc đều phải chịu thu phí giao thông.

Phóng to

Trạm thu phí xa lộ Hà Nội, Q.2, TP.HCM sẽ kéo dài thêm thời gian thu phí (ảnh chụp chiều 21-6) - Ảnh: MINH ĐỨC

Hiện nay người dân đi từ trung tâm TP hướng về phía đông qua cầu Bình Triệu gặp trạm thu phí giao thông trên quốc lộ 13 (thu phí hướng xe từ Thủ Đức vào trung tâm TP) và qua cầu Sài Gòn có trạm trên xa lộ Hà Nội. Còn hướng về miền Tây có trạm thu phí giao thông trên đại lộ Nguyễn Văn Linh (Q.7), trạm trên đường Kinh Dương Vương, Q.6 và trạm trên quốc lộ 1A (đoạn từ ngã tư An Sương đến ngã ba An Lạc). Có thể nói năm trạm thu phí giao thông đang hoạt động ở các cửa ngõ TP nên người dân đi ngõ nào cũng sẽ gặp trạm thu phí giao thông.

Sẽ có thêm trạm thu phí

Hầu hết trạm thu phí giao thông ở TP đã thu phí từ năm 2000 trở lại đây trên cơ sở vốn ngân sách, hoặc do doanh nghiệp đầu tư xây dựng tuyến đường và sau đó thu phí giao thông. Trong đó vốn ngân sách TP đầu tư nâng cấp và mở rộng các tuyến đường Kinh Dương Vương, Điện Biên Phủ và Nguyễn Hữu Cảnh, sau một thời gian thu phí giao thông TP bán lại quyền thu phí giao thông cho doanh nghiệp - Công ty cổ phần đầu tư phát triển hạ tầng TP.HCM (CII) để tiếp tục thu trong mười năm. Bên cạnh đó liên doanh các doanh nghiệp nhà nước đầu tư BOT mở rộng quốc lộ 1A (đoạn An Sương - An Lạc) và đã lập trạm thu phí giao thông.

Tương tự, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 được giao đầu tư BOT dự án cầu đường Bình Triệu và hoàn vốn bằng thu phí giao thông. Tuy nhiên, do doanh nghiệp này không có khả năng về tài chính để đầu tư giai đoạn 2 của dự án, nên TP đã mua lại quyền thu phí giao thông và từ năm 2006 giao cho CII thu hộ ngân sách TP. Riêng Công ty Phú Mỹ Hưng đã đầu tư xây dựng đại lộ Nguyễn Văn Linh dài 17,8km, lộ giới 120m và đã tổ chức thu phí giao thông.

Trạm thu phí giao thông xa lộ Hà Nội: Kéo dài hoạt động ít nhất 12 năm Theo kế hoạch, trạm thu phí giao thông trên xa lộ Hà Nội sẽ kết thúc vào năm 2012 hoặc đầu năm 2013. Để tiếp tục thu phí giao thông trên tuyến đường này, Công ty cổ phần đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM - CII cho biết TP đã chấp thuận giao cho CII dự án đầu tư xây dựng cầu Rạch Chiếc và mở rộng xa lộ Hà Nội. Chưa kể dự án mở rộng xa lộ Hà Nội, riêng xây dựng cầu Rạch Chiếc sẽ kéo dài thời gian thu phí giao thông ở xa lộ Hà Nội thêm ít nhất 12 năm nữa.

Theo ông Nguyễn Thành Thái - tổng giám đốc Công ty cổ phần BOT cầu Phú Mỹ, sau một tháng khánh thành cầu Phú Mỹ dự kiến tháng 10-2009 sẽ thu phí giao thông cầu Phú Mỹ (Q.2 - Q.7). Theo thiết kế, cầu Phú Mỹ sẽ đáp ứng 100.000 xe qua cầu mỗi ngày. Trong đó, các xe tải chở hàng từ khu vực cảng biển ở Q.4 và Q.7 qua cầu Phú Mỹ về Q.2 sẽ rút ngắn được 10km để đi các tỉnh miền Đông, miền Trung...

Tiếp theo là công trình xây dựng dự án đại lộ đông tây dài 22km, rộng 42-100m. Theo Ban quản lý dự án đại lộ đông tây và môi trường nước TP.HCM, trạm thu phí giao thông đang được xây dựng tại Q.2. Sau khi công trình hoàn thành - dự kiến đầu năm 2011 - sẽ bàn giao lại cho Khu Quản lý giao thông đô thị số 1, TP.HCM - là đơn vị quản lý việc thu phí giao thông tại đây. Việc thông xe đại lộ đông tây - hầm Thủ Thiêm sẽ rút ngắn khoảng 20km cho xe đi từ các tỉnh miền Đông về các tỉnh miền Tây.

Như vậy, cùng với trạm thu phí giao thông cầu Bình Triệu 2 và xa lộ Hà Nội, hướng đông TP có đến bốn trạm thu phí giao thông. Chưa hết, theo kế hoạch vào năm 2010 khởi công dự án đường vành đai phía đông.

Theo đó, công trình xây dựng cầu trên sông Rạch Chiếc và làm đường nối từ đường dẫn từ cầu Phú Mỹ ra xa lộ Hà Nội ở Q.9 và lập trạm thu phí giao thông để hoàn trả vốn vay nước ngoài. Điều này cho thấy mật độ trạm ở phía đông TP quá nhiều. Bên cạnh đó, xe từ TP.HCM đến các địa phương lân cận TP còn gặp các trạm thu phí giao thông quốc lộ 1K, quốc lộ 51 và trong tương lai hướng về các tỉnh miền Đông sẽ có thêm trạm thu phí giao thông của dự án đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.

Xe sẽ né trạm?

Theo một cán bộ Khu Quản lý giao thông đô thị số 2, việc mở thêm các trạm thu phí giao thông sẽ khiến các xe chịu ít nhất hai lần thu phí giao thông. Cụ thể nếu từ huyện Bình Chánh đi theo đại lộ đông tây sẽ bị thu phí giao thông khi qua hầm Thủ Thiêm và trạm thu phí giao thông trên xa lộ Hà Nội. Còn đi đường Nguyễn Văn Linh qua cầu Phú Mỹ ra xa lộ Hà Nội, các xe sẽ qua ba trạm thu phí giao thông gồm trạm thu phí giao thông trên đại lộ Nguyễn Văn Linh, cầu Phú Mỹ và trạm thu phí giao thông xa lộ Hà Nội.

Với mật độ trạm thu phí giao thông dày đặc ở hướng đông TP, cán bộ Khu Quản lý giao thông đô thị số 2 cho rằng cấp thẩm quyền cần xem xét lại việc này để bảo đảm tính hợp lý cho các xe lưu thông qua khu vực đang có nhiều trạm thu phí giao thông. Bởi vì gánh nặng chi phí cầu đường được đưa vào giá thành vận tải và giá thành sản phẩm hàng hóa càng nhiều, khả năng các doanh nghiệp vận tải sẽ tìm cách né trạm thu phí giao thông càng dễ xảy ra.

Một cán bộ Khu Quản lý giao thông đô thị số 2 cho rằng nguy cơ né trạm nhiều nhất là các xe sẽ đi đường vòng. Theo đó, xe từ khu vực cảng biển sẽ không qua cầu Phú Mỹ, hầm Thủ Thiêm mà sẽ đi các đường trung tâm TP rồi qua cầu Thủ Thiêm, cầu Sài Gòn ra xa lộ Hà Nội để chỉ chịu một lần thu phí qua xa lộ Hà Nội. Như vậy, áp lực giao thông ở các tuyến đường trung tâm TP sẽ tiếp tục căng thẳng. Trường hợp TP có chủ trương cấm xe tải nặng qua cầu Thủ Thiêm thì câu hỏi là liệu có lãng phí khi xây dựng cầu Thủ Thiêm cho xe siêu trường, siêu trọng nay chỉ để cho xe con qua cầu.