Dây chuyền công nghệ tiệt trùng UHT trực tiếp xử lý nguyên liệu tại Nhà máy Betrimex ở Bến Tre - Ảnh: HỮU KHOA

Theo các chuyên gia, đây là xu hướng tất yếu nếu các nhà sản xuất thực phẩm muốn tồn tại và cạnh tranh ngay tại thị trường nội địa, trước khi tính đến chuyện xuất sản phẩm sang các nước.

Bà nội trợ “soi” kỹ hơn

“Mấy đứa nhỏ nhà mình thường tự chọn các loại thức uống, nhưng gần đây mình phải tự kiểm tra, thấy tin tưởng mới dám mua về cho mấy cháu dùng” - chị Trúc Vy (Q.Gò Vấp, TP.HCM) đứng bên cạnh kệ nước trái cây đủ loại tại siêu thị cho biết.

Theo chị Vy, ưu tiên hàng đầu của chị là các loại nước có tỉ lệ tự nhiên cao, không chất bảo quản. “Chỉ đọc thông tin sản phẩm là chưa đủ, phải uống thử xem có giống tự nhiên không rồi mình mới chọn” - chị Vy nói.

Không riêng chị Vy, nhiều người tiêu dùng hiện quan tâm nhiều hơn đến việc tìm hiểu các loại thực phẩm nói chung và thức uống nói riêng, nhất là các sản phẩm dành cho con trẻ. Đây cũng là lý do tạo ra “cuộc chiến” tranh giành vị trí trên quầy kệ ở cửa hàng, sạp chợ, siêu thị ngày càng căng thẳng hơn.

Theo nghiên cứu của Công ty Nielsen VN về hành vi tiêu dùng, hiện có tới 79% người mua hàng tìm kiếm các sản phẩm có thành phần tốt cho sức khỏe thay vì nhãn hiệu mạnh như nhiều năm trước.

Cũng trong nghiên cứu này, hầu hết người mua đều ưu tiên cho chất lượng sản phẩm, nghĩa là thành phần, hàm lượng dinh dưỡng trong các sản phẩm chứ không còn mua theo thói quen hay sở thích như trước.

Các siêu thị cũng cho biết người tiêu dùng “soi” rất kỹ về thành phần, hạn sử dụng, chất bảo quản trong sản phẩm nên siêu thị cũng kiểm soát chặt chẽ và gắt gao hơn đối với những vấn đề này. Tuy nhiên, theo các siêu thị, điểm hạn chế của các sản phẩm nước trái cây tươi đóng hộp hiện nay là thời gian sử dụng khá ngắn do không dùng chất bảo quản.

“Hạn sử dụng chỉ vài tháng cũng có những rào cản nhất định, bởi vòng đời sản phẩm ngắn sẽ tốn kém chi phí, khó khăn khi tính toán giá cả, người tiêu dùng cũng không muốn mua các sản phẩm cận đát” - đại diện một hệ thống siêu thị nói.

Thay đổi để thích nghi

Theo các chuyên gia thực phẩm, việc sử dụng công nghệ cao (công nghệ tiệt trùng UHT) để sản phẩm giữ được hương vị tự nhiên, dưỡng chất, không chất bảo quản đã được áp dụng trong các sản phẩm sữa, nước ép trái cây từ rất lâu.

Tại châu Âu, tỉ lệ sử dụng công nghệ này trong các sản phẩm đóng hộp từ 92-96%.

Tại VN, một số doanh nghiệp sản xuất nước trái cây đóng hộp cũng bắt đầu áp dụng công nghệ này để giữ cho sản phẩm có chất lượng cao, sử dụng lâu dài hơn, chẳng hạn như sản phẩm nước dừa đóng hộp COCOXIM của Công ty Betrimex.

Một chuyên gia của Tetra Pak VN cho biết công nghệ tiệt trùng UHT trực tiếp (xử lý nguyên liệu ở nhiệt độ 140-144oC trong từ 2-4 giây bằng cách phun hơi nóng trực tiếp vào sản phẩm trước khi làm lạnh nhanh xuống 22-30oC), hiện đang được Betrimex sử dụng, là công nghệ xử lý mới nhất, có thể giữ lại được hương vị gần giống với tự nhiên nhất.

Quá trình này được thực hiện trên dây chuyền tự động hóa cao và an toàn, sản phẩm được đóng gói bằng công nghệ chiết rót vô trùng nên có thể tránh được sự tái nhiễm của vi khuẩn gây hại trong quá trình lưu kho, phân phối ở điều kiện nhiệt độ môi trường.

“Với công nghệ và quy trình này, sản phẩm vẫn được chất lượng ổn định trong 12 tháng mà không cần trữ lạnh hay dùng chất bảo quản, chưa kể giúp tiết kiệm được nhiên liệu điện khoảng 35%” - vị chuyên gia này khẳng định.

Theo bà Châu Kim Yến - tổng giám đốc Công ty Betrimex, không chỉ cung cấp các sản phẩm cho thị trường nội địa mà còn xuất sang các thị trường nước ngoài khó tính như Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản..., đòi hỏi chất lượng sản phẩm phải đảm bảo và thời gian sử dụng lâu dài nên việc sử dụng công nghệ này là giải pháp tối ưu.

Kỹ sư vi sinh Đặng Huy Thái (đang làm việc tại một tập đoàn nước giải khát Thái Lan) cũng khẳng định với việc áp dụng công nghệ mới này, sản phẩm nước giải khát trái cây đóng hộp của VN sẽ có thêm lợi thế không chỉ tại thị trường nội địa mà còn tăng khả năng cạnh tranh trong hoạt động xuất khẩu.

“Ngoài sự tiện dụng, thân thiện với con người và môi trường, công nghệ này được đánh giá cao nhờ giúp cho sản phẩm giữ được chất lượng gần như nguyên vẹn, thời hạn sử dụng kéo dài mà không cần chất bảo quản” - ông Thái nói.