Nhật Bản: Trên “đe” Kuril, dưới “búa” Senkaku!Nhật phản đối Tổng thống Nga thị sát đảo tranh chấp

Phóng to

Quần đảo Kuril và bốn hòn đảo mà Nhật và Nga tranh chấp (nằm gần đảo Hokkaido, Nhật) - Ảnh: Wikipedia

Theo Itar-Tass, hôm 1-11 Tổng thống Nga Medvedev đã bay đến đảo Kunashir (phía Nhật gọi là đảo Kunashiri) thuộc quần đảo Kuril và ở thăm trong bốn giờ. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1945 một nhà lãnh đạo Nga đến thăm khu đảo tranh chấp với Nhật từ sau Thế chiến thứ 2.

Tại đảo Kunashir/Kunashiri, ông Medvedev cam kết sẽ xây dựng “một cuộc sống tốt đẹp hơn” cho người dân địa phương và khẳng định Matxcơva sẽ đầu tư để phát triển quần đảo Kuril. Trong chuyến thăm, ông Medvedev đã chụp ảnh một cầu tàu, đến một trạm năng lượng địa nhiệt, một nhà máy chế biến cá và một nhà trẻ trên đảo.

Chuyến thăm chớp nhoáng này đã lập tức gây nên những phản ứng giận dữ từ phía Nhật. Thủ tướng Nhật Naoto Kan tuyên bố chuyến thăm này là “rất đáng tiếc”. Ngoại trưởng Nhật Seiji Maehara, như báo Asahi đưa tin, đã triệu hồi đại sứ Nga tại Tokyo Mikhail Bely đến để phản đối và tuyên bố “sẽ có biện pháp trả đũa thích hợp”.

Sau khi rời Bộ Ngoại giao, đại sứ Nga Mikhail Bely tuyên bố với báo chí “đây là việc nội bộ của Nga” và kêu gọi Nhật “giải quyết vấn đề một cách điềm tĩnh và đúng mực”. Interfax dẫn nguồn tin Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố phía Matxcơva “không hiểu được phản ứng của Nhật”.

Hồi tháng 9, ông Medvedev đã mô tả quần đảo Kuril là “một phần quan trọng của nước Nga” và tiết lộ kế hoạch tới thăm, dẫn tới phản ứng dữ dội của Nhật. Mới đây, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng chuyến đi của ông Medvedev sẽ không ảnh hưởng tới quan hệ Nga - Nhật, và nói thêm: “Tổng thống lên kế hoạch di chuyển trong nước một cách độc lập”.

Điều đáng chú ý là chuyến thăm của ông Medvedev lại diễn ra ngay trước khi ông bay đến Nhật để dự Hội nghị hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương vào giữa tháng 11. Giới quan sát nhận định thông điệp Nga muốn gửi tới Nhật là Matxcơva sẽ không từ bỏ chủ quyền bốn hòn đảo tranh chấp với Tokyo. Một số chuyên gia cũng đánh giá với chuyến thăm này, ông Medvedev muốn thể hiện một hình ảnh mạnh mẽ đối với người dân Nga trước kỳ bầu cử tổng thống năm 2012.

Trong khi đó, tỉ lệ ủng hộ của người dân Nhật dành cho Thủ tướng Naoto Kan đã giảm xuống chỉ còn 40% sau vụ Tokyo thả thuyền trưởng tàu đánh cá Trung Quốc bị Nhật bắt giữ vào đầu tháng 9-2010. Áp lực dư luận đối với ông Kan càng gia tăng khi mới đây, các nghị sĩ Nhật xem đoạn băng quay tàu Lực lượng tuần duyên Nhật (JCG) bắt tàu cá Trung Quốc gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và xác định thuyền trưởng Trung Quốc đã cố tình đâm vào tàu JCG.

“Nếu Nhật không thể có những bước đi thích hợp trong cuộc tranh chấp với Nga thì chính quyền ông Kan và Đảng Dân chủ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề” - Reuters dẫn nhận định của giáo sư chính trị Shigeki Hakamada thuộc ĐH Aoyama Gakuin (Nhật).