Thiết kế đội lên là bình thường?

Theo Portcoast, để khẳng định thiết kế sai hay đúng cần một hội đồng khoa học cấp bộ nghiệm thu, đánh giá. Quan điểm của Portcoast trong thiết kế là sử dụng những vật liệu tốt nhất và phương án an toàn nhất cho công trình. Hơn nữa, sản phẩm thiết kế đội lên hơn 3.000 tỉ đồng so với quy hoạch ban đầu, theo phía Portcoast, là chuyện bình thường trong thiết kế dự án cảng biển. Mặt khác, còn do thiết kế cho hai cầu tàu 690m, thay vì 600m như ban đầu và cầu tàu khả năng đón tàu sức chở 9.000 TEU thay cho 6.000 TEU.

Trao đổi với Tuổi Trẻ xung quanh việc đình trệ thi công dự án cảng Vân Phong, ông Trần Hữu Chiều - phó tổng giám đốc Vinalines - cho biết:

- Sau khi triển khai đóng cọc thử, tư vấn thiết kế (TVTK) là liên danh Công ty cổ phần tư vấn thiết kế cảng - công trình biển Portcoast và Nippon Koei đã cho nhà thầu thi công (liên doanh giữa Vinawaco và SK E&C đóng cọc đại trà. Quá trình thi công ở phân đoạn 7, 8 và 13 xuất hiện cọc đã đóng (114 cọc) bị thừa chiều dài quá nhiều so với thiết kế. Trong khi đó, số cọc thừa chiều dài chưa đóng vẫn còn nhiều. Vì vậy, chủ đầu tư đề nghị TVTK xem xét lại địa chất công trình, làm rõ nguyên nhân và có biện pháp xử lý cọc bị thừa. Chúng tôi đưa ra yêu cầu thiết kế cọc dài 48m thì bên TVTK cộng thêm 4-5m chiều dài nên chiều dài cọc đại trà thành 52m. Vì vậy, khi đóng xong thì bị dư trung bình 5-8m.

Từ tháng 8-2010 tới nay, chúng tôi đã kết hợp với TVTK và tư vấn giám sát (TVGS - liên danh Công ty Meinhardt International và Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng cảng - đường thủy Tediport) cũng như nhà thầu chuẩn bị việc xem xét địa chất.

Phóng to

Ông Trần Hữu Chiều - Ảnh: T.PHÙNG

* Vì sao từ đó đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết, thưa ông?

- Vướng mắc hiện nay là TVTK có những quan điểm chưa thống nhất với chủ đầu tư (Vinalines) nên việc xem xét cọc đóng bị dư thừa do nguyên nhân gì chưa thực hiện được. Thời gian qua TVTK cũng chưa có ý kiến gì về công tác đóng cọc đại trà cũng như đóng cọc thử các phân đoạn còn lại đến nay. Nhà thầu, TVGS và chủ đầu tư đã nhiều lần yêu cầu TVTK kết hợp xem xét đưa ra ý kiến.

Vừa qua TVTK đòi tạm ứng tiền thanh toán nhưng chúng tôi chưa thanh toán vì chưa đủ thủ tục. Họ cũng lấy lý do này để không làm việc được nữa nên thời gian xem xét điều chỉnh thiết kế kéo dài quá lâu khi một bên đòi thanh toán tiền còn một bên thấy chưa đủ thủ tục thanh toán. Bây giờ lãnh đạo hai bên sẽ ngồi với nhau thống nhất quan điểm, căn cứ theo hợp đồng, quy định của luật để giải quyết với nhau.

* Nhiều ý kiến cho rằng thiết kế cảng Vân Phong của Portcoast - Nippon Koei không có gì đặc biệt mà tương đương với các bến thông thường ở các cảng khác. Các vật liệu trong thi công kè, san nền theo thiết kế cũng bất hợp lý khi không chỉ rõ nguồn khai thác vật liệu, chất lượng cát đắp quá cao so với tiêu chuẩn cần thiết gây lãng phí?

- Tôi mới tiếp cận dự án (ông Chiều nhận nhiệm vụ chỉ đạo dự án này từ tháng 8-2010 thay ông Lê Triều Thanh - phó tổng giám đốc Vinalines - PV) và đặt vấn đề với TVTK, họ cũng bảo các câu hỏi này chủ đầu tư phải đặt ra từ năm 2008 thì mới xử lý vấn đề này được. Trước đây hai năm, chủ đầu tư có văn bản gửi TVTK về việc điều chỉnh vật liệu nhưng họ cũng không thay đổi. Bây giờ chúng tôi đang phải giải quyết hậu quả trong quá trình phối hợp giữa chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các bên từ trước đây.

Chúng tôi cũng có mời tư vấn thẩm tra và họ nêu ra những bất hợp lý trong thiết kế. Chủ đầu tư đã có văn bản yêu cầu TVTK xem xét thay đổi nhưng đến thời điểm này họ vẫn bảo lưu quan điểm thiết kế.

* Có phải Vinalines đang gặp khó khăn về vốn cho dự án, nhất là việc thanh toán cho nhà thầu?

- Chúng tôi tạm ứng cho nhà thầu 15% tổng giá trị gói thầu 973 tỉ đồng. Hiện nay họ mới đóng được hơn 100 cọc và có nhập 544 đoạn cọc ống thép về. Nhưng số cọc mới nhập này chưa đáp ứng được yêu cầu thiết kế nên chúng tôi đang giám định lại vì số cọc này có sự khác biệt với thiết kế, chưa đảm bảo đúng chiều dài cho các phân đoạn, cọc có sơn lại. Chủ đầu tư thuê đơn vị tư vấn khác để kiểm định và xác định có 240 đoạn cọc phù hợp với hồ sơ thiết kế. Còn những đoạn cọc khác đang thống nhất với nhà thầu cho kiểm định tiếp. Kiểm định chưa xong nên chưa có cơ sở thanh toán.

* Thưa ông, trước đây TVGS đã cho nghiệm thu số cọc chưa đóng. Điều này có thể thấy ở dự án này chất lượng của TVGS, TVTK đều có vấn đề?

- Trước đây TVGS đã nghiệm thu nhưng đó chỉ là những kỹ sư hiện trường ký. Còn công ty mẹ của TVGS cho biết hiện nay chưa phát hành chứng chỉ cho việc nghiệm thu số cọc này.

Tôi và giám đốc ban quản lý dự án đều mới tiếp cận với công việc nên tất cả mọi vấn đề phải xem xét theo hợp đồng để đánh giá. Theo hợp đồng thì những kỹ sư giám sát ở công trường có những người không đảm bảo đúng tên và trình độ ghi trong hồ sơ dự thầu. Chúng tôi đã yêu cầu thay thế, đưa những người đúng, đủ quy định vào làm. Dù cả TVTK, TVGS và nhà thầu thi công đều được Thủ tướng cho phép chỉ định thầu, nhưng thực tế dự án sử dụng TVTK chưa được chuẩn mực lắm. Vì vậy gặp những trở ngại, chậm trễ đang phải giải quyết.

* Thưa ông, hiện Vinalines đã tính đến việc điều chỉnh bến khởi động cảng Vân Phong ra sao?

- Cảng Vân Phong thiết kế từ năm 2005, khi đó toàn bộ hệ thống cảng của chúng ta chỉ tiếp nhận được các tàu container từ 4.000 TEU trở xuống. Vì vậy bến khởi động cảng Vân Phong là lý tưởng cho việc tiếp nhận tàu từ 6.000-9.000 TEU theo quy mô của dự án. Như thời gian gần đây cảng Lạch Huyện (Hải Phòng) đã được điều chỉnh tiếp nhận tàu tương đương 6.000-7.000 TEU. Cảng Cái Mép - Thị Vải đã tiếp nhận được tàu hơn 11.000 TEU. Vì vậy, theo quy hoạch cảng biển mới được Chính phủ ban hành vào tháng 12-2009, chúng tôi đã xem xét điều chỉnh.

Với vướng mắc thế này chúng tôi đề nghị các cấp cho phép điều chỉnh dự án để bến khởi động có thể tiếp nhận được tàu từ 12.000-15.000 TEU mới cạnh tranh được với các cảng khác.

Theo dự kiến của chúng tôi, từ khi trình lên các cấp có thẩm quyền để điều chỉnh dự án nếu nhanh phải mất năm tháng vì cần có sự khảo sát, thay đổi thiết kế cũng như sự chấp thuận của các cơ quan quản lý nhà nước. Nếu điều chỉnh thì chúng tôi trình phương án từ năm 2012 đến đầu năm 2014 xây dựng xong và đưa vào sử dụng một bến khởi động, đến năm 2015 xong bến khởi động thứ hai.