Chúng ta có lẽ đã thấy rõ ông Duterte muốn Trung Quốc nhân nhượng về quyền đánh cá cho ngư dân Philippines ở bãi cạn Scarborough đang tranh chấp với Trung Quốc, đồng thời muốn Bắc Kinh viện trợ nhiều hơn cho Manila để xây dựng đường sắt và cơ sở hạ tầng.

Đó là những chính sách có chủ đích của ông Duterte. Ông ấy khẳng định muốn duy trì quan hệ quân sự với Mỹ và quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Mỹ cũng lên tiếng không can thiệp vào việc Philippines tăng cường quan hệ với Trung Quốc.

Từ quan sát của mình, tôi cho rằng những động thái và tuyên bố gần đây của ông Duterte cho thấy Philippines đang xa dần với Mỹ và nghiêng về phía Trung Quốc.

Tuy nhiên, tôi không đồng ý với ý kiến cho rằng Philippines nghiêng hẳn hay xoay trục về phía Trung Quốc vì vấn đề Biển Đông chưa giải quyết xong và vấn đề viện trợ vẫn chưa chốt.

Ngoài ra, ông Duterte luôn khẳng định bãi cạn Scarborough thuộc chủ quyền Philippines. Trước khi thăm Trung Quốc, ông Duterte khẳng định ông ấy đồng ý với tuyên bố của thẩm phán Tòa án tối cao Philippines Antonio Carpio cho rằng ông có thể bị buộc tội nếu nhượng bộ chủ quyền bãi cạn Scarborough cho Trung Quốc vì vi phạm hiến pháp năm 1987.

Theo tôi, Philippines có nền dân chủ, có định chế, quốc hội nên Tổng thống Duterte không thể làm những gì ông thích. Và dĩ nhiên - như bất cứ ai - ông cũng sợ bị phế truất.