Nhật thực lai hiếm gặp sẽ diễn ra hôm nay 20-4 - Ảnh: ASTRONOMY MAGAZINE

Nhật thực lai là sự kết hợp của 2 hiện tượng nhật thực toàn phần (Mặt trăng che khuất hoàn toàn Mặt trời) và nhật thực hình khuyên (Mặt trăng che khuất Mặt trời tại khoảng cách rất xa, để lại vòng tròn lửa quanh rìa).

Suốt quá trình nhật thực lai, sẽ có 2 hiện tượng nhật thực toàn phần và nhật thực hình khuyên diễn ra.

Viện Nghiên cứu khoa học và Giáo dục liên ngành (IFIRSE) thông tin nhật thực lai là hiện tượng cực hiếm, chỉ xảy ra khoảng 4,8% tổng số lần nhật thực.

Trong thế kỷ 21, nhật thực lai chỉ xảy ra với tỉ lệ 3,1% số lần nhật thực diễn ra.

Lần này, hiện tượng sẽ diễn ra vào ngày 20-4, bắt đầu ở vùng biển phía nam Ấn Độ Dương, rồi qua Úc, Đông Nam Á và kết thúc trên Thái Bình Dương.

Nơi đầu tiên trên thế giới có thể nhìn thấy pha một phần của nhật thực lần này là vào khoảng 8h34 ngày 20-4 (giờ Việt Nam).

Nơi đầu tiên trên thế giới chứng kiến được pha toàn phần của nhật thực lai vào khoảng 9h37 (giờ Việt Nam).

Pha cực đại của nhật thực diễn ra vào 11h6 (giờ Việt Nam). Vùng trung tâm của nhật thực lần này có thể chiêm ngưỡng toàn bộ quá trình trong hơn 3 tiếng.

Chu trình của nhật thực lai có sự xuất hiện của cả 2 hiện tượng nhật thực toàn phần (ảnh trái) và nhật thực hình khuyên (ảnh phải) - Ảnh: NASA

Ở Việt Nam có thể quan sát nhật thực lai ngày 20-4 nhưng không thuận lợi. Hội Thiên văn Hà Nội (HAS) cho biết các tỉnh phía Nam có thể quan sát được pha một phần của hiện tượng, tuy nhiên với độ che khuất thấp.

Nơi thuận lợi nhất để quan sát là Ninh Thuận, Bình Thuận, tuy nhiên độ che phủ Mặt trời chỉ là 8%. Ở TP.HCM, độ che phủ chỉ 5%.

Ở quần đảo Trường Sa, người dân có thể quan sát nhật thực với độ che phủ lên tới khoảng 20%. Đây là xu hướng chung của nhật thực lai lần này, khi vùng nhìn thấy được pha nhật thực hình khuyên và toàn phần rất hẹp, đa phần trên biển.

Ông Đặng Tuấn Duy - chủ tịch Câu lạc bộ Thiên văn nghiệp dư TP.HCM - khuyến cáo người xem không được nhìn thẳng mặt trời bằng mắt thường, mà phải sử dụng các loại thiết bị bảo vệ mắt. 

Điều này giúp tránh những ảnh hưởng do bức xạ có hại từ Mặt trời.

Chiêm ngưỡng nhật thực 'vành lửa' độc đáo trong tuần này

TTO - Vào ngày 10-6, người dân nhiều nơi trên thế giới sẽ có cơ hội chứng kiến hiện tượng nhật thực hình khuyên độc đáo, hay còn gọi là nhật thực "vành lửa".