Khởi tố "đinh tặc" ở Bình Dương

Phóng to

Nguyễn Văn Công (trái) tại cơ quan điều tra

Trong khi đó tại TP.HCM, dù có nhiều “đinh tặc” đã bị bắt quả tang nhưng tới nay vẫn không có vụ nào bị xử lý hình sự, theo tôi điều đó thể hiện sự thiếu quyết tâm truy quét tội phạm, hay chính xác hơn là thiếu trách nhiệm, bỏ lọt những hành vi phạm tội rõ ràng như ban ngày.

Lý do để không xử lý hình sự mà lâu nay các cơ quan chức năng đưa ra thường là “không có người bị hại”, “khó xác định được mức độ thiệt hại”, hay “giá trị thiệt hại không lớn” - cách lý giải như vậy theo tôi là không đúng bản chất vấn đề.

Trước hết, thiệt hại do hành vi rải đinh gây ra phải được hiểu là tổng hợp thiệt hại của nhiều người, của cả xã hội, chứ không phải và không thể là thiệt hại của từng người một. Giống như trong vụ án Vedan, nếu một người dân do nước ô nhiễm bị mất 50kg cá là không lớn, người cán đinh phải thay một cái ruột xe 50.000 đồng là nhỏ. Nhưng nếu làm rõ có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người là nạn nhân của “đinh tặc” thì thiệt hại rất rõ ràng.

Ngoài ra, còn có thiệt hại vô hình như mất thời gian (bị trễ giờ), là bao nhiêu phiền toái, hậu quả kéo theo...

Chiếu theo quy định tại Bộ luật hình sự, hành vi rải đinh có dấu hiệu của hai tội: “cố ý làm hư hỏng tài sản” và/hoặc “cản trở giao thông đường bộ”.

Theo luật, người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác gây thiệt hại từ dưới 2 triệu đồng nhưng “gây hậu quả nghiêm trọng” là có dấu hiệu tội cố ý làm hư hỏng tài sản.

Tuy luật không quy định rõ dưới 2 triệu đồng là bao nhiêu, nhưng nếu đơn giản so sánh với hành vi cướp giật, dù chỉ là một chiếc nón vải giá 10.000 đồng cũng đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm thì việc khởi tố hình sự “đinh tặc” không có gì là không thể.

Về tội “cản trở giao thông đường bộ”, tại khoản 4, điều 203 Bộ luật hình sự có quy định “phạm tội trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nếu không được ngăn chặn kịp thời”, theo đó không cần phải xác định thiệt hại là bao nhiêu vẫn bị kết tội.

Rõ ràng ai cũng biết hành vi rải đinh tiềm ẩn khả năng gây chết người cho nạn nhân (ngã ra đường). Vì vậy hoàn toàn có thể khởi tố “đinh tặc” về tội này.

Những điều tôi nói ở trên không phải là lý thuyết. Thực tế từ năm 2002 tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã đưa ra xét xử hai “đinh tặc” về cả hai tội danh trên, mức án là 40 và 42 tháng tù.

Điều đáng nói hơn trong vụ việc này, lực lượng chức năng địa phương không phải là bắt “nóng” (bắt trong tình trạng phạm tội quả tang) như các trường hợp tại TP.HCM, mà là qua kiểm tra tại nơi vá sửa xe và quá trình đấu tranh khai thác - thu thập đủ chứng cứ để khởi tố hình sự.