Báo cáo với Thủ tướng chính phủ về thuế của Cty liên doanh Phú Mỹ Hưng, Bộ KH-ĐT khẳng định:

Phóng to

Khu phố cao tầng dọc đại lộ Nguyễn Văn Linh tại trung tâm đô thị mới Nam Sài Gòn

TT - Sau một thời gian chây ỳ không chịu nộp thuế thu nhập doanh nghiệp lên đến gần 457 tỉ đồng mặc dù Cục Thuế TP.HCM nhiều lần đôn đốc và sau khi Bộ Kế hoạch - đầu tư ban hành giấy phép đầu tư điều chỉnh cho Công ty liên doanh Phú Mỹ Hưng (CTLDPMH) thì công ty này “kêu cứu” đến các cơ quan chức năng phản ứng về mức thuế suất mà Bộ KH-ĐT qui định. Bộ KH-ĐT đã có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ về toàn bộ vấn đề trên liên quan đến CTLDPMH.

Tạo "khoảng trống" về mặt pháp lý trong các dự án

Bộ KH-ĐT cho biết CTLDPMH được thành lập theo giấy phép đầu tư số 602/GP do bộ cấp ngày 19-5-1993. Công ty liên doanh thành lập để xây dựng, kinh doanh tuyến đường ôtô dài 17,8km, rộng 60m từ bắc huyện Nhà Bè đến huyện Bình Chánh, TP.HCM.

Theo đó, việc xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng tại các cụm phát triển dọc tuyến đường, bao gồm xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng, tiện nghi, tiện ích công cộng; dịch vụ thi công xây dựng; tự đầu tư hoặc hợp tác với các nhà đầu tư trong và ngoài nước xây dựng cơ sở thương mại, dịch vụ, công nghiệp và công trình dân dụng; xây dựng và kinh doanh dịch vụ kho bãi; kinh doanh dịch vụ vệ sinh trong các cụm “chỉ được thực hiện khi có qui định cụ thể về kinh doanh và qui hoạch từng cụm phát triển được phê duyệt”.

Trong khi chưa có cơ chế và các qui định cụ thể về phương thức kinh doanh của CTLDPMH được phê duyệt theo qui định hiện hành thì UBND TP.HCM đã cấp các giấy phép đầu tư cho công ty về các dự án xây dựng khu phố đa hợp Mỹ Hưng, sân golf, sân tập golf, khu phố Mỹ Cảnh... Ngày 30-6-2003, Chủ tịch UBND TP đã ra quyết định chấm dứt hiệu lực pháp lý của các giấy phép đầu tư đã cấp trên. “Tuy là giấy phép con nhưng thực chất cho phép một dự án độc lập được thực hiện. Do đó, thông thường phải có báo cáo quyết toán vốn công trình; khi chấm dứt phải có thanh lý, xem xét việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước của từng dự án của giấy phép con này”.

Bộ KH-ĐT cho rằng việc UBND TP cấp các giấy phép con nêu trên đã vượt quá thẩm quyền cho phép, và việc thu hồi các giấy phép đó không gắn với việc xử lý các hệ quả của nó tạo ra khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước, tạo “khoảng trống” về mặt pháp lý đối với các dự án do UBND TP cấp phép đầu tư.

Đã thống nhất ý kiến nhưng... không thực hiện

Theo Bộ KH-ĐT, tại thời điểm cấp giấy phép đầu tư số 602/GP, CTLDPMH chưa được phép thực hiện các hoạt động cho các nhà đầu tư thuê lại đất; bán nhà cho các tổ chức, cá nhân VN; chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã phát triển hạ tầng cho các tổ chức, cá nhân để xây dựng nhà ở; bán nhà cho người VN định cư ở nước ngoài. “Các mục tiêu hoạt động này của CTLDPMH mới được Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện ngày 1-2-2002”.

Do các dự án kinh doanh nhà đất đã được thực hiện, để thống nhất cách xử lý về thuế thu nhập doanh nghiệp của CTLDPMH, ngày 27-5-2003 tại Bộ Tài chính, thứ trưởng Lê Thị Băng Tâm đã chủ trì cuộc họp với Bộ KH-ĐT, UBND TP.HCM và CTLDPMH. Kết luận, lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị CTLDPMH lựa chọn một trong hai phương án để tính thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp (hạch toán riêng hoặc hạch toán chung). Hạch toán riêng doanh thu và chi phí đối với kinh doanh cơ sở hạ tầng và kinh doanh khu đô thị để tính thu nhập chịu thuế (kinh doanh cơ sở hạ tầng thuế suất 10%, kinh doanh khu đô thị thuế suất 25%, không miễn giảm); hoặc hạch toán chung doanh thu và chi phí cho tất cả các hạng mục kinh doanh để xác định thu nhập chịu thuế theo một mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp. CTLDPMH đã thống nhất ý kiến về vấn đề này.

Tuy nhiên, công ty không thực hiện việc tính toán như đã kết luận mà có văn thư khẳng định hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất và bán nhà ở của công ty được tính như kinh doanh cơ sở hạ tầng và hưởng thuế suất thu nhập doanh nghiệp 10%, miễn bốn năm và giảm 50% trong bốn năm tiếp theo.

Sau khi CTLDPMH đề nghị được hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp cho mọi hoạt động của công ty là 10%, miễn giảm theo giấy phép đầu tư số 602; ngày 20-10-2003 Bộ KH-ĐT đã ban hành giấy phép đầu tư điều chỉnh giấy phép 602. Theo Bộ KH-ĐT, mục đích là “bổ sung mục tiêu kinh doanh khu đô thị mới được Thủ tướng Chính phủ cho phép và tách các mục tiêu hoạt động kinh doanh thành hai nhóm để tính mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp theo ý kiến của Bộ Tài chính”.

Bộ KH-ĐT khẳng định việc thiết kế, xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng các cụm phát triển, áp dụng mức thuế suất 10% (miễn bốn năm, giảm 50% trong bốn năm tiếp theo), còn việc xây dựng và kinh doanh khu đô thị và các hạng mục kinh doanh dịch vụ khác, áp dụng mức thuế suất là 25% (không miễn giảm). Theo Bộ KH-ĐT: “Đây là mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng cho mọi dự án có vốn đầu tư nước ngoài có mục tiêu xây dựng và kinh doanh đô thị đang triển khai ở VN”.