Tư duy hoa sữa

Xét cho cùng bản thân cây hoa sữa không có tội, lỗi là do con người, mặc dù ý tưởng ban đầu của họ là tích cực, với mong muốn những con phố quê mình cũng thơ mộng nhờ cây hoa sữa như... thủ đô hoa lệ. Nhưng cuối cùng lợi đâu không thấy, chỉ thấy hại ngày càng nhiều. Chung qui nó tương tự như chuyện “thấy người ta ăn khoai cũng vác mai đi đào”. Một “phong trào trồng hoa sữa” lan tỏa từ Bắc đến Nam.

Những hàng hoa sữa đều tăm tắp khỏe khoắn vươn cao, ban đầu người ta còn thấy vui nhưng đến khi những lứa hoa đầu tiên trổ bông thì người ta mới thấy hối tiếc. Những hàng cây dày đặc tại những đường phố ở Lạng Sơn, Đồng Hới (Quảng Bình), Đà Nẵng, Hội An (Quảng Nam), Quảng Ngãi, Nha Trang, Vũng Tàu và mới đây là Pleiku (Gia Lai)... đã làm dân cư nhiều nơi không chịu đựng nổi do cái mùi “quá nồng nàn” của nó ảnh hưởng đến hô hấp, sức khỏe, đó là chưa kể đến những con sâu to đùng đi kèm.

Đến lúc này, người ta mới ngộ ra rằng hoa sữa ở vài con đường của Hà Nội do được trồng rải rác, thi thoảng mới có một cây nên mới vào thơ và nhạc do mùi hương thoang thoảng của nó. Nhưng khi đã trồng dày đặc như một số địa phương sau này đã làm thì không nghệ sĩ nào có thể cảm tác ra thơ ra nhạc nữa!

Đã có một “phong trào” chặt bỏ, chặt bớt cây hoa sữa ở một số nơi, một cách khắc phục mang tính tình thế. Từ “hội chứng hoa sữa” liên hệ tới một dạng tư duy gọi nôm na là “tư duy hoa sữa”. Đó có thể xem là biểu hiện của sự bắt chước, rập khuôn và có thể “mềm hóa” bằng cụm từ “học tập” để nói về quá trình du nhập những cái mới, cái lạ ở nơi khác, nước khác về địa phương mình bằng bất cứ giá nào, trong khi không căn cứ trên cơ sở khoa học, không tìm tòi, nghiên cứu mà nôn nóng, vội vã. Không chỉ là cây hoa sữa, ở một vài địa phương đã có hiện tượng “châu Phi hóa” về chủng loại cây ở một số con đường. Đường phố Việt Nam mà trồng những hàng cây điển hình của xứ châu Phi xa xôi.

Không những chỉ có cây xanh, mới đây còn xuất hiện phong trào “sân golf hóa” ở nhiều địa phương, mà báo chí đã nói về hiện tượng “bội thực” sân golf ở Hà Nội và một vài địa phương cũng đang bị “lây nhiễm” cho dù địa phương mình nhỏ về mọi mặt so với Hà Nội.

Liên quan đến “tư duy hoa sữa” có thể kể đến tình trạng nơi nơi xây dựng nhà máy bia, làm nhà máy đường, xây cảng biển, thành lập trường đại học... Làm sao để “không thua chị kém em” trong khi hiệu quả chưa thấy đâu, chỉ thấy lãng phí!