Phóng to

Hiệp hội Gas đề xuất giảm thuế nhập khẩu gas từ 5% xuống 0% sẽ giúp giá gas bán lẻ giảm 20.000 đồng/bình - Ảnh: T.T.D.

Trả lời về việc giá gas tăng mạnh trong khi Tổng công ty Khí VN (PVGas) đang giữ vị thế độc quyền, liệu có khả năng giá gas tăng do trong nước ém hàng, thao túng giá, ông Nguyễn Xuân Chiến - vụ phó Vụ Thị trường trong nước Bộ Công thương - thừa nhận giá gas vừa tăng gây bức xúc không chỉ với hộ gia đình mà cả người sản xuất. Tuy nhiên, ông cho rằng giá gas trong nước tăng chủ yếu do giá thế giới tăng và để giảm giá, cần giảm thuế gas từ 5% xuống 0%.

Để hạn chế việc lợi dụng giá gas theo cơ chế thị trường để nâng giá tùy tiện, ông Chiến cho biết sắp tới Bộ Công thương dự kiến cùng Bộ Tài chính lập đoàn kiểm tra doanh nghiệp kinh doanh gas để xem xét yếu tố hình thành giá xem mức tăng có hợp lý, nếu sai phạm sẽ xử lý.

Cũng trong chiều 2-12, ông Nguyễn Thanh Bình - chánh thanh tra Sở Tài chính TP.HCM - cho biết trước tình trạng giá gas tăng mạnh, đơn vị sẽ tiến hành giám sát chặt chẽ quá trình đăng ký giá gas của các doanh nghiệp. Sau khi nhận được các hồ sơ đăng ký, trong tuần đơn vị sẽ tiến hành kiểm tra các công ty kinh doanh gas đầu mối cũng như các đại lý, tránh tình trạng bán gas không đúng giá công bố gây nhiễu loạn thị trường.

Trong khi đó ông Nguyễn Sỹ Thắng - chủ tịch Hiệp hội Gas VN - cho biết ngay sau khi nhận được thông tin giá gas thế giới chính thức tăng, hiệp hội đã có văn bản kiến nghị giảm thuế nhập khẩu gas từ 5% xuống 0%.

“Trước đây chúng tôi đã phản đối chính sách thiếu minh bạch đối với lượng gas cung ứng trong nước khi phần lớn lượng gas này rơi vào tay doanh nghiệp con của Tập đoàn Dầu khí VN. Còn hiện nay cách thức đấu thầu gas trong nước tương đối ổn, tránh được cơ chế xin cho như trước. Tuy nhiên, Nhà nước phải minh bạch lời lãi, sử dụng tiền lời cho các giải pháp chống những biến động bất ngờ của thị trường” - ông Thắng bày tỏ.

Cũng theo ông Thắng, giá gas thế giới dự kiến tiếp tục tăng do thời điểm này mới bắt đầu vào mùa đông, nhu cầu sử dụng gas các nước còn tăng mạnh. Do đó, Nhà nước cần có công cụ để điều chỉnh giá. Cụ thể, nếu giảm thuế nhập khẩu thì thị trường gas sẽ không tăng nóng.

Tuy nhiên, điều khiến dư luận bức xúc là vì sao lượng gas sản xuất trong nước chiếm đến hơn 50% thị trường, nhưng giá gas bán lẻ vẫn bị điều chỉnh theo giá thế giới?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Minh Loan, chủ tịch kiêm tổng giám đốc Công ty gas Anpha Petrol, khẳng định: “Hiện nay không có bất cứ văn bản luật nào quy định giá gas trong nước phải tính theo giá CP (giá gas nhập khẩu)”. Ông Loan cho biết thêm, việc áp dụng giá gas ngay sau khi chốt giá CP thế giới cũng chưa thật hợp lý. Nhiều quốc gia khác coi giá CP mang tính chất tham khảo. Nhà nước tính toán nhiều yếu tố như lượng nhập khẩu, tồn kho cũng như lượng gas cung ứng trong nước để đưa ra mức giá hợp lý.

“Việc này hoàn toàn minh bạch, tránh được những biến động đột ngột của thị trường. Bản thân doanh nghiệp cũng rất ngán ngẩm tình trạng trồi sụt khó lường” - ông Loan cho hay.

Một số ý kiến đề nghị phải tính bình quân giá gas sản xuất trong nước với giá thế giới khi tính toán cơ cấu giá thành gas. Về điều này, ông Nguyễn Tiến Thỏa - tổng thư ký Hội Thẩm định giá VN - cho rằng kiến nghị này rất đúng nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng trong nước.

“Điều tôi thấy băn khoăn là chúng ta cần phải rà soát để có những quy định cụ thể trong bối cảnh giá gas biến động. Đơn cử như trong tháng 12, giá gas thế giới sẽ tăng lên trên 1.000 USD/tấn. Nhưng thời điểm ngày 1-12, hầu hết doanh nghiệp chưa có hợp đồng mới, hàng chưa về thì làm sao có thể áp dụng theo giá của tháng 12 được. Hiện nay các doanh nghiệp đang bán hàng tồn của trước đây theo giá nhập cũ thì cơ quan quản lý phải có quy định cụ thể doanh nghiệp phải bán lượng hàng tồn theo giá cũ. Còn nếu doanh nghiệp tăng giá đón đầu thì sẽ gây thiệt hại cho người tiêu dùng” - ông Thỏa nhận định.

Liệu cơ quan quản lý có nắm được hàng tồn không? Ông Thỏa quả quyết chắc chắn Bộ Công thương - đơn vị quản lý mặt hàng này - nắm được số hàng tồn này. Điều quan trọng là cơ quan quản lý có yêu cầu doanh nghiệp báo cáo, có kiểm soát chặt chẽ hay không.