Sáng 4-8, Quốc hội (QH) họp ở tổ bàn về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước sáu tháng đầu năm 2011. Nhiều đại biểu đã đề nghị làm rõ trách nhiệm và chất lượng bộ máy khi để những chỉ số vĩ mô không đúng mục tiêu.

Điều hành họp tổ ở đoàn đại biểu QH Hà Nội, ông Phạm Quang Nghị (ủy viên Bộ Chính trị, bí thư Thành ủy Hà Nội) đề nghị làm rõ tại sao lạm phát của VN cao đến bất ngờ so với thế giới.

Theo ông Nghị, lạm phát ở VN đang ở mức nhất châu Á, nhì thế giới, chỉ sau Venezuela.

Phóng to

Ông Phạm Quang Nghị - Ảnh: V.V.Thành

Phóng to

Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Tiền tệ là nhân tố tác động đến lạm phát, do đó chính sách tiền tệ cần chặt chẽ và thận trọng - Ảnh: Việt Dũng. Biểu đồ chỉ tiêu lạm phát năm 2011 qua các lần điều chỉnh và lạm phát thực tế trong bảy tháng đầu năm 2011 - Đồ họa: NHƯ KHANH

Thực hiện “có vấn đề”

Ông Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) nêu số liệu cụ thể trung bình suốt năm năm vừa qua lạm phát của VN ở mức hai con số, so với cuối năm 2010 thì chỉ số giá tiêu dùng tháng 7-2011 tăng 14,61% và tăng 22,16% nếu so với cùng kỳ năm trước. Trong khi hiện nay Trung Quốc lạm phát 6,4%, Thái Lan 4%, Indonesia 5,5%, Philippines 4,7%... Ông Ngân cho rằng: “Tiền tệ là nhân tố tác động đến lạm phát, do đó chính sách tiền tệ chặt chẽ và thận trọng là đúng hướng, vấn đề là bố trí nguồn tiền đi đúng hướng vào sản xuất kinh doanh”.

Bà Bùi Thị An (Hà Nội) phản ảnh việc kiềm chế lạm phát đúng về chủ trương nhưng quá trình thực hiện “có vấn đề” nên hiệu quả chưa thật tốt. Việc cắt giảm, đình hoãn đầu tư công chưa thật sự hiệu quả. Việc tăng giá hiện nay rất bức xúc nhưng theo bà An, các đội quản lý thị trường không kiểm tra tại các nơi bán lẻ thật sự và kiểm tra không thường xuyên. Bà An đề nghị phải kiểm soát giá từ gốc là khâu nhập khẩu, khâu sản xuất.

Ông Lê Thanh Hải (ủy viên Bộ Chính trị, bí thư Thành ủy TP.HCM) nêu vấn đề nghị quyết Đại hội XI của Đảng đặt ra công việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế từ chủ yếu theo chiều rộng sang phát triển hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, nhưng ở đây chưa có giải pháp nào rõ trong khi thời gian qua rất nhanh. Ông Hải đề cập một giải pháp là dành khoản tiền để ưu đãi đầu tư phù hợp với hội nhập quốc tế, cụ thể như bù lãi suất cho các ngành công nghiệp cần thiết phát triển, ví dụ như công nghiệp phụ trợ. Đồng thời phải có chính sách đủ mạnh để thu hút chất xám và công nghệ cao.

Phóng to

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải thảo luận tại tổ Ảnh: V.D.

Chế tài các ngân hàng vi phạm trần lãi suất huy động

Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (Hà Nội) cho rằng Chính phủ đã có cố gắng trong điều hành chống lạm phát nhưng khó khăn vẫn hiển hiện, nhất là lãi suất. Trả lời câu hỏi “lãi suất cao thế thì ai vay?”, là chủ tịch Tập đoàn Đầu tư phát triển VN, bà Hường khẳng định: “Cao thế tôi cũng không dám vay”. Theo bà Hường, khu vực ngân hàng cần minh bạch nhất nhưng hiện nay tính minh bạch đã bị phá vỡ do kiểu lãi suất thỏa thuận ngầm.

Bà Võ Thị Dung (đại biểu Quốc hội TP.HCM): Cần có thông điệp về biển Đông Về tình hình biển Đông, các vị lãnh đạo cấp cao của chúng ta đã có thông điệp nhưng cần có giải pháp cụ thể vì đây là vấn đề thiêng liêng. Nhân dân mong muốn hành động quyết liệt hơn nữa. Trong kỳ họp này, nghị quyết của Quốc hội cần có thông điệp về vấn đề này để khẳng định niềm tin trong nhân dân và để có sự đồng thuận.

Ông Trần Hoàng Ngân nói Ngân hàng Nhà nước đã có quy định về trần lãi suất huy động 14% nhưng nhiều ngân hàng thương mại vi phạm, do vậy “mong rằng tân thống đốc Ngân hàng Nhà nước tiến hành thanh tra và có chế tài theo quy định pháp luật hiện hành. Nếu lãi suất huy động kéo về 14% thì lãi suất cho vay 17-18% là hợp lý”.

Đại biểu Phạm Huy Hùng, chủ tịch Ngân hàng TMCP Công thương, khẳng định đang có lo ngại đổ vỡ thị trường bất động sản và điều này sẽ tác động dây chuyền đến ngân hàng. Ông Trần Hoàng Ngân cho rằng nợ bất động sản quá lớn và đang nằm “chết” một thời gian dài, như vậy Chính phủ cần nhìn thẳng vào vấn đề này để có giải pháp.

Xem lại chất lượng bộ máy

Đại biểu Nguyễn Đình Quyền, phó chủ nhiệm ủy ban Tư pháp, nhấn mạnh tình hình kinh tế - xã hội hiện nay đang phản ánh chất lượng bộ máy nhà nước điều hành nó.

Ông Quyền cho rằng vấn đề chất lượng bộ máy phải được báo cáo đánh giá hằng năm một cách nghiêm túc cùng với các báo cáo tình hình kinh tế - xã hội. “Chính phủ đã tổng kết đánh giá nhiệm kỳ, chỉ ra nhiều căn bệnh của nền hành chính. Nhưng làm gì để xử lý thì báo cáo kinh tế - xã hội không thấy nêu” - ông Quyền trăn trở.

Liên tiếp đặt câu hỏi “có chỉ thị về lãi suất nhưng lãi suất đi đêm vẫn diễn ra mà chả có biện pháp gì. Điều hành vĩ mô như thế là thế nào?”, ông Quyền cho biết: “Rất buồn vì những căn bệnh hành chính chưa được sửa đang ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh tế - xã hội”. Ông Quyền đề nghị cần đánh giá nghiêm túc bộ máy điều hành kinh tế - xã hội, nhất là điều hành kinh tế vĩ mô.

Đại biểu Đào Văn Bình (Hà Nội) cho rằng báo cáo tình hình kinh tế - xã hội của Chính phủ vẫn cần phân tích sâu hơn nguyên nhân của những tồn tại. Tăng chỉ số giá tiêu dùng là tồn tại lớn nhất, ảnh hưởng tới đời sống người dân nên cần đặc biệt phân tích sâu hơn. Bà Hường đề nghị thời gian tới Chính phủ cần quan tâm hơn đến đời sống người dân: “Ta còn 3 triệu hộ nghèo, con số này sẽ tăng với tình hình hiện nay”. Đồng thời phải xem lại các quỹ bình ổn giá vì “không hiểu nó có thực bình ổn giá được không mà đôi khi sử dụng quỹ rồi nhưng giá ở nơi bình ổn còn cao hơn bên ngoài”. Theo bà Hường, phải hỗ trợ sản xuất để giảm giá thành đầu vào chứ quỹ bình ổn giá chỉ ở phần ngọn.

Phải có luật về quản lý các tập đoàn

Vẫn trăn trở sau vụ Vinashin vì cho thấy có lỗ hổng lớn về khung pháp lý, ông Nguyễn Đình Quyền cho rằng hiện đang trong giai đoạn thí điểm lập các tập đoàn nên khung pháp lý rất lỏng, không phải do QH quy định. “Đã thí điểm năm năm, đã đến lúc phải xem xét được gì, mất gì. Phải có luật điều chỉnh chứ không thể thí điểm mãi” - ông Quyền nói vì khẳng định “đã nhận được thông tin từ ủy ban Kiểm tra trung ương cho thấy ngay trong những tập đoàn như Dầu khí, Điện lực cũng có những đơn vị thành viên có triệu chứng như Vinashin”.

Ông Trần Thanh Hải (phó chủ tịch thường trực Liên đoàn Lao động TP.HCM): Đề nghị miễn thuế cho công nhân đến hết năm 2012 Các giải pháp về thuế, trong đó có việc miễn thuế thu nhập cá nhân, như tờ trình của Chính phủ là cần thiết, nhưng chúng tôi vẫn hết sức băn khoăn vì việc miễn thuế thu nhập cá nhân cho đối tượng có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công và từ kinh doanh chỉ dự kiến được thực hiện từ ngày 1-8-2011 đến 31-12-2011, nghĩa là trong hai quý cuối năm. Trong khi đó theo lộ trình xây dựng luật pháp, đến cuối năm 2012 mới xem xét điều chỉnh Luật thuế thu nhập cá nhân. Như vậy nếu các giải pháp về thuế được thông qua thì công nhân chỉ được miễn thuế từ nay đến hết năm 2011 và tiếp tục phải đóng thuế trong cả năm 2012. Chúng tôi đề nghị nên áp dụng chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân cho công nhân trong cả năm 2012.