Euro 2016:Bàn thắng ít và tiền đạo biến mất

TTCT- Trong lần đầu tiên thay đổi thể thức thi đấu và tăng số đội tham dự lên 24, Euro 2016 đã chứng kiến nhiều thay đổi về chiến thuật ở các đội tuyển quốc gia, họ chơi chặt chẽ và thận trọng hơn, các tiền đạo “chân tiền” thật sự hiếm hoi và những bàn thắng cũng ít ỏi.

Gareth Bale, ngôi sao lớn nhất của Xứ Wales ở Euro 2016, xuất thân là một hậu vệ cánh, được đẩy lên đá tiền vệ cánh rồi giờ là tiền đạo ảo -espn.com

Bàn thắng đâu rồi?

Sau vòng bảng, các đội tham dự Euro chỉ ghi được trung bình 1,9 bàn/trận, thấp nhất kể từ năm 1992. Việc mở rộng giải đấu tạo cơ hội cho nhiều đội bóng “chiếu dưới” lần đầu góp mặt như Xứ Wales, Bắc Ireland, Iceland, Albania.

Ngay đội thứ ba các bảng cũng có cơ hội giành quyền đi tiếp và nhiều đội đã đá tiêu cực chỉ để không thua. Kết quả là các trận đấu tẻ nhạt, ít bàn thắng và kịch tính. Ở vòng bảng không đội nào thắng cả ba trận. Còn vòng 16 đội, trận Croatia - Bồ Đào Nha không đội nào sút trúng cầu môn đối phương cho tới phút thứ 113!

Trong 69 bàn thắng ở vòng bảng, có đến 27,5% xảy ra từ phút 80 trở đi, cho thấy đòn dứt điểm chỉ tung ra vào những phút chót khi cả thể lực lẫn tinh thần cảnh giác cao độ của các hậu vệ bị bào mòn. Albania chẳng hạn, kỳ kèo với chủ nhà Pháp được đánh giá cao hơn rất nhiều cho tới những phút bù giờ và cả hai bàn thua của họ đều diễn ra sau phút 90.

Tất nhiên, cũng có những điểm thú vị sau vòng bảng. HLV Bắc Ireland Michael O’Neill cho rằng: “Việc mở rộng quy mô không làm chất lượng Euro bị pha loãng”. Bảng F là điển hình cho kịch tính phút chót. Xứ Wales là một cái tên thú vị khi giành quyền vào tứ kết với lối đá phóng khoáng rất được yêu thích.

Những trung phong biến mất

Trùng với thời gian diễn ra Euro 2016, tại Mỹ các đội bóng của châu Mỹ tranh tài Giải Copa America kỷ niệm 100 năm (Chile vô địch hôm chủ nhật sau khi đánh bại Argentina 4-2 trên chấm 11m ở New Jersey). Điểm khác biệt giữa hai giải đấu: mọi tiền đạo giỏi đều tập trung ở Mỹ.

Thật ngạc nhiên khi 24 đội dự Euro 2016 với rất nhiều ngôi sao ở đẳng cấp cao nhất của bóng đá thế giới, nhưng người hâm mộ không thể kể tên nổi một tiền đạo ở top 5, thậm chí là top 10 thế giới: Sergio Aguero, Luis Suarez, Gonzalo Higuain, Neymar, Diego Costa và Lionel Messi đều đến từ Nam Mỹ.

Đức, đương kim vô địch thế giới và chơi rất ấn tượng ở Euro 2016, sử dụng “số 9 ảo” Mario Goetze trong hai trận đầu, trước khi chuyển sang Mario Gomez - chân sút 30 tuổi bị coi là đã hết thời, hiện sang chơi bóng ở Thổ Nhĩ Kỳ trong màu áo Besiktas.

Bồ Đào Nha thì đẩy hai cầu thủ chạy cánh Cristiano Ronaldo và Nani lên làm tiền đạo. Đương kim vô địch Euro Tây Ban Nha chỉ có những chân sút loại hai như Alvaro Morata, Nolito. Với Ý, năm tiền đạo mà HLV Antonio Conte mang tới Pháp mới ghi được 13 bàn cho đội tuyển quốc gia.

Anh và Pháp có lẽ là hai đội sở hữu trung phong đẳng cấp nhất ở giải lần này: Harry Kane bên phía Anh, Olivier Giroud của Pháp. Nhưng tới giờ họ đều gây thất vọng và các ngôi sao lớn ở hai đội này là những tiền vệ. Hay Zlatan Ibrahimovic, chân sút 35 tuổi được kỳ vọng của tuyển Thụy Điển, đã có một giải đấu đáng chán, khiến đội bóng của anh bị loại từ vòng bảng.

Nguyên do: thứ nhất, có vẻ bóng đá châu Âu thời gian qua không chú trọng việc đào tạo, tìm kiếm những tiền đạo giỏi. Các lò huấn luyện trẻ quá chú trọng vào phát triển kỹ thuật toàn diện, khả năng chuyền bóng và tư duy chiến thuật, thay vì trui rèn việc đưa bóng vào lưới.

HLV Arsenal Arsene Wenger từng cho rằng bóng đá trẻ ở châu Âu thiếu chất hoang dã như ở châu Phi và sự ngẫu hứng đường phố của Nam Mỹ, những phẩm chất tối cần thiết để tạo ra một tiền đạo lớn.

Ở châu Phi hay Nam Mỹ, tài năng bóng đá đường phố tranh tài với những đối thủ lớn tuổi hơn là chuyện thường, còn tại châu Âu luôn có sự phân cấp giữa các lứa “U”. Cách làm quá bài bản, theo HLV Wenger, sẽ tạo ra những tiền vệ tổ chức và kiến tạo giỏi nhưng không còn đất cho các tay săn bàn thượng thặng.

Những tiền đạo giỏi nhất trong quá khứ của châu Âu như Marco van Basten (Hà Lan), Gerd Muller (Đức) có thể chơi tài hoa, thực dụng, nhưng họ có sự tỉnh táo, nhạy cảm, can đảm và khả năng chớp thời cơ, những yếu tố mang tính “đường phố” hơn là “học viện bóng đá trẻ”.

Các chân sút giỏi nhất gần đây của châu Âu, Ibrahimovic hay Robin Van Persie, trưởng thành giống các đồng nghiệp Suarez, Aguero của họ ở Nam Mỹ. Cả Ibrahimovic, Van Persie là những bụi đời chính cống trên đường phố ở Malmo và Rotterdam trước khi trở thành người hùng và đội trưởng đội tuyển Thụy Điển, Hà Lan. Nay thì Ibra đã giải nghệ, Van Persie đã 32 tuổi và một thời gian nữa châu Âu mới có thể được thấy lại những Gerd Muller hay Gary Lineker của thời vinh quang cho các tiền đạo cắm.■