10/08/2006 17:16 GMT+7

Cần làm gì khi cơ thể mất nước và điện giải?

Theo Thạc sĩ NGUYỄN THỊ HẢI - Đại đoàn kết
Theo Thạc sĩ NGUYỄN THỊ HẢI - Đại đoàn kết

Khi bị mất nước và chất điện giải - chủ yếu do tiêu chảy, nôn, đổ mồ hôi nhiều, tiểu đường - cơ thể sẽ trong tình trạng suy kiệt, nặng hơn người bệnh có thể tử vong.

Nước cũng giống như chất đạm, vitamin, là những chất cần thiết cho sự sinh tồn của cơ thể, là vật chất để duy trì hoạt động cơ bản nhất của sự sống. Đồng hành với nước trong cơ thể là chất điện giải hay còn gọi là các khoáng chất. Nước giúp máu lưu thông, đi nuôi cơ thể.

Chất điện giải đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự hằng định của áp suất thẩm thấu các ion, kali, magiê, phốtphát là những thành phần quan trọng với dịch lỏng trong tế bào. Còn các ion, natri, clo là thành phần không thể thiếu được của huyết tương. Chính vì vậy khi bị mất nước và chất điện giải, cơ thể sẽ trong tình trạng suy kiệt, nặng hơn người bệnh có thể tử vong.

Nếu cơ thể không đủ nước thì chức năng chuyển hóa của toàn bộ cơ thể sẽ bị ảnh hưởng như thiếu máu, lơ mơ, suy tuần hoàn. Cơ thể thiếu chất điện giải thì người bệnh sẽ lừ đừ, nôn mửa, co giật, bụng chướng, ruột liệt, rối loạn nhịp tim, ngưng tim, tử vong. Tình trạng thiếu canxi thường xảy ra ở lứa tuổi sơ sinh, trẻ thường quấy khóc, khóc đêm, nấc cục, ọc sữa, ngủ hay giật mình, nằm hay vặn mình, uốn éo người. Nặng hơn, chỉ một kích thích nhỏ trẻ khóc dữ, thanh quản đột ngột khép lại, ngưng thở, rồi tử vong. Trong cơ chế hấp thụ và bài tiết của hệ tiêu hóa, nước và dinh dưỡng được đưa vào cơ thể thông qua ẩm thực.

Khi hoạt động mạnh hay lúc thời tiết nắng nóng, cơ thể sẽ điều tiết và tạo ra cơ chế bài tiết mồ hôi. Để bù lại lượng nước đã mất ấy, chúng ta cần uống nước nhiều hơn bình thường. Rất nhiều người chỉ đến lúc khát mới uống nước mà không biết rằng, khi cơ thể cảm thấy khát thì nước trong nội tạng đã mất đi sự cân bằng. Tế bào trong cơ thể đã ở vào trạng thái mất nước nhẹ. Hầu hết các hoạt động trong cơ thể đều cần đến nước và làm giảm lượng nước sẵn có trong người. Vì vậy phải thường xuyên uống nước. Uống ít một, nhiều lần.

Người khỏe mạnh mỗi ngày cần uống từ 1.500-2.500 ml nước. Tuyệt đối không uống một lúc một lượng nước lớn để tránh phá vỡ sự cân bằng của nước và các chất điện giải trong cơ thể. Nguyên nhân mất nước chủ yếu do tiêu chảy, nôn, đổ mồ hôi nhiều, tiểu đường. Tiêu chảy là một trong những bệnh lý gây tử vong nhiều nhất, đặc biệt ở trẻ em. Dấu hiệu mất nước ở trẻ là khát, uống nhiều, trẻ li bì, lừ đừ, mắt trũng, da bụng hằn lâu, thóp lõm, nước tiểu ít, huyết áp giảm, mạch nhanh.

Có nhiều phương pháp bù nước và chất điện giải đường uống được đưa ra để có thể giảm thiểu rủi ro khi cơ thể rơi vào tình trạng mất nước và chất điện giải. Ban đầu khi thấy dấu hiệu mất nước, nên cho bệnh nhân uống các dung dịch pha chế như nước muối đường, nước cháo loãng, nước dừa cho đến các loại chế phẩm bù nước và điện giải đường uống có tên gọi là nước biển khô hay bột oresol.

eL2yawPO.jpgPhóng to
Nên uống nước thường xuyên, uống ít một, nhiều lần
Khi dùng oresol cho các trường hợp mất nước và các chất điện giải, cần hòa tan 27,9 gram thuốc trong 1 lít nước nguội nhằm tạo thành một dung dịch có áp suất thẩm thấu tốt nhất cho người bệnh. Nếu pha loãng hơn hoặc uống ít hơn sẽ không cung cấp đủ nước, các chất điện giải và glucosa, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình điều trị. Nếu pha đặc quá sẽ làm cho người bệnh tiêu chảy nặng hơn do áp suất thẩm thấu trong ruột.

Khi sử dụng không nên pha thuốc bằng các loại nước khoáng vì trong nước khoáng đã pha sẵn một số chất điện giải sẽ ảnh hưởng đến tỷ lệ chất điện giải quy định hoặc không nên hòa các loại thuốc khác vào dung dịch oresol để uống sẽ tạo nên sự tương khắc thuốc do các phản ứng hóa học gây nên. Sau khi pha thuốc xong, không nên đun sôi dung dịch thuốc vì nhiệt độ sẽ làm mất tác dụng của thuốc.

Mọi người cần lưu ý đến ba loại dung dịch thường dùng. Đó là nước muối đường, pha theo tỷ lệ 1 thìa cà phê muối, 8 thìa đường và 1 lít nước. Ngoài ra người bệnh nên ăn thêm chuối, uống nước dừa. Nước cháo muối (1,2 lít nước, 1 thìa muối, 1 nắm gạo), đồng thời uống bổ sung nước dừa, nước cam, ăn thêm chuối để bổ sung thêm kali. Nước dừa muối: 1 lít nước dừa, 1 thìa muối. Hoặc có thể ra hiệu thuốc mua gói dung dịch oresol pha với 1 lít nước. Ngày uống 1-2 gói. Nếu người bệnh mất nước thì có thể bù dịch bằng các loại nước có pha chút muối thì tốt hơn, chẳng hạn chanh muối, cam muối, dừa muối và uống có liều lượng.

Oresol là loại thuốc đặc hiệu dùng để bù nước và điện giải, bổ sung năng lượng, phòng chống nguy cơ trụy tim mạch trong các trường hợp bị tiêu chảy, sốt cao, nôn và tiêu hao năng lượng do lao động nặng hoặc chơi các môn thể thao quá sức gây mất nước và chất điện giải.

Theo Thạc sĩ NGUYỄN THỊ HẢI - Đại đoàn kết
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên