Cờ Mỹ và cờ Trung Quốc trên phố ở Washington khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sang dự hội nghị thượng đỉnh về an ninh hạt nhân ngày 1-4-2016 - Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Bloomberg, kể từ khi chính thức nhậm chức tới nay, tân tổng thống Mỹ mới chỉ gửi tới người đồng cấp Trung Quốc một bức thư, trong đó cho biết ông đang tìm giải pháp tạo quan hệ êm đẹp giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Theo người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer, trong thư ông Trump cảm ơn ông Tập vì đã chúc mừng ông khi trở thành Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ, đồng thời ông Trump cũng gửi lời chúc mừng năm mới Đinh Dậu tới nhân dân Trung Quốc.

Kể từ khi chính thức tuyên thệ nhậm chức ngày 20-1 đến nay, bất kể việc đã điện đàm với hơn một chục lãnh đạo thế giới, ông Trump vẫn chưa chủ động tiến hành cuộc điện đàm nào với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trong thông báo phát đi tối thứ tư (8-2), ông Spicer cho biết: "Tổng thống Trump nói rằng ông mong muốn hợp tác với chủ tịch Tập Cận Bình để phát triển mối quan hệ mang tính xây dựng có lợi cho cả Mỹ và Trung Quốc".

Ông Trump đang đối mặt với áp lực phải thực hiện những cam kết đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử, theo đó thể hiện một chính sách nghiêm khắc với Trung Quốc - quốc gia mà ông cáo buộc đã giành hết việc làm của người lao động Mỹ trong lĩnh vực công nghiệp sản xuất.

Tỉ phú New York từng cam kết sẽ gắn nhãn "thao túng tiền tệ" cho Trung Quốc, khiếu nại những vấn đề thương mại chống lại Trung Quốc và áp dụng mức thuế nặng với hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ nếu nước này không chịu dừng lại các chính sách thương mại mà ông Trump cho là không công bằng.

Ở chiều ngược lại, kể từ khi ông Trump đắc cử, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã 3 lần có động thái liên lạc với ông Trump, trong đó có hai lần gửi thông điệp chúc mừng ông Trump

Ngày 4-11 ông Tập Cận Bình và ông Trump đã có cuộc điện đàm với nhau, lần đó ông Tập nói hợp tác là "lựa chọn duy nhất đúng" cho mối quan hệ giữa hai nước.

Nhận định về động thái ngoại giao mới nhất của ông Trump, ông Shi Yinhong, cố vấn chính sách đối ngoại của nội các Trung Quốc kiêm giám đốc Trung tâm nghiên cứu về Mỹ của Đại học Nhân dân Bắc Kinh, nhận định: "Điều đó vẫn tốt hơn là không có gì, nhưng đó chỉ là một cử chỉ rất nhỏ. Chính sách với Trung Quốc của ông Trump vẫn chưa định hình rõ ràng, mặc dù tất cả các dấu hiệu cho tới nay vẫn đều cho thấy cách tiếp cận mang tính đối đầu".

Trong các nội dung đưa lên Twitter kể từ khi đắc cử, ông Trump từng đặt vấn đề chất vấn về chính sách "một Trung Quốc", chỉ trích các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã không hành động đủ hiệu quả trong việc ngăn chặn tham vọng hạt nhân của CHDCND Triều Tiên.

Không những thế, ông Trump còn bổ nhiệm một người có quan điểm chống Trung Quốc gay gắt là giáo sư Peter Navarro làm cố vấn thương mại. Cùng với đó thì ngoại trưởng Rex Tillerson cũng là người đã lên tiếng cho rằng Mỹ cần bác bỏ việc Trung Quốc được phép tiếp cận những đảo nhân tạo tôn tạo trái phép ở Biển Đông.

Cho tới nay có thể thấy Bắc Kinh vẫn đang tiếp tục tìm kiếm những kênh chính thức và phi chính thức để thúc đẩy mối quan hệ với chính quyền mới của tổng thống Donald Trump.

Gần đây nhất, ái nữ của ông Trump, cô Ivanka đã được mời tới tham dự một buổi lễ nhân dịp đầu năm mới âm lịch ngày 1-2 tại đại sứ quán Trung Quốc ở Washington.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết đại sứ Cui Tianka cũng đã có cuộc nói chuyện riêng với chồng cô Ivanka và cũng là cố vấn Tổng thống, anh Jared Kushner.

Ông Wang Fan, giám đốc Viện quan hệ quốc tế của Đại học ngoại giao Trung Quốc, nhận xét: "Khía cạnh đáng lo ngại nhất về Tổng thống mới của Mỹ là tính khí thất thường chứ không phải chính sách của ông ấy. Chúng tôi lo ngại việc ông ấy sẽ có những quan điểm cực đoan".