Chính phủ đã đồng ý bổ sung các đối tượng đánh bắt ở cửa sông, cửa biển, đầm phá, vì không đánh bắt ngoài biển nhưng các hộ ngư dân này vẫn bị ảnh hưởng do sự cố nước biển nhiễm độc. Trong ảnh là ngư dân đánh bắt ở vùng đầm Lăng Cô (Thừa Thiên Huế) thông với biển - Ảnh: NHẬT LINH

Theo đó, sẽ có hai nhóm đối tượng: bồi thường do bị thiệt hại trực tiếp; hỗ trợ do thiệt hại gián tiếp, hoặc nhằm giúp người dân ổn định cuộc sống. Đề án này xây dựng trên khung đề án do Chính phủ ban hành.

Tuy nhiên, tại tỉnh Thừa Thiên Huế, do khung chương trình của Chính phủ không qui định đến đối tượng hỗ trợ là ngư dân vùng cửa biển, dù không đánh bắt trên biển nhưng vẫn chịu ảnh hưởng do sự cố môi trường biển. UBND tỉnh kiến nghị và Chính phủ đã cho phép bổ sung các đối tượng này vào đề án.

Ông Khanh cho biết việc chọn đối tượng bồi thường - hỗ trợ do chính quyền cơ sở thực hiện, các hội nghề cá giám sát.

Về phương án chuyển đổi nghề nghiệp cho ngư dân, ông Khanh cho biết các nghề chuyển đổi là: đánh bắt xa bờ, xuất khẩu lao động, các nghề dịch vụ khác... Ngư dân đăng ký và hội đồng của tỉnh sẽ đánh giá khả năng phù hợp của họ với nghề đó (sức khỏe, trình độ, giới tính, tuổi tác...) rồi mới quyết định.

Riêng nhóm đối tượng kinh doanh du lịch biển bị thiệt hại, ông Khanh cho biết UBND tỉnh sẽ tính hướng hỗ trợ khác, như: giảm thuế, cho vay vốn ưu đãi... Theo qui định của chính phủ thì không có đối tượng này. Và thực tế, khoản bồi thường của Fosmosa nếu tính đến nhóm đối tượng du lịch thì sẽ không đủ.

Trả lời báo Tuổi Trẻ, Sở NN-PTNT Thừa Thiên - Huế cho biết hiện tại tỉnh này chỉ có khoảng 30 - 40% tàu thuyền có công suất dưới 90 CV ra khơi, do lượng hải sản gần bờ không còn nhiều, nếu đánh bắt vào thì cũng không ai mua. 

Đây là loại tàu đánh bắt gần bờ, đối tượng chính bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển vừa qua. Ngư dân gắn bó với nghề biển từ bao đời nay, nên không dễ bỏ nghề biển để chuyển đổi sang nghề khác, người lớn tuổi càng khó khăn hơn.

Cũng theo sở này, ngoài việc thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, thì cần phải có những giải pháp căn cơ, mang tính lâu dài như: điều tra đánh giá lại hệ sinh thái, nguồn lợi thủy sản vùng biển và đầm phá của tỉnh, làm cơ sở để thực hiện dự án khôi phục và tái tạo nguồn lợi thủy sản.

Cơ cấu lại ngành nghề phù hợp; phát triển ngành nghề mới nhưng phải phù hợp để ngư dân có thể chuyển đổi nghề mà không rời bỏ làng quê. Xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn ven biển; nâng cấp các cảng cá trên địa bàn tỉnh bởi lượng tàu đánh bắt xa bờ sẽ tăng lên.

Ông Lê Trần Nguyên Hùng, phó giám đốc Sở NN-PTNT Thừa Thiên - Huế, cho biết ngoài những giải pháp trên, còn phải xây dựng đề án khôi phục và phát triển sinh kế cho ngư dân đánh bắt ở vùng ven biển, vùng nuôi cá bị chết, gồm hai hoạt động chính: khai thác và nuôi trồng.

Đối với khai thác thì sẽ hỗ trợ cải hoán hoặc đóng mới cho các tàu thuyền có công suất từ 50 đến 90 CV (tàu đánh bắt gần bờ), nếu không thì đào tạo kỹ năng đi biển xa bờ để làm việc cho các tàu đánh bắt xa bờ.

Đối với tàu có thuyền có công suất nhỏ hơn thì hỗ trợ đóng mới, cải hoán, hoặc chuyển sang nghề: nuôi hải sản trên biển, nôi nước ngọt, làm dịch vụ, xuất khẩu lao động nghề biển. Tạo việc làm liên quan đến biển như: thả rạn san hô nhân tạo, làm du lịch câu cá thể thao, giải trí ở vùng ven bờ... Phát triển doanh nghiệp về dịch vụ và chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản tại địa phương ven biển, để tạo thêm việc làm.

Đối với nuôi trồng thì cần chuyển sang nuôi cá lồng di động (trước đây lồng nuôi cá thường cố định), lựa chọn thức ăn công nghiệp cho cá nhằm giảm thiểu ô nhiễm; phát triển nghề nuôi thủy sản nước ngọt, nhất là nuôi các loại cá tôm có giá trị kinh tế như: cá lóc, điêu hồng, tôm càng xanh...