Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 28-10 - Ảnh: VIỆT DŨNG

Tại phiên thảo luận về dự án Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước (sửa đổi) ngày 27-10, ông Nguyễn Hòa Bình đã đề nghị lập ra một quỹ bồi thường bằng tiền thu được từ nguồn gốc hoạt động tội phạm như buôn lậu, ma túy, tham nhũng... bị sung công. Nói thêm về đề xuất này với Tuổi Trẻ , ông Nguyễn Hòa Bình cho rằng:

“Đó cũng là lẽ công bằng thôi. Tiền thu được từ hoạt động phạm tội để phục vụ cho cuộc đấu tranh chống tội phạm và khắc phục những rủi ro của cuộc đấu tranh này là hợp lý”.

* Nhưng thưa ông, tiền nào cũng là tiền ngân sách?

- Theo quy định của Việt Nam thì cho sung công quỹ thì vào ngân sách chứ nhiều nước họ có coi tiền này là ngân sách đâu. Đất nước chẳng giàu hay nghèo hơn vì khoản tiền ấy. Không ai trông cậy vào khoản tiến ấy để nuôi bộ máy hay đầu tư cả.

Chúng ta phấn đấu cho một xã hội không tội phạm. Chứ không phải là chúng ta phấn đấu cho một xã hội thu được nhiều tiền từ hoạt động tội phạm.

Tất cả các loại tiền có được từ tội phạm sẽ được dùng để phục vụ cho cuộc đấu tranh chống tội phạm, để trang trải cho rủi ro của cuộc đấu tranh này.

* Nhưng nếu như vậy thì nguồn tiền đó sẽ khá nhiều, trong khi vụ án oan như ông nói không nhiều, không cần quỹ quá nhiều?

- Số tiền này không phải chỉ dùng cho bồi thường án oan mà cho cuộc đấu tranh chống tội phạm. Nhu cầu cuộc đấu tranh chống tội phạm hiện nay là rất nhiều, thậm chí ngân sách còn phải bỏ ra thêm.

Cụ thể là mua phương tiện, hay là rất nhiều việc cho Bộ Công an, cho Viện Kiểm sát, cho Tòa án. Còn việc bồi thường để khắc phục những rủi ro thì không nhiều.

Tôi ví dụ là cơ quan điều tra, cảnh sát trưng dụng xe của dân đi trấn áp tội phạm, nếu xe bị hư hỏng thì cũng phải đền cho người ta, mình lấy từ tiền này.

* Nhưng có ý kiến cho rằng lập quỹ như vậy thì cán bộ sẽ ỷ lại vì đã có tiền bồi thường oan sai ?

- Không, không phải chỉ có tiền. Những cán bộ đã được phong các chức danh tư pháp người ta đều có lòng tự trọng, có sĩ diện. Chúng ta đừng nghĩ là họ chỉ suy nghĩ về chuyện bồi hoàn tiền, họ còn có công danh sự nghiệp, uy tín và kỷ luật nhất là kỷ luật chuyên môn.

Chúng tôi cũng đang xây dựng quy chế về kỷ luật nội bộ theo tinh thần rất chặt chẽ. Nếu vi phạm mức nào đó thì sẽ không được phân án để làm tiếp, mức nào đó thì sẽ không được tái bổ nhiệm và mức nào đó sẽ tước lại chức danh tư pháp.