Có đến 51.6% người bị tăng huyết áp không biết mình bị tăng huyết áp; 33.9% những người bị tăng huyết áp chưa được điều trị và 63.7% người được điều trị tăng huyết áp nhưng chưa đạt được huyết áp mục tiêu.

Mọi người cần biết số huyết áp của của mình, để:

Số huyết áp để chẩn đoán tăng huyết áp

Hiện nay, có nhiều cách để chẩn đoán tăng huyết áp: đi khám bệnh được đo huyết áp, hoặc đo bằng máy đo huyết áp tự động 24 giờ, tự đo tại nhà.

Để đo huyết áp tại nhà hay tại bệnh viện, hiện nay khuyến khích dùng máy đo huyết áp tự động, băng quấn ở cẳng tay. 

Để đo huyết áp chính xác, cần:

- Nếu người bệnh hút thuốc lá, uống cà phê thì phải cho người bệnh nghỉ ngơi 30 phút trước khi đo huyết áp.

- Đi tiểu hết trước khi đo.

- Ngồi nghỉ khoảng 5 phút.

- Ngồi thoải mái trên một cái ghế có dựa lưng và dựa tay, hai chân thoải mái để xuống sàn nhà, không bắt chéo cẳng chân.

- Tư thế đo chuẩn: người được đo huyết áp ngồi ghế tựa, cánh tay duỗi thẳng trên bàn, nếp khuỷu ngang mức với tim. Ngoài ra, có thể đo ở các tư thế nằm, đứng. Đối với người cao tuổi hoặc có bệnh đái tháo đường, nên đo thêm huyết áp tư thế đứng nhằm xác định có hạ huyết áp tư thế hay không.

- Không nói chuyện trong khi đo.

Lần đo đầu tiên, cần đo huyết áp ở cả hai cánh tay, tay nào có con số huyết áp cao hơn sẽ dùng để theo dõi huyết áp về sau.

Nên đo huyết áp ít nhất hai lần, mỗi lần cách nhau ít nhất  2 phút. Nếu số đo huyết áp giữa 2 lần đo chênh nhau trên 10mmHg, cần đo lại một vài lần sau khi đã nghỉ trên 5 phút. Giá trị huyết áp ghi nhận là trung bình của hai lần đo cuối cùng.

Khi đo huyết áp tại nhà mà trị số huyết áp ≥ 135/85mmHg: xác định tăng huyết áp. 

Nếu đo tại phòng khám, trị số huyết áp phải  ≥ 140/90mmHg mới xác định là tăng huyết áp.

Trị số huyết áp để quyết định điều trị

Huyết áp bình thường thay đổi trong ngày, thông thường có hai giai đoạn tăng và tương ứng hai giai đoạn xuống thấp: nhịp sinh lý huyết áp ngày đêm thường có hình ảnh dao động với đỉnh huyết áp cao vào khoảng 9 giờ sáng và 7 giờ tối, hạ xuống nhẹ quanh thời điểm 3 giờ chiều và hạ thấp nhất quanh thời điểm 3 giờ sáng. 

Tuy nhiên, khi xác định được huyết áp tăng thì phải điều trị để ổn định huyết áp và hạn chế gây tổn thương các cơ quan: não, tim, thận, mạch máu.

Khi chẩn đoán tăng huyết áp, người bị tăng huyết áp được điều trị bằng nhiều biện pháp:

- Thay đổi chế độ ăn: ăn giảm muối (5 – 6 gr/ngày); uống rượu bia vừa phải (80ml rượu mạnh, 600ml bia, 250ml rượu vang); ăn nhiều rau - trái cây - sản phẩm sữa; giảm cân: BMI<25 kg/m2, vòng bụng (nam < 90cm, nữ < 80cm); vận động thể lực đều đặn 5 – 7 ngày/ 1 tuần ít nhất 30 phút/lần; ngưng thuốc lá)

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, sau khi bác sĩ thảo luận với người bệnh.

Một số người bị tăng huyết áp, sau khi được bác sĩ thông báo huyết áp đã ổn định, người bệnh liền đòi ngưng thuốc vì cho rằng bệnh đã hết, hoặc nếu sử dụng thuốc tiếp tục sẽ làm cho huyết áp hạ hơn nữa.

Việc điều trị huyết áp phải tiếp tục duy trì cả thay đổi lối sống và sử dụng thuốc. Tiếp tục sử dụng thuốc để mức huyết áp ổn định, nếu ngưng huốc huyết áp sẽ tăng trở lại cũng như lối sống không đủ để duy trì mức huyết áp.

Khi điều trị huyết áp tốt, sẽ giúp giảm 30 - 40% nguy cơ bị đột quỵ; giảm 20 – 30% nguy cơ bị những sự kiện mạch vành lớn và giảm 30 – 40% nguy cơ chết do bệnh mạch vành.

Như vậy, mỗi người cần biết chỉ số huyết áp của mình, bằng cách theo dõi huyết áp tại nhà, khám tại cơ sở y tế giúp quyết định khi nào cần bắt đầu điều trị. Đồng thời, khi bị tăng huyết áp cần tuân thủ điều trị và theo dõi chỉ số huyết áp giúp điều trị hiệu quả, hạn chế thương tổn do tăng huyết áp gây ra.