Anh Paul Hellier và Jamie Lepre (đi hàng đầu và thứ hai) cùng một số bạn đạp xe tại TP.HCM -Ảnh: Hữu Khoa

Đó là tâm sự của anh Paul Hellier, một trong hai người đạp xe 2.500km qua Việt Nam, Campuchia và Thái Lan để dọn rác nhựa và kêu gọi hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Tuổi Trẻ đã đón và đồng hành cùng họ trong những kilômet cuối cùng tại TP.HCM trước khi họ đạp xe đi miền Tây, sang Campuchia và Thái Lan.

* Ý tưởng đạp xe xuyên Việt rồi tiếp tục sang Campuchia và Thái Lan thật thú vị. Vì sao hai anh lại chọn cung đường này?

- Anh Paul Hellier: Chúng tôi yêu con người và thiên nhiên của Việt Nam, Campuchia và Thái Lan. Cả ba nước đều có những thắng cảnh đẹp và đều gặp vấn đề với ô nhiễm rác thải nhựa. Chúng tôi cũng biết rằng có rất nhiều người đang hành động trong khả năng của họ để thay đổi thách thức này.

Đều là những người làm phim và hành động vì môi trường, chúng tôi sẽ sản xuất một bộ phim tài liệu về hành trình, giới thiệu những sáng kiến của cộng đồng để các ý tưởng của họ có thể được ủng hộ và nhân rộng.

* Đạp xe dưới cái nóng 37 độ C hoặc hơn và thời gian gần một tháng tròn qua 3 quốc gia đòi hỏi một quyết tâm không nhỏ. Các anh đã lên kế hoạch về chuyến đi như thế nào?

- Chúng tôi muốn làm điều gì đó cho môi trường, cho Trái đất, cho Việt Nam, nhưng dự án không thể dài hàng tháng trời và có những thứ chưa sẵn sàng, tuy nhiên chúng tôi quyết định cứ leo lên xe đã.

Đây là một hành trình được một công ty du lịch lên kế hoạch và liên hệ với những tổ chức/cá nhân yêu môi trường ở những nơi chúng tôi qua và được tài trợ một phần. Chúng tôi cũng gây quỹ để có nguồn tài chính hỗ trợ các tổ chức vì môi trường có những sáng kiến thiết thực nhằm giảm thiểu rác thải nhựa.

Trung bình mỗi ngày chúng tôi đạp xe 70-120km, nhưng có một số chặng chúng tôi đi xe buýt hoặc xe lửa. Từ Hà Nội vào TP.HCM, chúng tôi đạp gần 700km trên "ngựa sắt" của mình, qua những nơi rất đẹp như Mai Châu, Ninh Bình, đèo Hải Vân, Hội An, Nha Trang...

Chúng tôi trải qua những thách thức thực sự về thể chất, nhưng được chiêm ngưỡng những cảnh đẹp và gặp gỡ những người yêu môi trường trong hành trình cũng là phần thưởng tuyệt vời.

* Các anh ấn tượng với những ý tưởng từ cộng đồng nào trong hành trình xuyên Việt kêu gọi giảm sử dụng túi nilông và đồ nhựa dùng một lần?

- Có rất nhiều tổ chức ở Việt Nam đang hoạt động nhằm cảnh báo người dân về việc ô nhiễm rác thải nhựa với các chương trình truyền thông và các hoạt động dọn dẹp vệ sinh bãi biển, đường phố.

Tôi nghĩ phong trào vận động vì môi trường chắc chắn rất sôi nổi ở Việt Nam vì chúng tôi đã thấy ngày càng nhiều người từ chối đồ nhựa, dùng ống hút bằng tre hoặc inox và những chia sẻ ý tưởng về tái chế, tái sử dụng. Sự nhiệt tình tham gia của người bình thường chính là sức mạnh để lan tỏa hành động đẹp nhằm bảo vệ môi trường.

* Tôi có người bạn đi du lịch và nhặt rác ở Phú Quốc, nhưng người địa phương gọi anh ấy là "khùng". Anh có buồn không khi bị người khác gọi là "khùng" khi anh dọn rác ở Hội An để người Việt Nam có thể tắm trên một bãi biển sạch?

- Tôi nghĩ người bạn của chị là một thủ lĩnh. Hành động của anh ấy đi trước sự hiểu biết của nhiều người và họ lấy làm lạ. Một lúc nào đó, người dân hiểu về sự tác động của rác thải nhựa đối với môi trường và đại dương, họ sẽ nhìn anh ấy bằng ánh mắt khác.

Mười năm trước, tôi thường đi nhặt túi nilông ở bãi biển bên Úc. Lúc đó mọi người cũng nhìn tôi như người ngoài hành tinh. Bây giờ thì họ giúp và cùng nhặt rác với tôi.

Vì sao động vật biển không thể ngừng ăn rác nhựa?

TTO - Rác thải nhựa không chỉ nhìn như thức ăn mà mùi, tiếng động, cảm giác chúng mang lại tương tự như thức ăn.