​Điệu tango của người vô gia cư

Từ cửa sổ phòng làm việc, nhìn thấy cây sung già cỗi đã rụng hết lá rồi. Dưới gốc sung, một người vô gia cư thức dậy, gỡ ra tấm chăn nhàu nhĩ, rách nát, gỡ luôn tấm nilông màu xanh quân đội mắc vào các cành cây làm mái lều phiêu bạt đêm qua.

Ông ta trả lại cho cây sung và hè phố sự sạch sẽ, tinh tươm và thuần khiết của một sáng mùa đông có sương mù... Rồi ông ngước mắt lắng nghe giai điệu tango phát ra từ cửa sổ phòng làm việc của tôi.

Bất ngờ, người đàn ông vô gia cư đứng thẳng lưng, bước chân theo đúng nhịp tango sôi động, hai cánh tay vươn ra như khung đỡ cho bạn nhảy trong tưởng tượng... Nhưng chưa được nửa bài, ông dừng lại, khoác lên vai túi đồ nhem nhuốc đi về phía ngã tư.

Bước chân dài, chỉ hơi lần chần ở cột đèn tín hiệu xanh đỏ, rồi băng về phía chợ. Dường như ở đó cuộc đời rộng mở, huyên náo hơn?

Tango của James Last cũng làm huyên náo hơn cái không gian cô tịnh quanh tôi. Âm nhạc vang lên đầy ắp căn phòng có nhiều giấy tờ và sách báo. Tôi đọc được tango bắt nguồn từ những điệu nhảy trong các buổi lễ tôn giáo của những người nô lệ gốc Phi ở Buenos Aires và đến năm 2009 thì tango - Argentina được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Tango, cho đến đầu thế kỷ 20, đã được các tầng lớp quý tộc phương Tây đưa vào những đêm dạ tiệc xa hoa và lộng lẫy. Nhưng xuất phát điểm của nó chính là điệu nhảy mang nhiều tâm trạng của người da đen di cư đến thủ đô Buenos Aires nhớ quê, đau khổ và tủi buồn, vì thế chất chứa hoài niệm và triết lý sống: khuôn mặt lạnh băng trong khi bước chân nồng nhiệt và thân hình quyến rũ.

Không biết đêm nay người vô gia cư có trở lại mắc lều ngủ dưới gốc cây sung trước cổng cơ quan tôi không? Những phận người phiêu bạt, cho dù với bất cứ lý do gì, cũng đều chứa đựng bao nhiêu câu chuyện ẩn khuất cuộc đời mà tôi rất muốn được nghe...