Mỗi khi có sự kiện mới được tổ chức, họ lại rủ nhau: “Đi đến chỗ container văn hóa nào!”.

Phóng to

Đông đảo bạn trẻ VN và quốc tế tham dự lễ hội nghệ thuật Melting Pot tại Saigon Outcast - Ảnh: Gia Tiến

Phóng to

Gian hàng tự vẽ trên áo thu hút nhiều trẻ em - Ảnh: GIA TIẾN

Phóng to

Không gian sáng tạo dành cho các bạn trẻ: vẽ màu cho những chiếc mũ tự thiết kế - Ảnh: GIA TIẾN

Đó là một không gian khác biệt: trên một mảnh đất rộng có những chiếc container được dựng thành... nhà ở, xung quanh là những mảng tường dày đặc hình vẽ graffiti, gần đó có một lò nướng pizza bằng đất, một khu chơi ván trượt, mấy cái thùng phuy, một vườn rau nhỏ, một cặp gà đi lại trong sân...

Không gian mở cho nghệ thuật mới

Saigon Outcast (118/1 Nguyễn Văn Hưởng, Thảo Điền, Q.2, TP.HCM) có ba chiếc container cũ kỹ được đặt trên một bãi đất trống sát bờ sông, bên cạnh những tòa cao ốc hiện đại của khu Thảo Điền, giống như một sự khẳng định cái tôi cá tính và khác biệt. Chúng được làm móng, dựng cọc, thiết kế, trang trí thành ba gian nhà lệch tầng, có cửa kính, cầu thang, có bếp. Đó vừa là nơi ở của chủ nhân, khi cần thì trở thành khu triển lãm nghệ thuật hay không gian thú vị cho các bạn trẻ trèo lên ngồi hóng mát, lúc lại biến thành sân khấu biểu diễn cho những ban nhạc VN và quốc tế.

Ý tưởng dùng container để tạo nên một không gian mở cho các loại hình nghệ thuật đương đại vốn không mới ở nước ngoài, nhưng lại trở nên “khác người” ở VN, nhất là khi Nguyễn Nguyên Lĩnh và Đoàn Phương Hà - hai chủ nhân của Saigon Outcast - quyết tâm dành gần hết số tiền tiết kiệm của mình để... mua container.

Những chiếc container thô cứng và lạnh toát vốn chỉ quen với việc chuyên chở hàng hóa, nay bỗng được tái sử dụng theo một cách lãng mạn bất ngờ: chuyên chở những thông điệp văn hóa nghệ thuật.

Đó là nơi trưng bày những tác phẩm nghệ thuật trong những triển lãm tranh hoặc sắp đặt, là nơi chiếu các bộ phim độc lập trong những buổi chiếu phim định kỳ tối thứ năm, là nơi âm nhạc được bùng nổ giữa một không gian phóng khoáng tự do trong các chương trình hòa nhạc cuối tuần, là sân khấu cho các vở kịch...

Đặc biệt Saigon Outcast lại rất nhiệt tình ủng hộ những nghệ sĩ mới, loại hình nghệ thuật đường phố hoặc ít được chào đón ở những nơi khác: xây những mảng tường lớn để dân vẽ graffiti tha hồ sáng tạo, dựng một triền dốc thoai thoải dành riêng cho dân chơi ván trượt, tổ chức những buổi trình diễn dòng nhạc reggae quốc tế với DJ người Jamaica, tổ chức ngày hội X-games, trình diễn đi xe máy phân khối lớn, nghệ thuật cắt giấy, ý tưởng thiết kế hiện đại... Tất cả đã tạo nên một hơi thở mới đầy ngẫu hứng và hấp dẫn với những người trẻ tuổi.

Phóng to

Ba chiếc container được thiết kế, trang trí thành ba gian nhà lệch tầng, tạo nên một không gian mở cho các loại hình nghệ thuật đương đại - Ảnh: Gia Tiến

Ước mơ “điên rồ” của hai nhân viên văn phòng

Chủ nhân của Saigon Outcast - Nguyễn Nguyên Lĩnh và Đoàn Phương Hà - là những người trẻ “điên rồ” trong mắt nhiều người. Lĩnh là một anh chàng Việt kiều Anh về nước được hơn ba năm, tiếng Việt vẫn còn nhiều từ chưa hiểu. Hà lại là một cô gái Hà Nội gốc, chỉ định vào Sài Gòn du lịch nhưng lại quyết định sống luôn ở đây vì thấy “Sài Gòn cũng hay hay!”. Cả hai chơi thân với nhau khi cùng làm việc trong một tập đoàn game lớn, hợp nhau ở sở thích chơi xe máy và gặp nhau ở ý tưởng: tạo nên một không gian giao lưu độc đáo dành cho giới trẻ, nơi không có những bức tường ngăn cách.

Vậy nên Saigon Outcast ra đời trên một mảnh đất đi thuê. Rồi thì Lĩnh và Hà dọn luôn về đấy ở, mỗi người một... container, lý do là để tiết kiệm tiền thuê bảo vệ đồng thời cũng là cách để thử thách chính mình ở một nơi thiếu thốn đủ thứ.

Quả thật, sống trong container và vượt qua hầu hết những nguyên tắc cơ bản về cơ sở vật chất làm cho cả hai bỗng trở nên giỏi hẳn về khả năng... dự báo thời tiết! Những cơn mưa làm dậy mùi đất ẩm, những tia nắng đầu ngày, những cơn gió từ bờ sông, những buổi chiều hoàng hôn xuống dần sau tán cây hay những đêm bầu trời đầy sao là những trải nghiệm vô giá và thuần khiết mà Lĩnh và Hà thu nhặt được một cách tự nhiên. Tự nhiên đến nỗi một buổi sáng thức dậy, Hà giật mình tự hỏi mấy cái cây mình trồng hồi nào mà sao chúng lớn nhanh đến vậy!

Còn Lĩnh thì vui vì có cơ hội được nhìn thấy phần Việt Nam trong con người mình trên vùng đất quê hương - điều mà trước đây anh cứ tưởng đã mất vì sống quá lâu ở nước ngoài.

Nhưng cũng có lúc nản vì cả hai cho rằng mình chỉ là những nhân viên văn phòng với số vốn ít ỏi và ước mơ điên rồ. Những khi quá căng thẳng vì vừa phải đi làm ở công ty, vừa hết tiền lại phải chạy ngược xuôi để lo cho những sự kiện diễn ra tại Saigon Outcast, Lĩnh và Hà đều tự hỏi: “Ơ sao mình lại phải làm những việc này? Đâu có ra tiền đâu! Sao mình không đi du lịch cho sướng nhỉ?”. Nghĩ vậy, nhưng khi nhìn những gương mặt phấn khích của những người tham gia sau một chương trình, khi nhận được lời đề nghị được đến trình diễn của các nghệ sĩ quốc tế, khi có một họa sĩ mới muốn được treo tranh, khi vài đứa trẻ đường phố muốn được học cách chơi nhạc cụ, Lĩnh và Hà lại tặc lưỡi bảo nhau: “Thôi làm tiếp vậy, biết sao giờ!”.