Phóng to

Một số tác phẩm của nhà văn Ngọc Giao - Ảnh: Hoàng Điệp

Thời kỳ ở Hà Nội tạm chiếm, ông vẫn tiếp tục viết và có những tác phẩm đáng chú ý như Quán gió (1948), Ðất (1950), Cầu sương (1953). Với khoảng 300 truyện ngắn và mười tiểu thuyết, Ngọc Giao là một tác gia văn học cần được nghiên cứu, tìm hiểu, sau một thời gian dài im lặng, chìm khuất. Nhân kỷ niệm 100 năm sinh nhà văn Ngọc Giao, một cuộc hội thảo về sự nghiệp của ông đã được Hội Nhà văn VN, Viện Văn học và gia đình phối hợp tổ chức (5-5).

Trong dịp này có một tác phẩm của Ngọc Giao tưởng đã thất lạc lại được tìm thấy và in ra. Ðó là phóng sự tiểu thuyết Xóm Rá. Trong lời đầu sách viết năm 1995, nhà văn cho biết ông đã thâm nhập xóm Rá này ở Sài Gòn năm 1949, nơi đây là một cõi địa ngục, một chốn mại dâm: “Nếu nói đến hiện thực thì đây là một tác phẩm đủ sức ghi lại một phần lớn sự kiện về con người và xã hội Sài Gòn ngày ấy”. Nhà văn Ngọc Giao viết cuốn này năm 1957 tại Hà Nội, nhưng hoàn cảnh xã hội thời ấy đã khiến ông buông bút dở chừng, khi “lẽ ra nó còn sống trên 100 trang nữa”.

Ông cho biết sau Xóm Rá, ông còn định viết tiếp Xóm cù lao (truyện dài miền Nam) nhưng rồi đành phải gác bút. Năm 1995 Ngọc Giao tặng bản thảo Xóm Rá cho ông bạn Văn Lâm (tức ông Lâm cà phê). Gia đình ông Lâm đã vui lòng tặng lại gia đình Ngọc Giao bản thảo này để kịp xuất bản nhân dịp 100 năm ngày sinh nhà văn.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

PHẠM XUÂN NGUYÊN