Tài xế Phan Văn Bắc và chiếc xe tải đã dìu xe khách mất thắng đổ dốc đèo an toàn - Ảnh tư liệu báo Tuổi Trẻ

Theo Bệnh viện Ôtô Group, quá trình nhận diện nguy cơ tai nạn bao gồm các bước cơ bản sau: Phát hiện các rủi ro tiềm ẩn gây tai nạn, đánh giá mức độ rủi ro, lựa chọn hành động phù hợp để tránh rủi ro, cuối cùng thực hiện hành động.

Khi tiếp xúc với vấn đề nhận diện nguy cơ tai nạn, người lái được trao dồi thêm nhiều kỹ năng lái xe an toàn hàng đầu thế giới như: kỹ năng quét, kỹ năng quan sát và giữ khoảng cách an toàn khi lái xe, kỹ năng tập trung khi lái, kỹ năng quan sát và điều chỉnh gương chiếu hậu, kỹ năng dự đoán rủi ro trong điều kiện bất lợi, kỹ năng tính toán thời gian phản ứng, kỹ năng nhận diện những mối nguy hiểm tiềm ẩn.

Kiến thức “cảnh báo nguy cơ tai nạn” trước mắt mang lại những lợi ích thiết thực cho người lái: giúp tập luyện khả năng quan sát và nhận biết nguy cơ dẫn đến tai nạn, trau dồi khả năng dự đoán tiến triển của các tình huống khi lái xe, phát triển sự nhạy bén của người cầm lái khi lưu thông trên đường, giảm bớt tai nạn giao thông liên quan đến người mới biết lái xe, giảm thiểu chi phí thời gian xử lý hậu quả sau tai nạn, chung tay góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tại các nước phát triển như Anh, Mỹ, Úc…, ngoài việc kiểm tra kỹ năng lái xe và kiến thức về luật giao thông, các kỳ thi sát hạch còn tích hợp thêm bài kiểm tra kỹ năng nhận biết rủi ro tai nạn của người cầm lái (được gọi là HPT - Hazard Perception Test).

Bài kiểm tra này dựa trên mô hình giả lập tình huống thực tế trên màn hình cảm ứng hay các hình ảnh giúp người cầm lái luyện tập khả năng quan sát và nhận diện các nguy cơ có thể dẫn đến tai nạn từ người đi bộ hoặc những phương tiện cùng lưu thông khác.

Trở thành một phần trong bài kiểm tra lái xe ở Anh, HPT được giới thiệu vào năm 2002 và cập nhật vào năm 2015, các tình huống được mô phỏng trên máy tính thay thế cho các video được ghi hình thực tế. Anh đã giảm 11% tai nạn giao thông năm 2008, tiết kiệm 89,5 triệu bảng Anh cho việc này.

Một biến thể của thử nghiệm này là bài kiểm tra bắt buộc phải có để được giấy phép lái xe ở nhiều bang của Úc, bao gồm Victoria và New South Wales. Riêng Mỹ giảm 30-40% các vụ va chạm vào năm 2010.

Ngoài những kỹ năng nhận diện nguy cơ tai nạn, người tài xế cần tự trang bị cho mình kỹ năng về sửa chữa và chăm sóc xe, nên thường xuyên rèn luyện thể lực để có sức khỏe tốt và tinh thần minh mẫn. Ngoài ra, học cách giải phóng căng thẳng trong cuộc sống và rèn luyện phong cách lái đàng hoàng, không cẩu thả… là những phẩm chất cần thiết của một người tài xế.