Thiết lập hướng đi bài bản, chuyên nghiệp, tiện cận với những quy trình chuẩn của quốc tế từ những ngày "khởi nghiệp"; sau hai mươi năm, ca sĩ Mỹ Linh cùng ê kíp vẫn nỗ lực với con đường làm nghề bền bỉ, tiếp tục sáng tạo và… đi tour.

ự nghiệp của Mỹ Linh đi cùng sự hình thành, tiến triển của thị trường âm nhạc Việt Nam. Đến nay, cô vẫn là một trong những ca sĩ có sức ảnh hưởng và tiêu biểu cho "tiếng hát Việt Nam".

Nếu tính sự nghiệp của một ca sĩ bằng những ca khúc tiêu biểu thì Mỹ Linh đứng trong hàng ngũ "quán quân" về bài "hit". Đếm sơ sơ, số lượng những ca khúc vẫn còn được nghe, được hát cô lên tới hơn 20 bài, ví dụ như Thì thầm mùa xuân, Chị tôi, Hà Nội đêm trở gió, Trên đỉnh phù vân, Trái tim không ngủ yên, Hương ngọc lan, Trưa vắng, Phút giao thừa lặng lẽ, Khúc giao mùa, Em mơ về anh, Gió và lá cây, Mùa đông…

Những ca khúc này nằm trong 11 album phòng thu riêng của Mỹ Linh. Theo nhìn nhận của "ca sĩ tóc ngắn", có album, ví dụ như Tóc ngắn gồm 10 bài thì cả 10 đều có thể coi là "bài hit".

Cùng với những bài hát tiêu biểu gắn liền với tên tuổi của mình thì những sản phẩm âm nhạc làm nên tầm vóc, chỗ đứng của một ca sĩ. Mỹ Linh đạt được điều này với "gia tài" riêng là loạt album được đánh giá cao về chất lượng chuyên môn và âm nhạc.

Nhiều sáng tác ở các album được dành riêng cho giọng hát nữ trung trữ tình (mezz-soprano) và "đóng đinh" với tên tuổi của ca sĩ sinh năm 1975. Không chỉ bổ sung cho nhạc nhẹ Việt Nam những bài hát mới, có sức sống, một số album của Mỹ Linh còn lãnh vai trò tiên phong ở một số dòng nhạc vốn trước đó chỉ thịnh hành ở phương Tây như R&B, Funk, Soul…

Sản phẩm âm nhạc mới nhất - đĩa nhạc Chat với Mozart 2 (ra mắt vào tháng 1-2018), các đĩa nhạc của Mỹ Linh thường được chăm chút ở hai khâu quan trọng cho sản phẩm để bán, đó là chất thượng âm thanh và sự đầy đặn trong hòa âm, phối khí. Có được điều này ngoài thái độ đầu tư nghiêm túc, còn nhờ sự hậu thuẫn của ê kíp làm nhạc song hành với Mỹ Linh, đó là các thành viên của ban nhạc Anh Em, với vai trò quan trọng của nhạc sĩ Anh Quân - người bạn đời của ca sĩ.

Nhạc sĩ Anh Quân

Theo quy trình từ ca khúc, album đến các chương trình riêng, Mỹ Linh đã thực hiện được những đêm nhạc (concert) xứng tầm diva nhạc Việt. Tuy vậy, có sự khác biệt ở đây, đó là Mỹ Linh thường "đi tour", làm một vệt dài các đêm nhạc từ Bắc vào Nam, thay vì tổ chức những liveshow đơn lẻ như nhiều ca sĩ khác.

Hiện tại, Mỹ Linh cùng êkíp vẫn triển khai chu trình ra album và đi tour như thế này. Vào tháng 8 tới, tour diễn quy mô lớn nhất trong sự nghiệp đi qua các thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM sẽ diễn ra.

Thông thường, nhiều ca sĩ Việt Nam hướng đến sự nổi tiếng để nhận được lịch diễn thường xuyên, có hợp đồng quảng cáo. Ngày nay việc ra video ca nhạc (MV), tham gia các gameshow, đi sự kiện… là những cách xuất hiện chủ yếu. Với Mỹ Linh có phần hơi khác, như cô nói: "Hai thập kỷ qua tôi vẫn sống được bằng nghề".

Gần như tất cả những đĩa nhạc của Mỹ Linh đều đạt con số phát hành kỷ lục của từng giai đoạn. Riêng Chat với Mozart 2 mới đây được Mỹ Linh tiết lộ là "bán được 1.000 đĩa than". Như vậy, "sống bằng nghề" có thể coi là yếu tố quan trọng cho định nghĩa về một "ca sĩ chuyên nghiệp".

Với những đóng góp cho nền nhạc nhẹ Việt Nam, Mỹ Linh đã được ghi nhận với 7 đề cử và chiến thắng 3 lần tại giải thưởng âm nhạc Cống hiến. Cô cũng có trong tay vô số giải thưởng khác như Mai Vàng, Làn sóng xanh… Dù vậy, Mỹ Linh gần như không nhắc đến những thành tích hay giải thưởng mà mình đạt được.

Cho đến nay, khi nhạc Việt vẫn còn là "vùng trũng" so với thế giới thì Mỹ Linh đã là ca sĩ hiếm hoi… đặt một chân ra với thế giới. Đó là vào năm 2007, khi cô có dịp mở rộng thị trường âm nhạc của mình sang Nhật Bản bằng bộ 3 album đã thành công trong nước là Made in Vietnam, Chat với Mozart và Để tình yêu hát^.. Thành tích đáng kể với một sản phẩm Việt đạt được lúc đó là Album Made in Vietnam được bình chọn là album của tháng tại đất nước mặt trời mọc.

Vài năm trở lại đây, khi những hoạt động âm nhạc trở nên cầm chừng, các dự án cá nhân không xuất hiện dày như trước, Mỹ Linh nổi lên với vai trò "bà đỡ" cho các hoạt động âm nhạc "bề sâu" và đào tạo nghệ sĩ trẻ.

Sau khi cùng những cộng sự khác mở trường nhạc Young Hit Young Beat; mới đây, cô cùng nhạc sĩ Anh Quân tổ chức Ngày hội các ban nhạc (The Bandfest 2018)… để gây dựng lực lượng "làm nhạc" kế cận.

Ngoài âm nhạc, Mỹ Linh là ca sĩ thuộc "bộ tứ diva nhạc Việt" (như danh xưng được gọi nhiều trên báo chí) được công chúng quan tâm đến những câu chuyện về lối sống, cách hành xử, tinh thần ham học hỏi (cô thành thạo tiếng Anh và đang học thêm tiếng Pháp)…

"Bệnh ngôi sao" là cụm từ dường như xa lạ với "diva nhạc Việt". Dù đã vươn tới "đỉnh cao" và lao xuống "vực sâu" như chính cô nói, nhưng sau hơn hai thập kỷ của sự nghiệp, Mỹ Linh vẫn giữ được ngọn lửa nghề rạo rực để truyền cảm hứng, hun đúc khát vọng âm nhạc và ngọn lửa tình ấm áp để giữ gìn mái ấm gia đình, thắp lên trách nhiệm đóng góp của nghệ sĩ với xã hội, cộng đồng.

"Tôi luôn nghĩ mình là người bình thường, tôi được như ngày hôm nay là nhờ sự giúp đỡ của rất nhiều người. Là một người vợ, người mẹ khá thành công, tôi muốn đo sự thành công bằng sự nghiệp con người, chứ không phải sự nghiệp âm nhạc. Tôi mong các con mình hạnh phúc và mang được hạnh phúc đến người khác. Riêng tôi, hạnh phúc chỉ là có người ở bên cạnh mình", Mỹ Linh trải lòng.

háng 8-1993, Mỹ Linh cùng ban nhạc Hoa Sữa tham gia Liên hoan các ban nhạc nhẹ toàn quốc và đoạt giải nhì cùng với giải Ca sĩ trẻ gây ấn tượng nhất liên hoan với bài Thì thầm mùa xuân của nhạc sĩ Ngọc Châu.

Tuy nhiên, ca khúc chỉ được vang lên khắp các ngõ xóm vào những năm 90 ấy sau khi tên tuổi Mỹ Linh được biết tới rộng rãi nhờ bài Hà Nội đêm trở gió của nhạc sĩ Trọng Đài. Lúc ấy, Mỹ Linh xuất hiện và thể hiện ca khúc này trong chương trình đang "hot" thời bấy giờ là SV’96.

Cũng đúng thời điểm ấy, bộ phim Người Hà Nội lên sóng VTV3 trong chương trình Văn nghệ chủ nhật được đông đảo khán giả hưởng ứng. Bài hát chủ đề Chị tôi (thơ Đoàn Thị Tảo, nhạc Trọng Đài) gắn với phim được hâm mộ nồng nhiệt và người thể hiện chính là Mỹ Linh.

Từ đây, hai bài hát Hà Nội đêm trở gió cùng Chị tôi trở thành bệ phóng cho cái tên Mỹ Linh vang xa, đồng thời kéo theo Thì thầm mùa xuân trở thành bản "hit" tiếp nối.

Phần video của các ca khúc Hà Nội đêm trở gió, Chị tôi hay về sau là loạt bài trong album Tóc ngắn càng khiến sức lan tỏa của các bài hát mạnh hơn, nhanh hơn. Nếu coi đây thuộc số những "MV" đầu tiên của làng nhạc Việt thì cũng có phần đúng.

Với nền tảng đó, sự xuất hiện của Trên đỉnh phù vân trở thành cú hích quan trọng để cái tên Mỹ Linh thực sự được thừa nhận và "phủ sóng" cả nước. Tiết mục của Mỹ Linh tại Duyên dáng Việt Nam năm 2010 được coi là một "cú nổ" khi đó cả về phần nghe lẫn phần nhìn.

Như vậy, liên tiếp trong các năm từ 1996 đến 2000, Mỹ Linh chinh phục công chúng bằng 4 ca khúc "đóng đinh tên tuổi", khởi đầu sự nghiệp. Đây cũng là khoảng thời gian được đánh giá là "cực thịnh" của nhạc Việt nói chung, sau đó tuột dốc, rồi lúc thăng - lúc giáng…

rước Tóc ngắn, Mỹ Linh đã có một số album phòng thu riêng; tuy nhiên, chúng không để lại nhiều dấu ấn. Tóc ngắn thì khác, đây là đĩa nhạc mang tính đột phá, khác lạ với chính Mỹ Linh và thị trường âm nhạc sơ khởi lúc đó.

Khước từ những bản pop ballad quen tai hay những ca khúc mang âm hưởng dân gian, cô ca sĩ tuổi đôi mươi, tốt nghiệp Nhạc viện chưa lâu "lột xác" cả về hình tượng lẫn chất nhạc. Mái tóc ngắn và hình ảnh có chút "ngông ngênh" cùng dòng nhạc R&B/ Soul/ Funk khiến không ít khán giả trót hôm mộ Mỹ Linh không khỏi bị "khớp".

Không ít lời ra tiếng vào, chẳng thiếu những bài báo phản đối rằng album nghe "nghịch tai", vậy mà rất nhanh sau đó, những Hương ngọc lan, Chuyện tình, Biển khát, Nghe mưa, Trưa vắng, Hoa cỏ mùa xuân, Phút giao thừa lặng lẽ… đã "bay" ra từ đĩa hát do nhạc sĩ Dương Thụ sản xuất để xuất hiện trên môi nhiều người.

Tóc ngắn mãi về sau vẫn là album có sức lan tỏa bậc nhất của Mỹ Linh, thậm chí còn giúp "định danh" cô là "ca sĩ tóc ngắn". Quan trọng hơn, vì lĩnh ấn tiên phong, nên thành công của nó tác động không nhỏ đến sự mở rộng theo hướng đa dạng về thể loại, thẩm mỹ của nhạc Việt. Từ đây Mỹ Linh không còn là "ca sĩ triển vọng" mà bắt đầu ngấp nghé ngôi vị diva.

au tiếng vang của Tóc ngắn (có tái bản), êkíp Mỹ Linh - Anh Quân - Huy Tuấn và Dương Thụ tiếp tục tung ra Tóc ngắn 2: Vẫn mãi mong chờ (2002) nhưng không đạt được hiệu ứng tốt như trước.

Tuy nhiên, giống như "khoảng nghỉ", album tiếp nối Made in Vietnam một lần nữa tiếp sức, đẩy tên tuổi Mỹ Linh lên hàng diva. Ngoài ê kíp cũ, đĩa nhạc này có thêm sự góp mặt của nghệ sĩ saxophone Hồng Kiên (thành viên mới của Anh Em). Điều đặc biệt, đây là album đầu tiên của Việt Nam được phát hành chính thức ở nước ngoài, với bản in tiếng Anh và Tây Ban Nha, qua sự cộng tác của hãng đĩa quốc tế Blue Tiger Records.

Vẫn với chất nhạc R&B, đĩa nhạc gồm 11 ca khúc, là "những câu chuyện thực có liên quan đến cuộc sống và sự nghiệp ca hát của chính Mỹ Linh", tiếp tục mang đến cơn mưa bài "hit" cho Mỹ Linh, gồm: Em mơ về anh, Trở lại tuổi thơ, Có thấy tôi tuổi 15, Quán cà phê mùa hè, Hát theo người đi trên phố…

Đây là sản phẩm âm nhạc thành công tiếp nối của Mỹ Linh, tuy nhiên, dẫu đã ở những năm 2000, nó vẫn bị "gặp hạn" với cái tựa đề "Made in Vietnam". Một quan chức văn hóa khi ấy phát biểu: "Chúng tôi đã rút kinh nghiệm với ca sĩ Mỹ Linh và nhà sản xuất về việc lấy tên album này. Mỹ Linh đã nhận lỗi. Album đó chỉ là một sản phẩm cá nhân, chưa thể đại diện cho cả một nền âm nhạc Việt Nam". Tuy nhiên, ở phía ngược lại, Made in Vietnam là bước đột phá đưa Mỹ Linh trở thành nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên ký kết phát hành album ra nước ngoài.

Bốn năm sau đó, Mỹ Linh tạo tiếng vang lớn khi phát hành 3 album Made in Vietnam, Chat với Mozart (2005) và Để tình yêu hát (2006) tại Nhật Bản thông qua nhà phát hành Pony Canyon Records. Theo kèm album là bộ ảnh chụp Mỹ Linh trong trang phục áo dài. Ấn bản này đưa Made in Vietnam trở thành album đầu tiên của Mỹ Linh được đưa lên trang bán hàng trực tuyến Amazon. Made in Vietnam được đài phát thanh radio-I của thành phố Nagoya đề cử là album hay nhất của tháng.

hông "gặp nạn" vì tên như Made in Vietnam, nhưng khi cho ra đời Chat với Mozart, đĩa nhạc này tiếp tục vấp phải không ít sóng gió vì ý tưởng và cách làm chưa có tiền lệ.

Đây là dự án âm nhạc táo bạo - Mỹ Linh hát nhạc cổ điển theo phong cách R&B với phần lời do nhạc sĩ Dương Thụ thực hiện. Album được thu âm tại Anh Em Studio, do công ty Diệu Thanh của Mỹ Linh và ban nhạc sản xuất.

Dần vượt qua những tranh cãi về quyền tác giả, album có quy trình sản xuất chuyên nghiệp bậc nhất lúc bấy giờ đạt được những đánh giá rất tích cực từ công chúng và các nhà phê bình. Tại giải thưởng âm nhạc Cống hiến lần thứ nhất năm 2005, Chat với Mozart trở thành Album của năm.

Tiếp nối thành công này, 12 năm sau, Mỹ Linh cho ra mắt Chat với Mozart 2, với phần âm nhạc được chau chuốt kỹ càng hơn, tuy phần lời (với 7/10 bài do chính Mỹ Linh đặt lời) mang góc nhìn cảm quan riêng, không được đánh giá cao về sự gần gũi như Chat với Mozart 1.

Hai album Chat với Mozart ở hai giai đoạn khác nhau, nói như nhạc sĩ Huy Tuấn là "chúng tôi đang chat với cả một thế hệ người nghe nhạc mới". Còn với nhiều người nghe nhạc, đĩa nhạc độc đáo từ cách đây hơn một thập kỷ như cú vượt vũ môn tiếp nối của Mỹ Linh với giọng hát cùng cảm xúc vào độ chin và lộng lẫy nhất.

Cho đến nay, Chat với Mozart của Mỹ Linh cùng ê kíp vẫn thuộc số không nhiều dự án âm nhạc quy củ, độc đáo nhất của lịch sử nhạc Việt. Số đĩa tiêu thụ ngay lượt đầu đã là 20.000 bản.

ới hiệu ứng lớn từ bộ ba album Chat với Mozart, Made in Vietnam và Để tình yêu hát (2006) đủ để Mỹ Linh lúc này có chỗ đứng vững chắc. Như thời thế tạo anh hùng, nước lên thì thuyền lên, Mỹ Linh cùng ê kíp lúc này rất thức thời thực hiện loạt chương trình lớn nhất sự nghiệp với tên gọi Mỹ Linh Tour ’06.

Đây là tour diễn đánh dấu sự hợp tác của một ngôi sao Việt với các chuyên gia âm nhạc Nhật Bản, đồng thời không che giấu tham vọng đưa âm nhạc Việt Nam vươn ra tầm khu vực và quốc tế.

Chuỗi đêm nhạc bắt đầu tại TP.HCM, tuy nhiên khi đến Hà Nội trong hai đêm 24 và 25-11-2006, chương trình gặp rắc rối vì dính lùm xùm kiện cáo. Theo đó, trước thềm liveshow, Sở Văn hóa Thông tin Hà Nội nhận được đơn kiến nghị từ một tiến sĩ luật cho rằng album Chat với Mozart vi phạm quyền nhân thân của các nhạc sĩ cổ điển do đã phổ lời tiếng Việt cho các tác phẩm không lời. Theo đó, Chat với Mozart bị đề nghị tịch thu và phạt tiền đối với các nhà xuất bản, còn chương trình Mỹ Linh tour 06 bị đề nghị thu hồi giấy phép biểu diễn.

Tuy nhiên, cả hai đêm đã diễn ra suôn sẻ với sự tham gia của nhà soạn nhạc - ca sĩ nổi tiếng Yuming. Mỹ Linh đã cùng nữ ca sĩ Nhật hát bài Colour of the moon và một ca khúc tiếng Nhật.

Được đà thành công vang dội của Mỹ Linh Tour ’06, ba năm tiếp nối Mỹ Linh cùng ê kíp giong buồn tiến ra thế giới mà Nhật Bản là nơi dừng chân của họ. Dù vậy, sau khi gặt hái được một số thành quả nhất định, con đường tiến ra thế giới, trở thành ca sĩ quốc tế của Mỹ Linh vẫn còn bỏ ngỏ, như thể chờ thế hệ các con cô - với Anna Trương, Mỹ Anh đang hoạt động âm nhạc - tiếp nối.