Hàng loạt động thái điều chỉnh quy hoạch, thực hiện không đúng quy hoạch đã dẫn đến khiếu kiện kéo dài. Kết quả thanh tra mới đây cho thấy không ít sai phạm thuộc về các sở ban ngành TP. Và đương nhiên UBND TP.HCM, nơi có trách nhiệm triển khai thực hiện quy hoạch TP, phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện không đúng quy hoạch này.

160ha đất tái định cư mặc dù không lớn so với hàng ngàn hecta của cả TP, nhưng nếu được quy hoạch thành tiểu khu nhà ở, cao tầng vẫn có thể trở thành một đô thị hoàn chỉnh thu nhỏ với chợ búa, siêu thị, trường học, bệnh viện cho cư dân sở tại sinh sống trong điều kiện ổn định. Người dân Thủ Thiêm bức xúc bởi họ đã chấp nhận giao đất, nhà cửa, ruộng vườn cho TP để biến Thủ Thiêm thành trung tâm đô thị hiện đại vì lợi ích quốc gia và cả lợi ích cộng đồng, bù lại họ được tái định cư trong khu đất gần đó mà Thủ tướng đã phê duyệt. Nhưng rồi họ thật sự chỉ được tạm cư một cách bấp bênh?!

Quy hoạch một trung tâm đô thị mới hay những TP vệ tinh là một công việc đòi hỏi có sự đồng thuận và một kịch bản rõ ràng về tài chính, thời gian và chính sách xã hội. Đó là việc làm đem lại lợi ích, thịnh vượng cho TP mà người dân sở tại - đối tượng chịu nhiều thiệt thòi - cần được ưu tiên hàng đầu trong nét vẽ phác thảo ban đầu của nhà quy hoạch và trong thực hiện quy hoạch của những cơ quan quản lý đô thị.

Vì thế, không chỉ việc quy hoạch mà cả việc thực thi quy hoạch cần phải có tiếng nói của cộng đồng, thông qua nhiều phiên họp, nhiều cuộc tranh luận của nhiều giới: xã hội, môi trường, khoa học và của những người dân bình thường. Đó không chỉ là huy động sự tham gia của người dân mà thực chất là trao quyền quyết định cho người dân vào công việc chung của đô thị.

Khu đất tái định cư 160ha ở Thủ Thiêm nếu được thực hiện theo tiêu chí trên ít ra nó cũng cho người dân sở tại thấy được sự minh bạch, rõ ràng trong việc điều chỉnh, bổ sung, thay đổi chứ không phải để đến giờ này hơn mười năm khởi động vẫn còn khiếu kiện, ách tắc về đền bù giải tỏa, chậm tiến độ đầu tư như thế. Quyết sách dân cùng hưởng, cổ đông nông dân, đô thị cộng đồng phải được khởi động thì chúng ta mới có hi vọng xây dựng được những TP hài hòa, bền vững!