Tranh luận “nảy lửa” việc A Vương xả lũ

TT - Ngày 16-10, đoàn công tác phòng chống lụt bão trung ương đã đi thị sát, kiểm tra việc xả lũ Nhà máy thủy điện A Vương. Theo ông Nguyễn Thanh Quang - giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Nam, việc hạ lưu sông Vu Gia bị ngập nặng trong đợt lũ vừa qua là có sự tác động của việc xả lũ của Nhà máy thủy điện A Vương

>> Hồ thủy điện không cắt lũ>> Không thể xả lũ khi đang có lũ

Nhà máy thủy điện A Vương xả lũ - Ảnh: T.Hoài

Đã có tổng cộng gần 150 triệu m³ nước được xả về hạ lưu đúng vào thời điểm lũ ở hạ lưu đang lên, do đó nhiều làng mạc ở Đại Lộc (Quảng Nam) bị chìm sâu trong lũ, có nơi vượt đỉnh lũ mọi năm lên gần 1,5m nước.

Cùng quan điểm với ông Quang, một đại diện của Ban chỉ huy phòng chống lụt bão tỉnh Quảng Nam cho biết: số liệu quan trắc mực nước của Trung tâm Khí tượng thủy văn ở một số trạm quan trắc trên sông Vu Gia cho thấy việc xả lũ của thủy điện A Vương từ ngày 29 đến 30-9 là nguyên nhân góp phần gây ngập lụt trên diện rộng và thiệt hại lớn cho hạ lưu. Trong số 3.500 tỉ đồng thiệt hại vì bão số 9 của toàn tỉnh Quảng Nam, riêng huyện Đại Lộc (vùng chịu ảnh hưởng trực tiếp của việc xả lũ) con số thiệt hại đã chiếm hơn 600 tỉ đồng.

Vị đại diện Ban chỉ huy phòng chống lụt bão tỉnh Quảng Nam kết luận: qua đợt xả lũ, hầu hết các công trình thủy điện đã và đang xây dựng, trong đó có A Vương, chỉ chú trọng đến hiệu quả phát điện, an toàn công trình mà chưa quan tâm đến vấn đề ngập lụt ở hạ lưu.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Lê - chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần thủy điện A Vương (đơn vị quản lý Nhà máy thủy điện A Vương) - cho rằng: nói thủy điện A Vương xả lũ gây ngập nặng cho hạ lưu sông Vu Gia vừa qua là không chính xác. Bởi theo ông Lê, qua số liệu mà Viện Quy hoạch thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn) lập năm 2002 cũng như qua thực tế cho thấy: bình quân tổng nguồn nước lưu vực trong năm của thủy điện A Vương là 1,23 tỉ m³ (chiếm khoảng 14,4% tỉ lệ lưu vực trên sông Vu Gia). Còn nếu tính tỉ lệ nước xả tràn từ hồ A Vương so với nước về sông Vu Gia trong ngày 29-9 là 7,15% và con số này là 9,65% vào ngày kế tiếp (30-9).

Nói tóm lại, 150 triệu m³ nước mà A Vương đã xả trong đợt lũ vừa rồi chỉ chiếm 1/20 lượng nước trên hệ sông Vu Gia.

Tại cuộc họp, một thông tin cũng được ông Lê đưa ra đã khiến rất nhiều người có mặt bất ngờ, đó là: “Hồ A Vương đã góp phần giảm lũ cho hạ lưu bằng việc trữ thêm 146,1 triệu m³ nước. Chiếu theo quy trình mà Bộ Công thương ban hành cho thấy tỉ lệ cắt lũ mà A Vương tham gia trong đợt lũ vừa qua là 832%”. Thông tin này lập tức bị ông Nguyễn Thanh Quang phản bác vì cho rằng không đúng với thực tế.

Theo ông Nguyễn Thế Lượng - trưởng phòng quản lý phòng chống lụt bão (thuộc văn phòng thường trực Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão trung ương), phương án chống lũ cho hạ lưu của nhà máy là chưa có và cũng chưa có phương án báo động cho dân vùng hạ lưu khi xả lũ khẩn cấp.

Tương tự, ông Trần Quang Hoài, cục phó Cục Quản lý đê điều, cho rằng việc thông báo xả lũ quá gấp chỉ trong vòng mấy giờ đã khiến địa phương rơi vào thế bị động, còn việc A Vương có xả lũ gây ngập nặng cho hạ lưu sẽ được đoàn công tác thẩm định, đánh giá kỹ lưỡng trước khi có báo cáo kết luận cuối cùng gửi Chính phủ.

Đ.NAM - T.VŨ