Phóng to

Doanh nghiệp hạn chế mua lượng cá tra quá lứa là một trong những nguyên nhân khiến giá cá sụt giảm nhanh - Ảnh: Đ.VỊNH

Tình trạng trên xảy ra phổ biến ở nhiều nơi khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

Áp lực trả nợ

Cá tới đợt thu hoạch, ký hợp đồng bán hai ao cho Công ty cổ phần thủy sản Bình An hơn tháng nay nhưng hiện hộ bà Lê Thị Đào (Thới Thuận, Thốt Nốt, TP Cần Thơ) mới bán được một ao sản lượng 147 tấn. Bà Đào cho biết vẫn còn hai ao nữa đã tới lứa nhưng kêu bán mãi chẳng doanh nghiệp nào chịu mua, dù giá cá rớt còn 23.000 đồng/kg, trong khi ngày 27-6 đã đến hạn trả nợ ngân hàng. “Nếu không bán được cá thì không thể nào trả nợ ngân hàng đúng hạn, lãi suất vốn đã cao, bị phạt nữa... càng lỗ nặng thêm” - bà than vãn.

Tương tự, gia đình chị Nguyễn Thị Mai (xã Mỹ Phú, Châu Phú, An Giang) ký hợp đồng tiêu thụ 130 tấn cá tra, giá 26.000 đồng/kg với Công ty TNHH Tuấn Anh từ giữa tháng trước. Thế nhưng, công ty này cứ lần lữa không chịu mua, mới đây đã hạ giá xuống chỉ còn 22.000 đồng/kg.

“Sợ giá tiếp tục giảm, phần gần tới hạn trả nợ ngân hàng nên đành phải bán. Đã vậy công ty còn kỳ kèo bớt này bớt nọ, hiện mới trả được 10% số tiền mua cá, sau một tháng rưỡi mới thanh toán đứt điểm” - chị Mai cho hay. Nhiều hộ nuôi khác cho hay do doanh nghiệp kéo dài thời hạn thanh toán nên họ đành phải bán cá cho thương lái tiêu thụ nội địa để có tiền mặt trả nợ gấp cho ngân hàng, chấp nhận thua lỗ.

Ông Thái An Lai, phó chủ tịch Hiệp hội Thủy sản Đồng Tháp, cho biết với mức giá 23.000 đồng/kg, người nuôi lỗ từ 1.000 đồng trở lên trên mỗi ký cá. Trong khi đó do áp lực trả nợ, cộng với lãi suất ngân hàng lên trên 20%/năm nên ai cũng nóng vội muốn bán sớm. “Ngoài yếu tố thị trường thì áp lực lãi suất và kỳ hạn trả nợ ngân hàng đã làm bà con có tâm lý bán đổ bán tháo, từ đó không ít doanh nghiệp lợi dụng để ép giá, làm giá cá giảm mạnh” - ông Lai nhận định.

Tính toán gia hạn nợ

Theo ông Nguyễn Văn Thạnh - giám đốc Sở NN&PTNT An Giang, từ đầu năm tới nay do mọi chi phí đầu vào đều đồng loạt tăng nên mức đầu tư nuôi cá cao hơn năm trước từ 30%. Các ngân hàng cho vay định mức thấp hơn trước nhưng lãi suất quá cao nên nông dân khá chật vật khi đầu tư nuôi cá.

Đã vậy, gần đây trong khi giá cá liên tục sụt giảm dẫn tới thua lỗ thì các ngân hàng lại đồng loạt nâng lãi suất khiến họ càng thêm khó khăn. Ông Lê Văn Thanh - nuôi cá ở xã Hòa Lạc, Phú Tân, An Giang - kể đầu năm vay 1 tỉ đồng, lãi suất 19%/năm. Thế nhưng, mới đây ngân hàng thông báo nâng lãi suất lên 21%/năm. Còn ông Nguyễn Văn Hoàng, một hộ nuôi cá ở Thốt Nốt (Cần Thơ), cho biết hiện nay nhiều ngân hàng thương mại đã nâng lãi suất cho vay lên tới 25%/năm.

Trong tình hình khó khăn hiện nay, hiệp hội thủy sản một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đề nghị cần có chính sách giãn nợ và giảm lãi suất cho người nuôi cá. Ông Nguyễn Ngọc Thạch, giám đốc Ngân hàng Nhà nước tỉnh Đồng Tháp, cho biết tổng dư nợ cho vay nuôi thủy sản toàn tỉnh là 1.369 tỉ đồng, trong trường hợp người nuôi đã tới hạn trả nợ nhưng chưa bán được cá nếu có lý do chính đáng các ngân hàng sẽ xem xét cho giãn nợ, không xử phạt do trả nợ quá hạn.

Tại An Giang hiện tổng dư nợ cho vay nuôi cá tra cũng trên 1.000 tỉ đồng. Trước tình hình tiêu thụ cá khó khăn, ông Nguyễn Tấn Phước, phó giám đốc Ngân hàng NN&PTNT tỉnh An Giang, cho biết hiện lãi suất vay đối với người nuôi cá tra 21%/năm, nếu người nuôi chưa tiêu thụ được cá thì ngân hàng sẽ cho gia hạn tiếp 1-2 tháng, không tính lãi phạt.