Phóng to

Một góc sản xuất thức ăn bổ sung cho heo, gia cầm của Công ty TNHH Đất Quảng - Ảnh: L.TH.H.

Theo phản ảnh của nhiều hộ nuôi heo tại xã Gia Kiệm (xã trọng điểm chăn nuôi heo với tổng đàn hơn 43.000 con, 139 trang trại), huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai, khoảng ba tháng nay người nuôi heo ở đây truyền tai nhau mua một loại thức ăn bổ sung cho heo có tên là “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai” của Công ty TNHH Đất Quảng (gọi tắt Công ty Đất Quảng) sản xuất.

Có chất cấm salbutamol

Nhiều người mua sản phẩm này vì thấy heo ăn vào tăng trọng rất nhanh, cho nạc sát da và bán được giá hơn heo nuôi bình thường. Tuy nhiên, sau thời gian rất ngắn sử dụng sản phẩm này, nhiều hộ nuôi heo thấy heo phát triển bất thường: bung đùi to rất nhanh, vai nở, mông nở, đi đứng loạng choạng, có con đi không nổi chỉ nằm một chỗ. Thậm chí khi ngủ heo ngáy như... người!

Sau hàng loạt chứng cứ chúng tôi đưa ra, ông Hậu thừa nhận khi sản xuất thức ăn bổ sung cho heo có cho thêm một loại nguyên liệu bổ sung, trong đó có chứa salbutamol. Loại nguyên liệu này ông mua lại của một người với giá 200.000đ/kg. Việc trộn thêm nguyên liệu có salbutamol vào hai sản phẩm tăng trọng nói trên mới thực hiện cách đây khoảng hai tháng. Cũng theo ông Hùng và ông Hậu, từ khi sản xuất đến nay, chưa có cơ quan chức năng nào đến kiểm tra hoạt động của công ty.

Nghi ngờ có hoocmôn tăng trưởng trong loại thức ăn bổ sung này, có hộ nuôi heo đã đem sản phẩm “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai” nói trên đến Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc thú y trung ương 2 (TP.HCM) để kiểm nghiệm. Kết quả phân tích ngày 17-5-2010 của trung tâm này cho thấy sản phẩm nói trên có salbutamol (một loại hoocmôn tăng trưởng bị cấm sử dụng trong chăn nuôi) với hàm lượng lên tới 1.041.600 mcg/kg.

Ngày 17-6, chúng tôi đến một số cửa hàng bán thuốc thú y tại huyện Thống Nhất. Ghi nhận tại các cửa hàng bán thuốc thú y như VĐ (ấp Võ Dõng, xã Gia Kiệm), H (ấp Kim Thượng, xã Gia Kiệm), HH (xã Gia Tân 1)... chúng tôi đều thấy có bán và trưng bày rất nhiều sản phẩm của Công ty Đất Quảng.

Khi biết chúng tôi tìm mua thức ăn bổ sung cho heo tăng trọng nhanh, chủ cửa hàng HH giới thiệu ngay loại “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai” dùng cho heo thịt có trọng lượng 60kg và thức ăn bổ sung Supermix 02 dành cho heo lứa (30-60kg) của Công ty Đất Quảng.

Theo giới thiệu của người bán, giá bán lẻ loại “Tăng tốc” 45.000đ/kg, Supermix 02 là 28.000đ/kg. Người bán nói nhà sản xuất hướng dẫn trộn 1kg thức ăn bổ sung với 200-400kg cám, nhưng nếu muốn cho heo bung đùi nhanh, cho nạc nhiều thì trộn với 100kg cám. Tuy nhiên, người bán cũng khuyên: “Đừng có ham cho ăn 1kg một tạ là heo đứng không nổi đâu, nó bung cơ dữ lắm”.

Theo chủ cửa hàng HH, ông đã bán sản phẩm của Công ty Đất Quảng mấy năm nay, nhưng hai loại thức ăn bổ sung cho heo mà chúng tôi phản ảnh có salbutamol, cửa hàng của ông mới mua của Công ty Đất Quảng từ ngày 24-3 đến nay. Mỗi tháng ông bán khoảng 130-140kg. “Công ty bán sao mua vậy chứ chúng tôi không biết. Thấy hàng bung đùi bán chạy và khách mua nói dùng tốt lắm thì cửa hàng bán thôi” - ông chủ cửa hàng HH nói.

Xem bao bì của sản phẩm “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai”, chúng tôi thấy thành phần của loại thức ăn bổ sung này có 22 loại vitamin, khoáng chất và acid amin. Công dụng ghi: “Dùng cho heo thịt giai đoạn từ 60kg đến xuất chuồng. Kích thích tăng trọng nhanh. Tăng tỉ lệ nạc, giảm mỡ. Bung đùi, phát triển cơ, nở mông, nở vai. Tăng sức đề kháng, giảm tiêu tốn thức ăn. Hạn chế tiêu chảy”.

Còn sản phẩm Supermix 02 tăng trọng cho heo lứa 30-60kg có 21 loại vitamin tương tự như loại “Tăng tốc”. Trên bao bì sản phẩm này, nhà sản xuất còn ghi rõ “không có hoocmôn và kháng sinh”. Công dụng được ghi là: kích thích tăng trưởng nhanh, bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết. Phát triển cơ, nở mông, nở vai. Tăng sức đề kháng với bệnh tật. Giảm tiêu tốn thức ăn. Hạn chế tiêu chảy... Ngoài bao bì của hai sản phẩm còn ghi: “Sản phẩm được sản xuất theo công nghệ châu Âu. Nguyên liệu nhập khẩu. Phát triển cùng nhà chăn nuôi”.

Chúng tôi đã gửi ba mẫu thức ăn bổ sung của Công ty Đất Quảng sản xuất, mua từ các cửa hàng ở xã Gia Kiệm đến các phòng kiểm nghiệm tại TP.HCM. Kết quả kiểm nghiệm mẫu “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai” của Công ty cổ phần dịch vụ khoa học công nghệ sắc ký Hải Đăng trả lời có salbutamol ở mức 3.145,6mcg/kg. Kết quả kiểm nghiệm một mẫu “Tăng tốc, bung đùi, nở mông, nở vai” khác của Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP.HCM phát hiện có salbutamol ở mức 738,2mcg/kg. Mẫu Supermix 02 do Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP.HCM kiểm nghiệm có salbutamol ở mức 780,8mcg/kg.

Truy tìm nhà sản xuất

Theo hồ sơ chúng tôi thu thập được, Công ty Đất Quảng có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu ở 690, ấp 2, khu phố 4, xã An Hòa, huyện Long Thành, Đồng Nai do Sở Kế hoạch - đầu tư tỉnh Đồng Nai cấp ngày 25-10-2004. Công ty này đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất vào ngày 22-2-2005 do ông Lương Văn Hùng làm chủ tịch hội đồng thành viên kiêm giám đốc công ty, đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ hai vào ngày 27-4-2010 với địa chỉ trụ sở chính ở 347, tổ 8, ấp 1, xã An Hòa, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai do ông Lương Văn Hậu - em trai ông Lương Văn Hùng - làm chủ tịch hội đồng thành viên kiêm giám đốc công ty.

Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai cũng có văn bản (do một phó giám đốc sở ký ngày 22-4-2005) xác nhận về việc công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa thức ăn chăn nuôi cho Công ty Đất Quảng. Theo đó, sở này xác nhận 27 mặt hàng do Công ty Đất Quảng sản xuất là “những mặt hàng thức ăn chăn nuôi có chỉ tiêu kỹ thuật và mức chất lượng công bố phù hợp với các quy định về công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa thức ăn chăn nuôi của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn”.

Trong hai ngày 21 và 28-6 vừa qua, thanh tra Chi cục Thú y tỉnh Đồng Nai đã phối hợp cùng chúng tôi đi thanh tra, kiểm tra đột xuất Công ty Đất Quảng theo địa chỉ đăng ký kinh doanh cũ và mới. Tuy nhiên, cả hai lần truy tìm đều thất bại, dù chúng tôi đã đến cả UBND xã An Hòa, nhờ cán bộ thú y xã An Hòa hỗ trợ... nhưng ai cũng lắc đầu bảo “không biết, không có” công ty nào tên như vậy ở địa bàn xã.

Sau hai lần phối hợp với cơ quan chức năng bất thành, chúng tôi đã tiếp cận được với giám đốc Công ty Đất Quảng là ông Lương Văn Hậu và cả giám đốc cũ là ông Lương Văn Hùng. Địa chỉ đăng ký kinh doanh là có thật, ở số 347A (không phải 347 như trên giấy đăng ký kinh doanh), tổ 8, ấp 1, xã An Hòa, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Văn phòng công ty chỉ là một căn nhà cấp bốn nằm trong một con hẻm nhỏ. Còn cơ sở sản xuất - nơi đăng ký hộ khẩu thường trú của ông Hậu và ông Hùng - nằm trên quốc lộ 51 cách mặt tiền đường khoảng 30m, thuộc tổ 30, khu phố 3, P. Long Bình Tân, TP Biên Hòa, Đồng Nai. Cơ sở sản xuất này không có bảng hiệu, rất chật hẹp.

Tại đây có một thanh niên đang trộn bột với các loại vitamin rồi vô bọc nilông loại 0,5kg và 1kg. Các bao này sau khi ép kín miệng bằng máy được hai thanh niên khác cho vào thùng giấy, chuyển ra ngoài cho một số phụ nữ dán nhãn lên bao bì...

Mỗi tháng Công ty Đất Quảng sản xuất khoảng 500kg các loại thức ăn bổ sung. Ngoài ba đại lý mà chúng tôi đến mua hàng, công ty còn bán sản phẩm cho hàng chục cửa hàng khác ở ngã ba Trị An, Dầu Giây, Xuân Lộc, Trảng Bom...

Công ty này cũng thừa nhận sai khi không đăng ký mở chi nhánh đặt cơ sở sản xuất với cơ quan chức năng. Bao bì sản phẩm cũng vi phạm quy định nhãn mác là không in địa chỉ sản xuất của công ty. Ông Hậu cho rằng do suy nghĩ giới hạn, nông nổi, chạy theo lợi nhuận và không biết hết tác hại của salbutamol đối với sức khỏe người tiêu dùng nên ông đã bỏ salbutamol vào thức ăn bổ sung cho heo. Cả ông Hùng và ông Hậu đều hứa sẽ nhanh chóng thu hồi các sản phẩm có salbutamol về tiêu hủy.

Bác sĩ Trần Văn Ký (phụ trách vệ sinh an toàn thực phẩm phía Nam, Hội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam): Salbutamol là chất cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe Salbutamol là loại thuốc dùng cắt cơn hen, giãn phế quản, giãn cơ trơn. Nếu sử dụng salbutamol không đúng chỉ định có thể dẫn đến bệnh tim mạch, rối loạn mạch vành, trụy mạch, thậm chí tử vong. Salbutamol có thể gây nhược cơ, làm giảm vận động của cơ, khớp, khiến cơ thể phát triển không bình thường. Thí nghiệm trên động vật, thấy salbutamol có thể gây quái thai. Nếu bà mẹ mang thai hoặc cho con bú mà dùng salbutamol có thể gây độc cho trẻ nhỏ, gây bệnh tim mạch cho trẻ từ trong bào thai. Đối với thai phụ, có thể bị giãn cơ tử cung, ảnh hưởng quá trình mang thai và thai nhi... Khi ăn thịt heo có salbutamol thì cũng như uống thuốc này. Salbutamol còn trong thịt heo bao nhiêu là con người sử dụng “trọn gói” bấy nhiêu. Việc ăn phải thịt heo có chất này thường xuyên cũng như hằng ngày uống thuốc. Trong khi salbutamol chỉ dùng để cấp cứu bệnh nhân hen lên cơn co thắt phế quản không thở được. Nếu không cắt cơn hen bệnh nhân sẽ chết. Chỉ có giữa cái sống và cái chết mới phải sử dụng salbutamol vì đây là chất cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe con người. Salbutamol là chất bị ngành nông nghiệp cấm sử dụng trong chăn nuôi như một loại hoocmôn tăng trưởng.