* Thưa ông Thái, sau 35 năm phát triển, theo ông kiến trúc của Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đang theo hướng nào? (Cảm nhận của riêng tôi là những mảnh ghép phức hợp và chưa hoàn thành) (Trầm Mặc Nhân, 37 tuổi, Trammacnhan73@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Kiến trúc cả nước chúng ta đang mới ở vào giai đoạn chuyển tiếp để phát triển theo hướng tiên tiến của thế giới. Nhưng do chúng ta đang từ một đất nước đổ vỡ sau chiến tranh và nhất là còn lạc hậu về kinh tế kỹ thuật, nên không lấy làm lạ khi có sự hỗn độn trong xây dựng công trình kiến trúc và đô thị.

Theo tôi, chúng ta phải tạo ra được một đội ngũ kiến trúc và quy hoạch đô thị đủ năng lực để xây dựng đô thị và nông thôn Việt Nam. Riêng ở TP.HCM là nơi tôi lớn lên và hoạt động thì rõ ràng chúng ta cũng gặp không ít sự lúng túng trong đà phát triển quá nhanh như hiện nay. Có hiện trạng là thành phố chúng ta đang mất dần đi di sản kiến trúc, ở trung tâm Sài Gòn cũ là di sản kiến trúc Pháp, và ở Chợ Lớn là di sản của Hoa Kiều. Đó là chưa kể những nhà vườn và công trình cổ của người Việt mình ở vùng Gia Định cũ.

Kiến trúc nhà cao tầng mới chỉ đáp ứng yêu cầu cấp thiết phát triển kinh tế. Và rõ ràng các công trình do nước ngoài thiết kế đó tuy có hiện đại nhưng là những khối nhà vô hồn và tiêu tốn quá nhiều năng lượng. Đáng ra chúng ta phải có những công trình do chính người mình thiết kế, cũng tiên tiến không thua ai nhưng phải mang những đặc tinh một nền kiến trúc nhiệt đới hóa và có bản sắc sinh sống của người Việt.

Tôi vừa mới dự Đại hội Kiến trúc sư Việt Nam ở Hà Nội. Ở đó chúng tôi đã gặp những anh em trong nghề cũng có những trăn trở về kiến trúc nước nhà như tôi. Và chúng tôi đã bàn bạc phải cải tổ lại việc đào tạo kiến trúc sư trẻ cho có năng lực bằng người nước ngoài và nhất là có ý thức dân tộc, ý thức được bản thân mình đang sinh sống ở trong một đất nước vùng nhiệt đới và có nền văn hóa đặc sắc riêng.

Nhờ đi được nhiều nơi trên thế giới và có dịp bàn thảo những vấn đề này với giới trong nghề khắp nơi, tôi nghĩ rằng điều cần cho kiến trúc nước nhà là phải biết quốc tế hóa kiến trúc bản địa và bản địa hóa kiến trúc thế giới vào Việt Nam.

Chúng ta không nên để những thành phố như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh trở thành những thành phố quốc tế hóa chung chung, không mang một bản sắc đặc biệt nào, mà ta thường nhìn thấy nhan nhản ở nước nào cũng có. Bản thân tôi từ hàng chục năm nay luôn chú ý viết sách báo, đi dạy kiến trúc là nhắm vào việc tác động giới trẻ ngành kiến trúc nước ta đi theo những chiều hướng tích cực đó.

* Thưa kiến trúc sư Nguyễn Hữu Thái, với cương vị là chủ tịch hội sinh viên trong thời chiến, ông có sự so sánh gì về thanh niên, sinh viên ngày ấy và bây giờ? Cảm ơn. (Nguyễn Ngọc Thế Anh, 23 tuổi, phongtran123@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Thời chúng tôi mục tiêu trước mắt của phong trào sinh viên học sinh đô thị là góp tay với cuộc chiến đấu của Mặt Trận Giải Phóng ở nông thôn để đuổi được người Mỹ ra khỏi đất nước.

Còn bây giờ tôi nghĩ phong trào sinh viên học sinh cả nước là phải tranh thủ học tập được tiến bộ của người và tạo tiềm lực để tranh đua với người, đưa đất nước phát triển và ngày càng giàu mạnh.

* Chào anh Giải Phóng. Em rất ấn tượng về cái tên của anh từ ngày giao lưu kỷ niệm với những người sinh đúng ngày 30-4-1975 cách đây vài năm. Được biết, giờ anh đã rất thành công trong công việc. Vậy nếu được chọn để sinh ra một lần nữa, anh có muốn mình sinh ra vào đúng ngày trọng đại này không? Anh cảm nhận về sự thay đổi của nước mình sau 35 giải phóng như thế nào ạ? Cảm ơn anh. Chúc anh nhiều sức khỏe, hạnh phúc và luôn gặp may mắn. (Nguyễn Thị Thùy Linh, 27 tuổi, linhnguyen300483@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Chúng ta đang sống trong một giai đoạn mà những giá trị thực được tôn vinh, những nỗ lực được đánh giá đúng. Thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương giữ mảnh đất này, ngày nay anh luôn tin thế hệ những người trẻ đang đóng vai trò chủ lực phát triển kinh tế của đất nước sẽ góp tay xây dựng đất nước với lòng tự tôn dân tộc cao nhất.

Nếu được sinh ra một lần nữa, anh vẫn mong mình được sinh ra khi đất nước đã hòa bình. Anh tin tất cả chúng ta đều mong như vậy.

Đất nước ta phát triển rất nhiều sau 35 năm qua công sức phải kể đến hai thế hệ: Thế hệ những người xây dựng đất nước sau chiến tranh với những nền tảng cần thiết; Thế hệ sinh ra và lớn lên sau chiến tranh đã và đang phát huy năng lực trí tuệ, tinh thần yêu nước để nâng cao giá trị Việt Nam trong lòng thế giới. Anh rất tự hào về những người bạn của anh, bằng sự cố gắng thay đổi và làm tốt hơn cuộc sống của mình, họ cũng đang làm cho chúng ta hãnh diện vì cùng là người Việt.

* Tôi cứ thắc mắc hoài là không nhận ra ai là người có cánh tay áo dài đang chỉ xuống bàn, trong bức ảnh tại đài phát thanh. Và câu chuyện về những người chiến sĩ có mặt tại đài sau 35 năm như thế nào? (Cát Thắng Anh, 51 tuổi, catthanganh@...)

Phóng to

Ông Nguyễn Hữu Thái (người ôm tài liệu, thứ hai từ phải sang) tại Đài phát thanh Sài Gòn trưa 30-4-1975 - Ảnh tư liệu

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Người có cánh tay áo đen là của anh Hà Huy Đỉnh, một nhà báo làm thông dịch cho phóng viên người Đức Gallasch. Anh Đỉnh đang chỉ cách cho nhà báo Đức thâu băng lời đầu hàng của tướng Minh.

Tôi biết hầu hết những chiến sĩ giải phóng có mặt trong bức ảnh tại đài phát thanh. Ví như người đứng sát bên tôi ở phía bìa là đại úy Phạm Xuân Thệ (lúc đó là trung đoàn phó trung đoàn bộ binh 66) và những người khác là bộ đội trong đoàn của anh Thệ. Có một vài nhân viên tình báo đội mũ tai bèo. Người xoay lưng ra mà có râu quai nón là anh Hà Thúc Huy, lúc đó là sinh viên cao học ở Đại học Khoa học. Còn người phương Tây ngồi cạnh tướng Minh là nhà báo Đức Gallash (nay đã chết vì ung thư). Đặc biệt nhà báo này có người vợ là bà Alice Kelly người Mỹ (cũng là nhà báo) hiện đang được TP.HCM mời dự lễ 35 năm ngày giải phóng của chúng ta hôm nay.

Chúng tôi có gặp nhau và đặc biệt là bà sang Việt Nam thay mặt chồng đã khuất, chứng kiến sự ra mắt bằng tiếng Việt của cuốn sách do chính chồng bà viết vào ngày giải phóng Sài Gòn và xuất bản rất sớm ở Đức ngay vào tháng 9-1975. Cuốn sách mang tên Thành phố Hồ Chí Minh thời điểm số 0 phát hành ngày 29-4-2010 ở VN.

* Em biết anh Quang là một người rất tâm huyết. Đi nước ngoài nhiều, anh nhìn về Việt Nam ra sao? Anh có thể chia sẻ một điều nào đó mà anh trăn trở nhất? (Quỳnh, 28 tuổi, mtnquynh@...)

- Ông Lê Nguyễn Minh Quang: Chào Quỳnh, xin trả lời Quỳnh như câu trả lời cho một độc giả khác: điều trăn trở nhất của tôi hiện nay là thực trạng về sự tụt hậu ở một số lĩnh vực của VN so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Tốc độ tăng trưởng GDP 2010 dự kiến của Singapore là trên 11%, Indonesia 7-8%, Philippines 6-7%, còn Trung Quốc cũng trên 10%. Tôi nghĩ họ sẽ còn cách xa ta nữa nếu VN thật sự không có sự đột phá về phát triển.

Ông Lý Quang Diệu đã nhận đinh từ năm 1965 là Singapore phải khác Malaysia, Indonesia..., phải có lối đi riêng để từ một nước trong thề giới thứ ba trở thành một quốc gia thuộc thế giới thứ nhất. 35 năm sau (đúng bằng thời gian VN thống nhất đất nước), Singapore đã làm được điều đó.

* Bạn Giải Phóng là doanh nhân trẻ, kinh doanh trong giai đoạn này theo bạn doanh nhân cần gì nhất: vốn hay kiến thức? (tuan, 55 tuổi, vqtuan55@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Chúng ta đang sống trong một giai đoạn mà những giá trị thực được tôn vinh, những nỗ lực được đánh giá đúng. Kiến thức và kinh nghiệm kinh doanh là rất quan trọng.

Vốn xã hội không hề thiếu. Khi chúng ta chứng minh được năng lực, tính khả thi của những ý tưởng của mình, mọi người sẽ góp tiền cho chúng ta thực hiện.

* Chào bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng, tôi rất ngưỡng mộ chị. Xin hỏi chị với tư cách là phó chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam, trong thời gian qua chị đã làm gì để giảm đi những nỗi đau của thân nhân gia đình có con em bị ảnh hưởng của chất độc da cam?

Nhìn những hình ảnh của các bào thai dị dạng đã phát đi trên truyền hình, tôi rất đau lòng, cầu mong những người có trách nhiệm cần làm những gì đó để giảm bớt nỗi đau này.

Bản thân gia đình tôi có 2 người cháu bị di chứng chất độc da cam do anh, chị tôi đi tham gia chiến trường xưa. Chúc chị sức khỏe (Nguyễn Thị Huệ, 48 tuổi, hue_tvtkxdlongan...)

- BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng: Chào chị Huệ, xin cảm ơn chị đã gửi câu hỏi cho tôi. Tôi cũng xin chia sẻ nỗi đau của gia đình chị.

Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin đã được thành lập tại 52 tỉnh thành phố. Tỉnh Long An cũng đã có hội nạn nhân. Trong nhiều năm qua Tỉnh hội đã có rất nhiều hoạt động chăm sóc nạn nhân của tỉnh như trợ cấp hằng tháng, cung cấp xe lăn cho người không tự di chuyển được, chăm sóc sức khỏe...

Ngoài ra, Tỉnh hội cùng với Trung ương hội đang theo đuổi vụ kiện và cố gắng giành lại công lý cho nạn nhân để mỗi nạn nhân đều có điều kiện sống và hòa nhập cộng đồng tốt hơn. Ngành y tế cũng như ngành sản phụ khoa Việt Nam và Long An cũng có nhiều biện pháp tìm cách ngăn chặn việc sinh con dị tật do chất độc da cam gây ra. Tại tỉnh, có cơ sở phục hồi chức năng cho các cháu bị di tật nhẹ giúp các cháu tự chăm sóc cho mình, giảm bớt gánh nặng cho gia đình.

* Gửi anh Thái, xin anh cho biết tâm trạng của anh như thế nào trong buổi trưa 30-4, đã có chuẩn bị gì trước cho buổi làm việc trên đài với các quan chức còn lại của bộ máy chính quyền Sài Gòn lúc đó? (Võ Trúc Phương, 53 tuổi, votrucphuong@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Khi chúng tôi tới Đài phát thanh Sài Gòn thì hầu như không còn quan chức nào của đài có mặt tại đó. Cả những kỹ thuật viên cũng không có mặt, chỉ có sinh viên và bộ đội ta đang giữ đài. Chúng tôi phải đi tìm kỹ thuật viên để điều hành đài, may mà chúng tôi gặp được anh Trần Văn Bản. Anh Bản cho gọi thêm một số người khác đến tiếp tay. Đến nỗi máy cassette mượn của nhà báo Đức cũng hết pin, anh em sinh viên phải đi tìm pin thay thế. Thực sự buổi phát thanh đó do chính anh em sinh viên tự biên tự diễn. Chỉ đến tối mới giao đài lại cho bộ phận giải phóng vừa về đến Sài Gòn phụ trách.

* Xin hỏi anh Lê Nguyễn Minh Quang, được biết anh từng gặp khó khăn trong công việc và cuộc sống những năm sau 1975. Thế nhưng anh vẫn vượt qua để có được những thành công nhất định trong sự nghiệp như ngày hôm nay. Điều gì giúp anh có quyết tâm và làm được như vậy? Xin cảm ơn (Ngọc Mai, 27 tuổi, maingoc@...)

Tôi có may mắn sinh ra trong gia đình mà cha mẹ rất coi trọng việc học, xem đó là cứu cánh của cuộc đời.

- Ông Lê Nguyễn Minh Quang: Chào Mai, con người khi phải đứng trước thử thách hoặc đứng lên hoặc mãi mãi cúi quì thì sẽ có những quyết định của cuộc đời mình. Tôi có may mắn sinh ra trong gia đình mà cha mẹ rất coi trọng việc học, xem đó là cứu cánh của cuộc đời. Đó có lẽ cũng là may mắn của dân tộc Việt khi người Việt Nam mình rất coi trọng kiến thức, trí thức. Nhưng giữa việc ý thức đến việc được học là nền tảng của sự vươn lên đến quyết tâm thực hiện cho kỳ được khát vọng của riêng mình, đòi hỏi mỗi người có một sự khổ luyện.

Gia đình tôi sau năm 1975 hết sức khó khăn về kinh tế, buộc tôi không có còn đường nào khác để lưa chọn là phải vượt lên trên những trói buộc của hoàn cảnh bằng tri thức và năng lực. Tôi thật sự may mắn có sự ủng hộ của gia đình, sự giúp đỡ, cưu mang của những tấm lòng vàng trong xã hội (mà tôi mãi mãi khắc ghi) nên mới có đươc chút thành công như hôm nay.

* Có người nói doanh nhân trẻ ngày nay đang ở trong thời kỳ thế hệ "vàng"? Có đúng vậy không? Bạn Giải Phóng nghĩ gì về điều này? (tuan, 55 tuổi, vqtuan55@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Đó có thể là lời khen tặng cho thế hệ doanh nhân trẻ lớn lên sau chiến tranh đã và đang phát huy năng lực trí tuệ để nâng cao vị thế kinh tế Việt Nam.

So với thế hệ trước, thế hệ này có thể là "vàng", nhưng sẽ nhanh chóng bị thế hệ doanh nhân tiếp sau bỏ xa. Đó là quy luật tất yếu của một quốc gia đang trên đường phát triển mạnh mẽ.

* Tôi là người sinh sau chiến tranh. Tôi chưa hề chứng kiến đạn bom một ngày. Ấy mà mỗi khi xem những video clip trên mạng về sự kiện 30-4, tôi đều rưng rưng nước nước mắt khi xem cảnh tang thương. Ông là nhân chứng của sự kiện lịch sử ấy, xin ông cho biết cảm nhận của ông lúc ấy như thế nào? (Phan Văn Cương, 31 tuổi, vancuong.phan@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Chắc rằng em chưa hiểu cái quý giá mà 30-4-1975 đã đem lại cho thế hệ chúng tôi. Lần đầu tiên chúng tôi không còn nghe tiếng súng, tiếng đạn bom, tiếng xe tăng và tiếng lựu đạn đàn áp sinh viên. Đó là điều mà các em được hưởng. Các em phải biết trân trọng nó và cố gắng phấn đấu để xây dựng đất nước chúng ta hòa bình và phát triển.

* Xin hỏi kiến trúc sư Nguyễn Hữu Thái: Thời khắc lịch sử ấy KTS có thấy niềm tự hào dân tộc? Tâm trạng lúc ấy của ông ra sao? (Nguyễn Tấn Hùng, 44 tuổi, hunghau_66@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Tự hào quá đi chứ. Phải đợi cả trăm năm chúng ta mới cắm được ngọn cờ dân tộc trên nóc dinh Độc Lập (nguyên là dinh của toàn quyền Pháp) và nói được tiếng nói của giải phóng trên mảnh đất miền Nam này. Trong lòng tôi và có lẽ cũng ở trong lòng mọi người Việt Nam lúc đó đều dâng lên một niềm tự hào là chúng ta đã có độc lập tự do.

* Chào anh, cho phép tò mò một chút, liệu anh có bị áp lực gì khi mang tên Giải Phóng hay không? Ví dụ: phải học giỏi, phải gương mẫu, phải dũng cảm... Ba mẹ anh có đặt ra yêu cầu nào tương tự như thế không? (Ngọc Anh, 25 tuổi, ngocanh@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Anh không có áp lực gì về tên gọi của mình. Quan điểm của anh là chỉ cần cố gắng hết sức mình cho những gì mình muốn thực hiện.

Năm 1983, khi mới 8 tuổi, bố mẹ gửi anh vào sống ở Sài Gòn với gia đình người bác. Anh một mình quen dần, một mình học hết phổ thông, một mình vào đại học. Anh tự chọn mục tiêu sống và nỗ lực hết mình cho nó.

* Xin hỏi anh Lê Nguyễn Minh Quang: nếu cho anh làm lại, anh có chọn con đường định cư, tìm cách lập nghiệp ở nước ngoài không? Nếu sau này con cái anh lớn, anh có định cho chúng lập nghiệp ở nước ngoài không? Xin cảm ơn (Thanh Liêm, 45 tuổi, liemnguyen@...)

Tôi nghĩ chúng ta không chọn được cửa để sinh ra. Vì vậy gia đình, đất nước nơi ta sinh ra đã ít nhiều là sắp đặt của tạo hóa. Có lẽ không người con nào muốn từ bỏ gia đình mình, cũng như không công dân nào muốn từ bỏ quê hưong đồng bào ruột thịt. Những người con xa nhà chắc cũng nhiều đêm khóc thầm thèm nhớ không khí gia đình. Những người tha hương chắc đã không ít lần khắc khoải nhớ nhớ về dải đất hình chữ S thân thuơng.

- Ông Lê Nguyễn Minh Quang: Chào anh Liêm, tôi nghĩ chúng ta không chọn được cửa để sinh ra. Vì vậy gia đình, đất nước nơi ta sinh ra đã ít nhiều là sắp đặt của tạo hóa. Có lẽ không người con nào muốn từ bỏ gia đình mình, cũng như không công dân nào muốn từ bỏ quê hưong đồng bào ruột thịt. Những người con xa nhà chắc cũng nhiều đêm khóc thầm thèm nhớ không khí gia đình. Những người tha hương chắc đã không ít lần khắc khoải nhớ về dải đất hình chữ S thân thương.

Tôi có may mắn có được việc làm ổn định bên cạnh mẹ cha, gia đình, được đóng góp chút phần nhỏ bé cho quê hương xứ sở nên tôi sẽ không chọn con đường khác. Sau này con tôi lớn lên, tôi mong chúng có được điều kiện và khả năng (rất quan trọng) du học để mở mang kiến thức và tầm nhìn. Việc lập nghiệp ở đâu sẽ do chúng quyết định, nhưng tôi sẽ góp tiếng nói định hướng và sẽ rất hạnh phúc nếu các con tôi cũng chọn Việt Nam.

* Chào bạn Lê Thành Nam Giải Phóng, bạn là người sinh ra trong thời khắc lịch sử của đất nước. Với vị trí công việc hiện tại của bạn, theo tôi, bạn cũng rất thành công trong sự nghiệp của mình. Bạn có nghĩ là bạn may mắn là do thời điểm khai sinh? (Huỳnh Thị Minh Tâm, 38 tuổi, xdhoathang@...)

Phóng to

Lê Thành Nam Giải Phóng giao lưu trực tuyến với bạn đọc từ tòa soạn TTO - Ảnh: Trần Tiến Dũng

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Thời điểm Phóng được sinh ra (theo mẹ kể lại) là vào lúc 11g20 phút ngày 30-4-1975, khi cả miền Bắc đang hướng về phía những chiếc loa truyền thanh để nghe tin thắng trận. Mẹ đau bụng nên đã tự đi bộ lên trạm xá nhưng ở đó không có ai lại đi bộ về nhà. Quãng đường đó đủ xa để hiểu về một người mẹ đã chiến thắng những khó khăn như thế nào khi sinh ra Phóng.

Từ nhỏ, không vì cái tên, không vì ngày sinh, không có lý do gì để Phóng được thầy cô giáo và mọi người ưu ái hơn người khác.

Cuộc sống và sự nghiệp không ít thăng trầm, nhưng Phóng tin những điều đó là quý giá để Phóng phát triển, để có giá trị hơn đối với công ty mà mình làm việc.

Không biết có phải là may mắn không, nhưng Phóng thấy mình luôn cố gắng thật nhiều cho những gì mình nhận làm.

* Em xin chào BS Ngọc Phượng, em đã nghe rất nhiều về sự nổi tiếng cũng như tâm huyết nghề nghiệp của bác sĩ. Là một người nữ, em rất nể phục BS, rất mong muốn mình có được một phần bản lĩnh như bác sĩ.

Em xin hỏi bác sĩ việc bác sĩ trở thành phó chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam là một sự kiêm nhiệm tình cờ hay xuất phát từ một điều gì khác? Ở vị trí này BS đã đạt được những thành tựu gì đáng kể như lĩnh vực khoa học chưa? (Huỳnh Thị Minh Tâm, 38 tuổi, xdhoathang@...)

- BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng: Chào bạn, cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi cho tôi.

Trong thời gian tôi thực tập và làm việc tại Bệnh viện Từ Dũ từ những năm 1960, tôi đã nhận thấy tỉ lệ thai trứng và ung thư nguyên bào nuôi cũng như tỉ lệ dị tật bẩm sinh tăng cao. Từ đó, tôi quan tâm nghiên cứu vấn đề này. Sau 1975, cựu chiến binh Hoa Kỳ trở lại Việt Nam đến Bệnh viện Từ Dũ tìm hiểu về ảnh hưởng của các chất độc hóa học đối với sức khỏe và sự sinh sản của con người. Tôi được ban giám đốc bệnh viện cử ra để trả lời vấn đề này. Tôi phải tìm hiểu tài liệu và nhận ra mối liên hệ nhân quả giữa phơi nhiễm chất độc hóa học, trong đó có chất độc da cam/dioxin, và việc sinh con dị tật bẩm sinh, thai trứng, sẩy thai, thai chết lưu...

Tôi cũng đi về các vùng đã bị rải chất độc hóa học như là xã Thạnh Phong, huyện Thạnh Phú - Bến Tre, xã Khánh An, huyện U Minh - Cà Mau... để điều tra cơ bản về các bất thường sinh sản, so sánh với các gia đình không phơi nhiễm. Những nghiên cứu này đã được báo cáo ở các hội nghị quốc tế và đăng tải trên các tạp chí khoa học ở Anh, Pháp, Mỹ. Do đó mà tôi đã được đại diện cho nạn nhân chất độc da cam/dioxin ở các tỉnh phía Nam trong ban chấp hành của Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin.

Với tư cách là nhân chứng, tôi đã tiếp xúc và cung cấp tư liệu khoa học cho đoàn luật sư Mỹ - đại diện của nạn nhân Việt Nam tại tòa án Mỹ.

Năm 2007, tôi đã dự Đại hội của Hội Y tế cộng đồng Hoa Kỳ gồm hơn 14.000 thành viên để báo cáo và tranh luận với các bác sĩ Hoa Kỳ về hậu quả lâu dài của các chất độc hóa học - chất độc da cam/dioxin đối với con người. Kết quả cuối cùng, đại hội đã thông qua nghị quyết khuyến cáo Chính phủ Hoa Kỳ cùng các công ty hóa chất đã cung cấp các chất độc hóa học cho quân đội để rải ở Việt Nam phải cung cấp đủ chi phí cho việc tẩy sạch môi trường ở Việt Nam và hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam/dioxin (bao gồm nạn nhân Việt Nam, cựu chiến binh Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Úc, New Zealand... kể cả nạn nhân người Mỹ gốc Việt hiện đang sinh sống tại Mỹ) dự phòng và điều trị bệnh và tật bẩm sinh, được đào tạo dạy nghề, có phương tiện kiếm sống và hòa nhập cùng cộng đồng.

Ngày 15-5-2008, tôi đã được hội và các nhà khoa học Việt Nam cử sang Hoa Kỳ để điều trần về vấn đề này trước Hạ viện Hoa Kỳ.

Tôi cũng đã đi nhiều bang, đến nhiều viện đại học Hoa Kỳ để báo cáo về di chứng và hậu quả của các chất độc hóa học mà Mỹ đã rải ở Việt Nam trên môi trường, sức khỏe, sự sinh sản của con người Việt Nam, giúp cho sinh viên và giảng viên đại học Hoa Kỳ hiểu, ủng hộ cuộc đấu tranh dành công lý của nạn nhân Việt Nam.

* Chào anh Giải Phóng. Tôi rất thích cái tên của anh vì nó rất có ý nghĩa. Là một giám đốc sinh ra đúng ngày giải phóng Sài Gòn, chắc anh có kỷ niệm đẹp. Theo anh, làm thế nào để thế hệ sau này hiểu nhiều hơn ý nghĩa về ngày 30-4? Là một giám đốc, anh đã có những cách nào để nhân viên của mình có những hoạt động thiết thực về ngày 30-4? (Nguyễn Bá Khương, 30 tuổi, khuonge56@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Cuộc đời mỗi người đều có những kỷ niệm đẹp và sẽ theo chúng ta đến cả cuộc đời.

Cuộc sống hôm nay hòa bình, tươi đẹp và mỗi chúng ta có cơ hội tập trung tâm trí cho học hành, công việc và sự nghiệp. Hiểu biết của chúng ta đủ khiến chúng ta luôn biết giá trị của những sự kiện lịch sử của đất nước. Điều đó không cần kêu gọi, cách đúng là chúng ta phát huy tiếp những thành tựu mà lịch sử đã mang đến cho chúng ta ngày nay.

* Cháu chào chú Nguyễn Hữu Thái. Cháu là một sinh viên đang sống và học tập ở TP.HCM. Cháu đã vào dinh Độc Lập tham quan và phần nào biết được giây phút trọng đại của ngày giải phóng hào hùng của dân tộc ta mà chú đã từng trải qua. Qua đây chú cho cháu hỏi là trong cái ngày giải phóng hào hùng đó thì giây phút nào làm cho chú xúc động mà chú còn nhớ mãi? (Nguyễn Văn Anh, 21 tuổi, anhdtht@...)

Đối với tôi và những người ở Sài Gòn vào lúc đó, 30-4-1975 là một sự giải phóng cho chính bản thân mình và một niềm hi vọng vô biên vào tương lai đất nước độc lập, có công bằng xã hội.

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Phải nói là dân tộc ta đã trải qua một thời gian quá dài cho chiến tranh. Cái giá phải trả cho độc lập tự do là rất đắt. Cho nên trong ngày 30-4-1975, điều làm tôi xúc động nhất là bắt đầu từ đây chúng ta đã thật sự làm chủ đất nước của mình. Bây giờ nói ra thì chúng ta chưa mường tượng hết cái quý giá của giây phút nhìn được những máy bay trực thăng đưa những người Mỹ cuối cùng rời khỏi đất nước ta và đoàn quân giải phóng vào Sài Gòn. Và nhất là nhìn thấy nỗi vui mừng của nhân dân khắp thành phố. Chính những phóng viên nước ngoài, trong đó có không ít người Mỹ, đã thật sự kinh ngạc khi không có đổ máu, đàn áp mà chỉ có những giọt nước mắt vui mừng, những nụ cười rạng rỡ của đa số người dân.

Đối với tôi và những người ở Sài Gòn vào lúc đó, 30-4-1975 là một sự giải phóng cho chính bản thân mình và một niềm hi vọng vô biên vào tương lai đất nước độc lập, có công bằng xã hội.

* Xin hỏi anh Lê Thành Nam Giải Phóng: Là một người thành đạt, vậy anh có lời gì nhắn nhủ với thế hệ trẻ chúng em về việc xây dựng niềm tự hào dân tộc của đất nước ta hiện nay? Xin cảm ơn câu trả lời của anh. (Nguyễn Thị Thúy Vân, sinh 30-4-1979 - 31 tuổi, vanhuyanh@...)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Xin cảm ơn lời khen tặng của bạn. Tuy thế anh chưa phải là người thành đạt.

Chúng ta là những người Việt Nam với đầy đủ hiểu biết về cội nguồn dân tộc. Chúng ta sáng suốt, được trang bị những kiến thức và mở rộng với thế giới. Chúng ta hiểu các thế hệ ngàn đời đã phải trả giá như thế nào để có chúng ta hôm nay, đất nước chúng ta hôm nay.

Trong mỗi chúng ta đều có lòng yêu nước và tự hào dân tộc. Chỉ cần chúng ta để nó tự nhiên thể hiện bằng sự lạc quan sống và rộng rãi cống hiến cho cuộc đời những giá trị riêng có của mình.

* Chào anh, thời điểm anh chào đời cũng có rất nhiều em bé phải ly hương, điển hình là nhóm babylift. Anh nghĩ sao về điều này? Chúc anh nhiều sức khỏe. (Hoai Thanh, 30 tuổi, thanhnht@)

- Ông Lê Thành Nam Giải Phóng: Chiến tranh là tấn thảm kịch cho tất cả mọi người. Những hệ lụy của nó cũng đầy nỗi buồn. Cả tôi và bạn đều không mong muốn bởi có ai được gì đâu.

Chúng ta, những con người hiện tại với lòng thiện tâm và mong muốn yên bình, hãy là những người bạn biết sẻ chia và có cái nhìn nhẹ nhõm.

Khi là bạn của nhau, chúng ta sẽ làm được cho nhau nhiều lắm.

* Xin hỏi điều trăn trở nhất của các vị hiện nay là gì? (Nguyễn Văn Thanh, 49 tuổi, drthanh2002@...)

- KTS Nguyễn Hữu Thái: Điều trăn trở nhất của tôi hiện nay, với tư cách của một chuyên viên khoa học kỹ thuật và một nhà giáo, là làm sao thế hệ trẻ chúng ta bắt kịp và vượt được người để xây dựng đất nước. Chúng tôi luôn thao thức về sự tụt hậu của đất nước, đặc biệt là so sánh ngay với những nước xung quanh như Thái Lan, Malaysia, Indonesia... Càng đi nhiều ra nước ngoài càng thấy trăn trở hơn. Nhưng tôi đã nhìn thấy một thế hệ trẻ của ta ở trong nước cũng như ngoài nước khá giỏi, không thua kém người. Tôi trăn trở nhưng vẫn lạc quan tin tưởng vào tương lai của đất nước Việt Nam chúng ta.

- Lê Thành Nam Giải Phóng: Sự quan tâm lớn nhất hiện nay của Phóng chính là thông qua doanh nghiệp mình đang hoạt động, kết nối các chương trình đào tạo chất lượng cao của nước ngoài với các bạn trẻ Việt Nam, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển kinh tế, xã hội Việt Nam trong tương lai gần.

------------

11g trưa, KTS Nguyễn Hữu Thái phải rời tòa soạn để chuẩn bị cho buổi lễ kỷ niệm đáng nhớ sáng 30-4. Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng còn bận với những ca mổ. Tiến sĩ Lê Nguyễn Minh Quang bận đến trường. Lê Thành Nam Giải Phóng còn những kế hoạch kinh doanh đang chờ. Họ hẹn lại dịp giao lưu khác với bạn đọc Tuổi Trẻ Online.

Xin cảm ơn các khách mời và bạn đọc đã tham gia buổi giao lưu.