Phóng to

Cuộc sống năng động, yêu đời góp phần làm chậm quá trình lão hóa - Ảnh: T.T.D.

Có một thời cả Hà Nội rộ lên phong trào ăn chân gà vì nghe nói sẽ làm tăng collagen giúp xóa nếp nhăn, trẻ hóa toàn thân. Phong trào xẹp xuống sau sáu tháng vì nhiều chị ăn mãi phát chán mà vết chân chim, chân cò phía đuôi mắt vẫn y nguyên.

Khoảng một năm trở lại đây thị trường VN xuất hiện collagen dùng đắp mặt nạ, thoa, gội, rồi thức uống ngày 4-6 viên, tiêm dưới da, cho vào sữa để chúng “chạy” đến vùng da nhăn như một thứ đồ bổ, đắp vô giúp “cải lão hoàn đồng”. Phong trào dùng collagen đang ở hồi nở rộ...

Nguyên nhân da nhăn

Collagen và elastin được coi như “khung bêtông” của da toàn cơ thể. Chúng giúp da chúng ta vừa căng vừa đàn hồi. Các sợi nguyên bào nằm trong lớp hạ bì có khả năng sản xuất collagen thay thế những sợi đã già nua hoặc đứt gãy. Vì thế khi trẻ da bạn không có nếp nhăn.

Collagen còn giúp giữ nước, làm da chúng ta luôn ẩm, tạo ra sự tươi mát. Khi chúng ta bước qua tuổi 25, rõ nhất là ở tuổi “băm vài nhát”, lượng collagen bắt đầu giảm dần. Sau 25 tuổi mỗi năm chúng ta bị mất chừng 1% collagen và elastin.

Đó là chưa kể những tác động từ bên trong như bệnh tật, sự sản sinh các gốc tự do, tác động từ bên ngoài như ánh nắng mặt trời, ô nhiễm, khói thuốc lá... khiến các sợi collagen và elastin bị hủy hoại, da trở nên nhăn và khô dần.

“Ăn da, bổ da”?

Ăn da động vật, chân gà công nghiệp chứa nhiều collagen thì chúng “chạy” đến, bổ sung những sợi đứt gãy làm trẻ hóa da?

Cách lý luận này nghe có vẻ hợp lý nhưng lại không ổn. Collagen là một protein bao gồm nhiều acid amin, khi bạn “măm măm” chúng phải qua bộ tiêu hóa để được các enzym “tiêu” bằng cách cắt nhỏ ra thành acid amin mới hấp thu vào máu được.

Đến đây thì bạn không thể can thiệp bởi cơ thể có cách điều hành riêng, làm gì có chuyện “ăn da, bổ da” mà hệ điều hành tra sổ tuổi tác lại “chuyển nhầm địa chỉ” biến chúng thành... mỡ dự trữ dưới da bụng.

Thế là định ăn để kéo căng da mặt nay bạn được vòng 2 và vòng 3 phình lên, và da ở hai vùng chiến lược này được mỡ “đội đầu” quả là “căng” theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.

Một hãng sữa cho ra lò sản phẩm sữa bột có collagen. Sữa là năng lượng tuyệt vời, lại được bổ sung collagen từ da động vật thì kể như độ đạm trong sữa sẽ rất cao. Tuy nhiên, cơ thể có cơ chế riêng mà chúng ta không thể nhúng mũi vô được. Sau khi qua bộ tiêu hóa, gan sẽ làm nhiệm vụ của một “nhà tổng hợp và phân phối”.

Nếu thấy nguyên liệu thừa thì bác gan cứ hồn nhiên biến chúng thành những cậu mỡ béo ngậy và cấp “sổ hồng” định cư nơi bụng. Đó là chưa kể các cậu mỡ còn tung tăng bám vào ruột, ở ké ngay trong gan. Thời siêu âm, nghe kết quả gan nhiễm mỡ, thấm mỡ, xét nghiệm men gan tăng lên thì ai chả “nóng trong người”!

Hãng khác chỉ định ngày uống 4-6 viên collagen, nghe cũng có lý. Tuy nhiên cơ thể có cho chúng chạy đến làm nhiệm vụ sửa chữa, bảo dưỡng ở vùng hạ bì để chống nhăn hay không vẫn còn là một vấn đề chưa ai dám khẳng định. Một số chị hăm hở uống, chờ đợi rồi bỏ cuộc.

Đắp đâu đẹp đó?

Collagen và elastin nằm sâu dưới hạ bì. Nếu sản phẩm collagen nguyên chất thì chỉ làm được một việc là giữ ẩm cho da, vì với “ông khổng lồ” có cả dãy 1.400 các amino acid, bạn cho vô nồi hầm mãi mới nhừ thì collagen nọ làm sao có khả năng xuyên qua lớp thượng bì, trung bì xuống tận đáy giếng (hạ bì) để sửa chữa!

Một số thẩm mỹ viện đắp mặt nạ collagen rồi dùng xung điện “vận tải” chúng. Cách kích thích này có thể giúp một số collagen “chui” vô. Vì thế họ phải kéo liệu trình tới 12 lần, và đương nhiên túi tiền phải rủng rỉnh mới theo được. Cũng đừng quá hào hứng bởi chúng có “chui” vô được hay không còn phải chờ thời gian kiểm chứng.

Vài thẩm mỹ viện muốn chị em sướng ngay tức khắc bèn dùng collagen kèm Botox chích vào nếp nhăn. Chỉ ba ngày sau là nếp nhăn hô biến. Botox làm được việc là liệt cơ tại chỗ nhăn, nhưng thường là sáu tháng bạn phải tiếp tục chích Botox kẻo cô cậu nhăn sẽ tái xuất nhiều hơn.

Tóm lại, khoa học kỹ thuật chỉ có thể giúp chúng ta xóa đi những nếp nhăn của năm tháng chứ không thể biến một “lão bà bà” thành thiếu nữ non tơ được.

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý có đủ các chất, đặc biệt các vitamin C, A, E, niacin (vitamin PP), taurin hay sử dụng nước ép rau và trái cây mỗi ngày là góp phần chống lại quá trình lên lão của da.

Một chế độ ngủ đủ, uống nước đủ, chống stress và ăn thực phẩm hợp vệ sinh cũng quan trọng không kém.

Cuộc sống năng động, tập luyện thường xuyên, tinh thần sảng khoái, yêu đời sẽ góp phần làm chậm quá trình lão hóa.

Chính những điều này còn kỳ diệu hơn cả việc bổ sung hay kích thích collagen tăng sinh.