Thủ lĩnh Đảng Độc lập Anh Nigel Farage ăn mừng kết quả Brexit - Ảnh: Telegraph

Thất vọng vì kết quả hôm 23-6, phe vận động Anh ở lại EU đang tiến hành một chiến dịch quy mô với gần 3 triệu chữ ký đòi tổ chức lại trưng cầu ý dân.

Lần này họ muốn điều kiện là “nếu một trong hai phe nhận được ít hơn 60% phiếu và tỉ lệ cử tri đi bỏ phiếu ít hơn 75% thì phải tổ chức trưng cầu lại”.

Tỉnh bang Quebec của Canada từng hai lần trưng cầu ý dân trong các năm 1980 và 1995 về việc tách ra khỏi Canada. Cả hai lần người dân đều chọn ở lại nhưng tỉ lệ phản đối lần thứ hai (1995) chỉ ở mức 51%.

Kịch bản này chỉ xảy ra tại Anh trừ khi xuất hiện những chuyển biến quan trọng.

Luật gia Jolyon Maugham QC đưa ra hai tình huống:

(1) một đảng ủng hộ Bremain (Anh ở lại EU) chiến thắng cuộc bầu cử (khó vì Đảng Bảo thủ đang chiếm ưu thế);

(2) EU đưa ra một đề nghị “hoàn hảo” khiến chính phủ Anh phải suy nghĩ lại (hay ít nhất khiến đa số dân Anh gây áp lực lên chính phủ).

Giáo sư Vernon Bogdanor, một trong những chuyên gia về hiến pháp hàng đầu của Anh đánh giá khả năng một cuộc trưng cầu ý dân lần hai khó xảy ra.

“Tôi không nghĩ EU muốn trả giá thêm nữa, họ sẽ xem cuộc bỏ phiếu này là chung cuộc”, ông Bogdanor trả lời báo Telegraph.

Thực tế, ở Anh không có cơ chế nào tạo điều kiện cho công chúng tự khởi động một cuộc trưng cầu ý dân.

Chính phủ, về mặt lý thuyết, có thể tổ chức một cuộc trưng cầu mới nhưng truyền thông Anh đánh giá khả năng này không cao. Hàng loạt chính trị gia hàng đầu Anh đã cam kết sẽ công nhận kết quả ngày 23-6.

Trang web của Quốc hội Anh nêu rõ: “Các kiến nghị đạt 100.000 chữ ký hầu hết sẽ được thảo luận. Nhưng chúng tôi có thể quyết định không làm điều này nếu vấn đề đã được thảo luận gần đây hoặc đã có kế hoạch thảo luận trong tương lai gần”.