Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Syria Bashar al-Assad (phải) - Ảnh: Reuters

"Chúng tôi không thấy một Syria hòa bình với Assad ở đó", đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) Nikki Haley trả lời phỏng vấn đài CNN ngày 8-4. Nội dung cuộc trao đổi sẽ được phát đầy đủ trong chương trình "“State of the Union” của đài này ngày 9-4 (giờ Mỹ).

Đại diện ngoại giao của Mỹ tại LHQ khẳng định Washington có 3 ưu tiên hàng đầu ở Syria vào lúc này. Đó là đánh bại Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), đẩy ảnh hưởng của Iran ra khỏi Syria và lật đổ chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Những gì bà Haley tuyên bố cho thấy sự thay đổi quan điểm hoàn toàn của nước Mỹ sau vụ tấn công hóa học vào thị trấn Khan Sheikhoun khiến hàng chục dân thường Syria thiệt mạng ngày 4-4.

Mỹ cáo buộc chính phủ của ông Assad đứng đằng sau sự việc và phát động một cuộc tấn công mang tính trả đũa bằng tên lửa Tomahawk vào căn cứ không quân Al Shayrat rạng sáng 7-4.

Có thể thấy, từ vụ tấn công bằng vũ khí hóa học chưa rõ trách nhiệm của ai này (đang có ý kiến kêu gọi thành lập ủy ban quốc tế độc lập để điều tra), chính quyền của tổng thống Trump đã thay đổi quan điểm 180 độ về vấn đề Syria, trực tiếp là số phận của ông Assad chỉ trong vòng chưa tới 68 giờ.

Trước đó, ngày 30-3, cũng chính bà Haley đã tuyên bố tại LHQ rằng: "Chúng tôi đang hướng tới việc thay đổi các ưu tiên và ưu tiên của chúng tôi sẽ không còn tập trung vào việc lật đổ ông Assad. Không cần thiết cứ phải tiếp cận theo cách của chính quyền cũ. Ưu tiên bây giờ là nên nhìn vào cách các vấn đề nên được giải quyết như thế nào, phải hợp tác với ai để tạo ra sự chuyển biến ở Syria".

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson khi đó đang có chuyến thăm tới Thổ Nhĩ Kỳ - quốc gia láng giềng của Syria, cũng đưa ra một thông điệp tương tự: số phận của Tổng thống Assad về lâu dài "nên để cho người dân Syria tự quyết định".

Những tuyên bố tưởng chừng mở ra một chiến lược tiếp cận mới của Mỹ ở Syria giờ đã thay đổi sau khi ông Trump phát động cuộc tấn công bằng tên lửa ngày 7-4. 

Tuy nhiên, trả lời đài CBS trong chương trình "Face the Nation" ngày 8-4, ông Tillerson tỏ ra kiên nhẫn hơn với chính quyền Assad, khẳng định ưu tiên hàng đầu vẫn là đánh bại IS.

"Một khi mối đe dọa từ IS đã được giảm bớt hoặc loại bỏ, tôi nghĩ chúng ta có thể chuyển sự chú ý trực tiếp đến việc ổn định tình hình ở Syria. Nếu có thể đạt được lệnh ngừng bắn ở những khu vực đang bất ổn của Syria, tôi tin rằng các bên sẽ có thêm điều kiện để bắt đầu một tiến trình chính trị thực chất", ông Tillerson nói.