Bất thường trong đấu thầu thuốc

Phóng to

Bà Phạm Khánh Phong Lan - Ảnh: Việt Dũng

Hội thảo do Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM và Ủy ban Kinh tế của Quốc hội phối hợp tổ chức sáng 19-8 tại TP.HCM.

Để giá thuốc không còn lộn xộn

Trình bày những nội dung quy định về đấu thầu mua thuốc trong dự thảo, ông Lê Văn Tăng, cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu Bộ Kế hoạch - đầu tư, nói lần đầu tiên trong dự thảo sửa đổi Luật đấu thầu có hẳn một mục riêng (mục 3 chương 4) về mua thuốc trong các cơ sở y tế. Trong đó có quy định các hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế; chỉ định thầu; chào hàng cạnh tranh; mua sắm trực tiếp; tự thực hiện và đàm phán giá. Đàm phán giá là hình thức mới hoàn toàn chỉ áp dụng trong ngành dược.

Ông Tăng cho biết dự thảo sửa đổi Luật đấu thầu có quy định việc mua thuốc tập trung được thực hiện ở ba cấp: trung ương, khu vực và địa phương. Bộ Y tế có trách nhiệm ban hành danh mục thuốc phải tổ chức mua sắm tập trung. Theo ông Tăng, sắp tới các loại hàng hóa cũng sẽ mua sắm tập trung nhưng “thuốc sẽ đi tiên phong”.

“Một số nước như Na Uy, Đức... đều đã thực hiện đấu thầu mua thuốc tập trung, thậm chí họ còn mua tập trung cho cả quốc gia. Và thuốc sử dụng hằng ngày, hằng tuần ở bệnh viện sẽ có đường dẫn qua mạng báo về trung tâm số lượng thuốc đã sử dụng hết bao nhiêu, còn bao nhiêu thì lập tức ngày hôm sau nhập thuốc vào ngay” - ông Tăng nói.

Ông Nguyễn Tấn Bỉnh cũng khẳng định người bệnh mong điều trị hết bệnh và được mua thuốc đúng giá trị thực tại VN. Dư luận vừa qua cũng nói nhiều về giá thuốc còn lộn xộn. Tại TP.HCM, hai bệnh viện cách nhau vài trăm mét nhưng giá thuốc chênh lệch nhau hơn 20% là không thể chấp nhận được. Ông Bỉnh bộc bạch: “Đó là thực tiễn rất đau lòng. Cả UBND TP và Sở Y tế đều thấy đấu thầu tập trung là phương án tốt nhất. Dĩ nhiên khi chính sách mới thực hiện sẽ có những vướng mắc, không phù hợp. Cái quan trọng là chúng ta nhìn nhận nó để tìm cách giải quyết”.

Ưu tiên thuốc nội

Theo bà Phạm Khánh Phong Lan - đại biểu Quốc hội, phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thời gian qua đấu thầu thuốc được áp dụng theo Luật đấu thầu (xây dựng) đã bộc lộ nhiều bất cập, không phù hợp vì thuốc có nhiều đặc điểm khác biệt với hàng hóa xây dựng. Điều này dẫn đến hậu quả trong một số trường hợp là thiếu thuốc phục vụ cho nhu cầu điều trị; tốn kém chi phí hành chính, lưu trữ hồ sơ, nhất là khi các bệnh viện đấu thầu riêng lẻ; mất quá nhiều thời gian và công sức, ảnh hưởng đến công tác chuyên môn; dễ phát sinh sai sót và tiêu cực...

Bà Phong Lan ủng hộ hình thức đấu thầu tập trung nhưng bà băn khoăn nếu chỉ có một mặt hàng trúng thầu sẽ không đảm bảo yêu cầu và chất lượng điều trị cũng như nguy cơ không bảo đảm cung ứng thầu. Khi đấu thầu tập trung trên số lượng lớn, các đơn vị sẽ loại bỏ các doanh nghiệp vừa và nhỏ do quy mô thầu và các yêu cầu tài chính bảo đảm dự thầu và thực hiện hợp đồng thầu. Đây là vấn đề cần xem xét vì thị trường hiện nay có hàng ngàn công ty dược với vài chục ngàn mặt hàng thuốc thì phải giải quyết thế nào? Bà Lan cũng đề nghị thay vì dự thảo quy định ưu tiên doanh nghiệp dược vừa và nhỏ thì nên ưu tiên thuốc sản xuất trong nước theo chủ trương của Bộ Chính trị “Người VN ưu tiên dùng hàng VN”.

Kết thúc hội thảo, ông Lê Văn Tăng tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu, đồng thời khẳng định nếu luật ra đời mà thực hiện tốt là giúp cho người dân có điều kiện khám chữa bệnh tốt và giúp cho ngành dược VN phát triển. Theo ông Tăng, trong trường hợp thuốc trong nước sản xuất đã đáp ứng được thì không đấu thầu quốc tế. Ông Tăng cũng đặt vấn đề: “Quan trọng nhất ở đây là Bộ Y tế, không phải thuốc nào cũng cho nhập cả. Tại sao trong nước sản xuất được lại phải cho nhập? Ngành dược cũng phải lên tiếng chứ, trong nước sản xuất được thì không cho nhập nữa”. Ông Tăng nói đến đây thì cả hội trường đều xôn xao. Có doanh nghiệp nói nhỏ: “Có nói rồi nhưng Bộ Y tế có nghe đâu”.