"Hai Lúa" bây giờ...

Phóng to

“Hai Lúa” tự hào giới thiệu chiếc máy giặt mủ cao su với khách tham quan ngày 8-4-2009

Niềm đam mê khó dứt

Anh Hải cho biết kể từ đầu năm 2007, khi các nhà khoa học, các cán bộ thuộc Bộ Quốc phòng tổ chức thử nghiệm thiết bị bay của anh và kết luận không bay được, anh cảm thấy rất buồn. “Tôi buồn chứ không nản chí. Tuy nhiên đến thời điểm đó (đầu năm 2007) thì tôi không còn vốn liếng để đầu tư cho niềm đam mê của mình nữa”.

Sau chuyến bay thử nghiệm không thành, nhiều người - trong đó có một số nhà khoa học - khuyên anh nên chú trọng vào việc chế tạo những máy móc phục vụ thiết thực cho hoạt động sản xuất nông nghiệp. Anh Hải hiểu rằng cần phải nghe theo lời khuyên này. Tuy nhiên, việc chế tạo máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp cần phải có vốn liếng nhất định, trong khi “Hai Lúa” lại đang gặp khó khăn về tài chính sau nhiều năm đổ tiền của vào việc nghiên cứu chế tạo trực thăng.

“Lưu diễn” cùng trực thăng

Dịp may đã đến với anh Hải. Tháng 12-2006, khi nghệ sĩ Lê Quang Đỉnh (người Mỹ gốc Việt) thực hiện bộ phim Người nông dân và chiếc máy bay, mà nhân vật chính là “Hai Lúa” cùng hai chiếc trực thăng của anh, và đưa bộ phim này dự triển lãm nghệ thuật đương đại châu Á - Thái Bình Dương lần thứ năm tổ chức tại Úc thì “Hai Lúa” trở nên nổi tiếng. Nhiều viện bảo tàng, cơ quan, tổ chức nghiên cứu khoa học... của nhiều nước đã liên tục mời anh đến tham quan, dự các buổi hội thảo và đề nghị nói chuyện về quá trình thực hiện niềm đam mê của mình.

Hai năm qua, “Hai Lúa” cùng hai chiếc trực thăng của mình đã đi qua Mỹ, Úc, Đức, Bỉ, Áo, Singapore... Anh Hải cho biết mức “thu nhập” cao nhất khi nói chuyện về việc chế tạo máy bay của anh ở nước ngoài là 500 USD/giờ!

Sau khi chu du nhiều nơi, anh Hải đã đồng ý bán chiếc trực thăng đầu tiên cho một bảo tàng ở New York vào giữa năm 2008. “Đủ để tôi trang trải các khoản nợ nần đã đầu tư vào việc chế tạo máy bay. Còn lại một ít tôi dành để chế tạo các máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp”.

Chiếc trực thăng thứ hai đã được cải tiến, sau khi trưng bày tại một viện bảo tàng ở Bỉ đã được tháo và chuyển qua Ao. Cũng có đề nghị mua chiếc máy bay này nhưng anh cương quyết trả lời không. Tuần rồi, Viện bảo tàng thành phố Vienna (áo) vừa tổ chức triển lãm chiếc trực thăng thứ hai. Họ thông báo cho anh Hải biết Nhật Bản đang làm thủ tục để đưa trực thăng của anh sang triển lãm. Dự kiến cuối tháng 4 này anh sẽ bay sang Kyodo.

Phóng to

“Hai Lúa” thuyết trình nguyên lý bay của trực thăng do anh chế tạo với các cán bộ Bộ Quốc phòng vào giữa năm 2007

Và những chiếc máy cho cây cao su

Đến giữa năm 2008, anh Hải cùng con trai và các cộng sự nghiên cứu chế tạo thành công máy thổi lá cao su. Lâu nay, việc quét lá cao su để phòng cháy rừng vốn do công nhân các nông trường thực hiện. Mỗi công nhân quét lá chỉ đạt công suất tối đa 0,5ha/ngày, tiền công 150.000 đồng/ha.

Khi chiếc máy ra đời, việc quét lá cao su ở một số nông trường đã được giải quyết nhanh gọn mà chi phí lại giảm đáng kể. Trung bình mỗi chiếc máy dọn dẹp được 25ha/ngày, sạch hơn quét tay. Để quét 25ha lá cao su, mỗi máy cần khoảng 30 lít dầu. Cộng với tiền thuê tài xế vận hành mỗi ngày 150.000 đồng, thu nhập của chủ máy còn hơn 3 triệu đồng/ngày. Hiện gia đình anh Hải có đến tám chiếc máy thổi như thế. Hầu hết số máy này được đầu tư từ tiền bán chiếc trực thăng đầu tiên.

Máy thổi lá cao su được “Hai Lúa” thiết kế liền với đầu máy kéo hiệu Ford 3000 (42 mã lực) hoặc 4000 (52 mã lực). Sức gió để thổi lá có vận tốc 90km/giờ, thổi sạch lá trong gốc và trên luống cây ra rãnh (khoảng 3m). Tính luôn đầu máy kéo, giá thành mỗi chiếc máy thổi hiện là 90 triệu đồng.

Cùng với sự ra đời của máy thổi lá cao su là máy bón phân tự động, vận hành trên đầu một máy kéo và có một rơmoóc chứa phân bón. Thùng phân chia làm ba ngăn chứa ba loại khác nhau. Khi máy vận hành, các loại phân bón sẽ được điều tiết theo tỉ lệ đã định, xuống ống dẫn đưa ra luống cao su. Công suất bón phân của máy khoảng 25ha/ngày (8 giờ). Giá thành máy trên 100 triệu đồng/chiếc, kể cả đầu máy kéo.

Chiếc máy thứ ba của anh Hải phục vụ việc thu hoạch mủ cao su, gọi là “máy giặt mủ”. Máy có giá thành 20 triệu đồng/chiếc. Công dụng của máy này là làm sạch những chất tạp, rác, đất lẫn trong mủ cao su bị rơi xuống đất khi khai thác. Mỗi giờ máy “giặt” được 800kg mủ. Giá trị mủ sau khi “giặt” được nâng lên gấp nhiều lần. “Tôi đã bán được hơn 40 máy loại này. Nhiều nơi đặt hàng nhưng tôi làm không kịp”. Anh Hải vừa được Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam cấp giấy chứng nhận “Điển hình sáng tạo Việt Nam” cho công trình nghiên cứu “Quy trình chăm sóc cao su tự động”.

Trước đây, “Hai Lúa” từng chế tạo nhiều máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp như: rơmoóc tự hành (có cả láp, thắng hơi, ben), giàn cày cải tiến (công suất cao gần gấp đôi so với giàn cày cũ và tiết kiệm được 1/3 nhiên liệu), máy bơm xác mì từ hầm chứa lên xe tải...

Trong năm 2009, anh sẽ chế tạo máy làm cỏ đường băng vườn cao su và máy thu hoạch cà phê. “Chú đừng ngạc nhiên vì sao Tây Ninh không trồng cà phê nhưng tôi lại chế máy này. Máy thu hoạch cà phê sẽ “xuất khẩu” ra... Tây nguyên. Nghe nói các tỉnh này hiện đang thiếu nhân công thu hoạch cà phê trầm trọng, khiến chất lượng cà phê thu hoạch giảm sút hẳn. Có máy này, cà phê Việt Nam sẽ có chất lượng cao hơn” - anh cho biết.

Mối bận tâm khác của “Hai Lúa” hiện nay là nghiên cứu chế tạo máy móc để cơ giới hóa việc trồng mía ở Tây Ninh.

Phóng to Máy thổi lá cao su Sau những chuyến chu du các nước, “Hai Lúa” thổ lộ: “Tôi có cảm nhận rằng các nhà khoa học ở các nước phát triển rất trân trọng mình. Sản phẩm mình làm ra tất nhiên chưa thể bằng họ, nhưng họ quý mình ở chỗ dù khó khăn, thiếu thốn nhưng vẫn cố gắng thực hiện bằng được niềm đam mê. Tôi cũng thấy người Việt Nam sẽ làm được nhiều thứ nếu dám nghĩ dám làm và có điều kiện thuận lợi hơn. Tôi ở Mỹ suốt ba tháng và thấy có những thứ mình làm ra tốt hơn của họ. Ví dụ như giàn cày Mỹ đang sử dụng không ưu việt bằng của Việt Nam”. Anh Hải cho biết mới đây Viện Khoa học công nghệ đã có ý kiến đề nghị anh hợp tác lâu dài trong lĩnh vực chế tạo máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp.