"Hoa nhài" và "Sói": góc khuất của giấc mơ hào nhoáng

NGỌC Ý 27/05/2014 23:05 GMT+7

TTCT - Dường như có một xu hướng hoang mang về “giấc mơ Mỹ”, khi cả phim Hoa nhài xanh (đã đoạt giải nữ diễn viên xuất sắc nhất) và Sói già Phố Wall (trượt giải nam diễn viên xuất sắc nhất trong sự tiếc nuối của nhiều người của Oscar 2014), không hẹn mà gặp đều nói về những người từ xuất thân bình dân vươn đến ánh hào quang rực rỡ nhất của sự giàu có rồi lại đi đến sụp đổ.

Trong Sói già Phố Wall, Leonardo Di Caprio vào vai Jordan Belford, người môi giới chứng khoán trưởng thành từ Phố Wall, mở công ty môi giới chứng khoán cổ phiếu xu, kiếm tiền nhiều kinh khủng nhưng rồi lại đánh mất tất cả những gì đã có.

Ở hai bộ phim Hoa nhài xanhSói già Phố Wall, có vẻ như thông điệp không đơn giản chỉ là bài học đạo đức về sự dối trá hay trụy lạc khiến người ta sa ngã. Dường như người ta đã lạc lối ngay từ khi họ không còn biết mình là ai nữa.

Hoa nhài xanh, Cate Blanchett đóng vai Jasmine, xuất thân là một đứa con nuôi, trở thành mệnh phụ giàu có thuộc giới thượng lưu Manhattan, New York, nhưng rồi cũng rơi khỏi cuộc sống phong lưu.

“Giấc mơ Mỹ” là niềm tự hào lớn của người Mỹ, nơi mà ai cũng có thể “từ rách nát trở thành giàu có” (from rag to rich) nếu họ có đủ tài năng, khát vọng và nỗ lực. Cả Jordan Belford và Jasmine cũng đều tài năng và đầy nỗ lực.

Jordan không những có khả năng thuyết phục siêu đẳng khi môi giới chứng khoán, anh còn luôn gây cảm hứng cho các đồng nghiệp và nhân viên của mình, xây dựng nên “hệ thống thuyết phục bán hàng Jordan” trứ danh. Còn Jasmine không chấp nhận chỉ làm một công việc chân tay bình thường, mà vừa làm giúp việc ở một phòng khám để trang trải chi phí, vừa học vi tính để có thể học các khóa trang trí nội thất trên mạng nhằm phát huy năng khiếu của mình.

Dĩ nhiên, dễ thấy nhiều lý do khiến cả hai đã mất tất cả ánh hào quang của giấc mơ: là ma túy, gian lận, cuộc sống trụy lạc, cơn tức giận, sự dối trá... Tuy nhiên, ở những bộ phim này dường như thông điệp không đơn giản chỉ là bài học đạo đức về sự dối trá hay trụy lạc khiến người ta sa ngã. Dường như họ lạc lối ngay từ khi họ không còn biết mình là ai nữa.

Cate Blanchett được đánh giá thể hiện tài năng đặc biệt trong diễn xuất tâm lý và đặc biệt, diễn viên đã nhìn thấy trong vai Jasmine cái phần rất “người”, cô khiến người xem vừa cảm thấy giận dữ vừa cảm thông. Nếu không nói dối, cô có đạt được điều mong muốn đó không? Người đàn ông danh giá cũng đã chọn cô vì hàng hiệu cô mặc, vì dáng vẻ sang trọng mà cô có và những gì cô nói dối là những gì anh ta muốn nghe.

Để chen vào xã hội thượng lưu, cô đã biến thành người khác, hay chính cô đang hoang mang lạc lối không biết đâu là con người thật của mình?

Jordan cũng thế. Thật ra anh ta và đồng nghiệp không thể làm giàu đến thế nếu không dựa trên lòng tham, sự khao khát làm giàu của chính những khách hàng bỏ tiền mua cổ phiếu mà họ môi giới. Để có thể tạo cảm hứng cho nhau và cho khách hàng, họ phải dựa vào lạc thú của tình dục và ma túy hay chạy theo quán tính xa hoa như là những giá trị sống. Từ đó, họ mất đi khả năng sống, suy nghĩ hay ứng xử một cách bình thường.

Có lẽ điều đó thể hiện rõ nhất trong phần bắt đầu phim Hoa nhài xanh khi Jasmine vẫn đi máy bay “hạng thương gia” trong khi không còn một xu dính túi, mà cô không biết tại sao lại làm thế; hay trong cảnh quay hài hước và đầy ẩn dụ trong phim Sói già Phố Wall khi cả công ty sửng sốt nhìn một nhân viên mới đến không hít ma túy, không sex trụy lạc, mà giải trí bằng cách chăm sóc chậu cá cảnh, và cậu ta lập tức bị tống cổ.

“Tìm thấy giá trị nhân cách của bản thân” là điều mà nhiều dự án của các tổ chức phi chính phủ (như Unicef) đã đưa ra để giáo dục kỹ năng cho trẻ em và cả người lớn, nhằm chống lại tình trạng bất bình đẳng giới hay bạo lực ở châu Phi, ở các nước đang phát triển...

Điều đó luôn có ý nghĩa bởi ngay cả ở chính nước Mỹ, cả nơi thừa văn minh, thừa tiền bạc nhất, xa hoa nhất, vẫn có một cuộc khủng hoảng bản sắc cá nhân sâu sắc nhất khi người ta làm giàu điên cuồng mà vẫn không biết mình là ai, không biết mình cần những giá trị gì trong cuộc sống. Vẫn có góc khuất của những giấc mơ hào nhoáng.

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận