Hội thảo quốc tế về Điện Biên PhủMang sách Đại tướng Võ Nguyên Giáp về nguồnNgôi làng mang tên đại đội

Phóng to

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam (thứ hai từ trái sang) cùng các đại biểu tham quan Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ chiều 5-5 - Ảnh: Việt Dũng

“Để tiêu diệt quân đội Việt Minh, Pháp đã đặt bẫy ở Điện Biên Phủ, nhưng bản thân mình đã rơi vào bẫy của tướng Võ Nguyên Giáp với quy mô mà họ không tưởng tượng được” - GS.TS Vladimir Kolotov, viện trưởng Viện Hồ Chí Minh (Đại học Quốc gia Saint Petersburg, Nga), phát biểu bằng tiếng Việt tại hội thảo quốc tế về chiến thắng Điện Biên Phủ được Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức tại Hà Nội.

Theo ông Kolotov, sau chiến thắng Điện Biên Phủ, những tướng Pháp thua trận này đã cố tìm hiểu bí mật chiến thắng của Việt Nam trong suốt nhiều năm. Họ không thể hiểu làm sao Việt Nam có thể chiến thắng những đội quân hùng mạnh nhất thế giới. “Họ nghiên cứu chi tiết tiểu sử và lối sống của tướng Võ Nguyên Giáp nhằm làm sáng tỏ xem ông đã đọc sách của những tác giả nào, nhưng vẫn không khám phá được bí ẩn này. Theo tôi, bí mật đó ẩn trong tính chuyên nghiệp cao độ cùng tình yêu chân thành, vô bờ bến với Tổ quốc và nhân dân mình của ông” - ông Kolotov bình luận.

Ông Kolotov cho rằng: “Trong kỷ nguyên hiện tại, những anh hùng không thể mua chuộc và trung thực đang dần lui vào quá khứ. Biết bao lần trong nửa sau thế kỷ 20 và cả đầu thế kỷ 21 chúng ta nghe nói về việc ở đây, ở kia trong giai đoạn đầu của những cuộc chiến tranh thuộc địa mới chống ngoại xâm, người ta hứa sẽ trở thành một Việt Nam thứ hai, thế nhưng điều như thế đã không xảy ra... Và vài năm trước, trong một ấn bản mở người ta đọc được rằng những thắng lợi nhanh, đến bất ngờ của quân Mỹ ở Afghanistan và Iraq được bảo đảm bởi việc mua chuộc các vị tướng của đối phương, còn với lãnh đạo của các nước này, người ta phát hiện các tài khoản nhiều tỉ ở nước ngoài, thì lúc đó ta nhớ tới lời của vị tướng Việt Nam Trần Hưng Đạo, người vào thế kỷ 13 trước khi đánh bại quân Nguyên Mông từng viết: Tiền của dẫu lắm không mua được đầu giặc”.

Tại hội thảo, nhiều nhà khoa học trong nước và quốc tế có chung đánh giá rằng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ thể hiện đường lối chính trị - quân sự đúng đắn của Đảng, đặc biệt là vai trò chỉ đạo của lãnh tụ thiên tài Hồ Chí Minh và chỉ huy của vị tướng tài ba Võ Nguyên Giáp. Nhưng trên hết, chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, với lòng yêu nước vô song trên nền tảng một cuộc chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc, với quyết tâm thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.

TS Rob Hurle, Đại học Quốc gia Úc, bình luận rằng trong chiến dịch này “đa số người dân tham chiến một cách trực tiếp, nếu không phải là binh lính thì cũng là người phục vụ. Trong cuộc tấn công cứ điểm, ước tính có đến 20.991 xe đạp và 11.000 thuyền nhỏ được sử dụng để tiếp ứng cho lực lượng Việt minh, và có đến 261.451 dân công”.

“Mất nước không phải là định mệnh” - PGS Bùi Đình Thanh, học giả cao niên nhất tại hội thảo (90 tuổi), nhìn ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ từ góc độ giữ nước. Theo ông, sở dĩ Việt Nam rơi vào ách nô thuộc của thực dân Pháp hơn 80 năm một cách bạc nhược và dễ dàng là “do lòng dân ly tán, sức mạnh thống nhất của dân tộc bị hủy hoại” bởi triều đình nhà Nguyễn trong lúc nền độc lập của dân tộc bị đe dọa đã “sợ dân hơn sợ giặc”. Việt Nam đã chiến thắng trong “cuộc chiến không cân sức” ấy là bởi Hồ Chủ tịch đã tìm lại được sức mạnh ở chủ nghĩa dân tộc Việt Nam, với phương châm dựa vào sức mình là chính, đem sức ta mà tự giải phóng cho ta.

* Cũng tại TP.HCM, chiều 5-5, đoàn do Bí thư Thành đoàn Nguyễn Mạnh Cường dẫn đầu đã đi thăm một số chiến sĩ Điện Biên Phủ hiện sinh sống tại TP.HCM. Đoàn đã đến thăm và tặng quà cho thiếu tướng Bùi Nam Hà (Q.Bình Thạnh), nguyên phó tổng thanh tra quân đội; trung tướng Lê Nam Phong (Q.Thủ Đức), trưởng ban liên lạc truyền thống chiến sĩ Điện Biên Phủ tại TP.HCM và ông Cao Trọng Tùng (Q.2), cựu thanh niên xung phong chiến dịch Điện Biên Phủ. Cùng ngày, một số đoàn khác của Thành đoàn TP.HCM cũng đã đến thăm và tặng quà cho nhiều chiến sĩ Điện Biên Phủ năm xưa hiện sống tại nhiều quận, huyện của TP.