Đây cũng là các chính khách đang phải ngồi trên những chiếc ghế nóng nhất trong số các ghế nóng ở chính trường.

Bởi “nóng” và “mới” như vậy, nên qua phiên chất vấn này Quốc hội và quốc dân sẽ cảm nhận rõ hơn những gì Chính phủ đang thể hiện, trong sự đối chiếu với (lời nói) quyết tâm xây dựng một Chính phủ hành động, liêm chính và kiến tạo phát triển.

Quốc hội là diễn đàn để Thủ tướng và các vị bộ trưởng cam kết và khiến cho người dân an tâm, tin tưởng vào những triết lý, những ý tưởng, giải pháp, kế hoạch của mình đưa ra.

Phải nói rằng kể từ khi tiếp nhiệm (tính từ tháng 4-2016), Chính phủ với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đứng đầu, trong bối cảnh kinh tế - xã hội có nhiều khó khăn, thách thức, phải đối mặt giải quyết nhiều vấn đề đặt ra, trong đó có những vấn đề mới nảy sinh chưa có tiền lệ (như sự cố môi trường biển do Formosa gây ra), cộng với hạn hán, xâm nhập mặn khiến nông nghiệp tăng trưởng âm trong nửa năm đầu, rồi cả tiếng súng dị thường ở Yên Bái làm bàng hoàng dư luận...

Cùng với đó, những tồn tại nhiều năm trong kinh tế - xã hội đã đến giới hạn (nợ công, nợ xấu, bội chi ngân sách...), hoặc bị dồn nén đến bức xúc (nhiều dự án ngàn tỉ “đắp chiếu”, an toàn thực phẩm, kinh doanh đa cấp, công tác bổ nhiệm cán bộ ở một số nơi).

Trò chuyện với phóng viên Tuổi Trẻ, nhiều đại biểu Quốc hội và cử tri cho rằng việc lựa chọn các nhóm vấn đề và người trả lời nêu trên cho thấy Quốc hội và Chính phủ đang nhìn thẳng vào sự thật, không ngần ngại đối diện với những lĩnh vực nóng bỏng nhất, chứa đựng nhiều thách thức nhất mà cuộc sống đang đặt ra.

Những vấn đề ấy đã được nhận diện tương đối đầy đủ về thực trạng. Chính vì vậy, điều được chờ đợi nhất trong cuộc chất vấn lần này là cách tiếp cận, đánh giá, nhìn nhận vấn đề và đặc biệt là phương pháp, cách thức giải quyết, xử lý và thái độ của những vị đứng đầu.

Không thể phủ nhận quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ nhiệm kỳ mới, với những ấn tượng ban đầu mà cá nhân Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tạo ra.

Trước hết là về hành động, người dân đã thấy hình ảnh của Thủ tướng ở nhiều điểm nóng... Sự quyết liệt và chân thành của Thủ tướng bước đầu đã củng cố lòng tin, biểu hiện rõ nhất là ở môi trường đầu tư, kinh doanh.

Nhưng chừng ấy là chưa đủ. Một trong những lo ngại nhất được chính Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ ra là ở trên thì Thủ tướng cứ hô hào, Chính phủ cứ quyết tâm, nhưng ở dưới thì bộ máy lại không chuyển động hoặc chuyển động chậm do sự ngáng trở từ phía các bộ, ngành và chính quyền các cấp, vì những lý do khác nhau.

Chính vì vậy, người dân đang chờ đợi phiên chất vấn từ hôm nay để xem những người mới trên những chiếc ghế nóng hành xử ra sao, đặc biệt là trước những vấn đề, sự việc rất cụ thể đang đặt ra trên bàn nghị sự.