Nhiều doanh nghiệp nước mắm cho biết việc tiêu thụ nước mắm bị ảnh hưởng bởi các thông tin do Vinastas công bố. Trong ảnh: một cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống ở P.Phú Hài, TP Phan Thiết - Ảnh: N.C.THÀNH

Đại diện các hội nước mắm Phú Quốc (Kiên Giang), Phan Thiết (Bình Thuận) và Cát Hải (Hải Phòng) cũng cho biết sẽ đề nghị Bộ Công an điều tra làm rõ thông tin do Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng VN (Vinastas) công bố.

Kiến nghị làm rõ động cơ của Vinastas

Bà Nguyễn Thị Hồng Minh, nguyên thứ trưởng Bộ Thủy sản, cho biết ngoài việc bàn giải pháp truyền thông để người tiêu dùng hiểu rõ hơn về arsen hữu cơ (không độc hại - PV) trong nước mắm truyền thống, các doanh nghiệp đã thống nhất kiến nghị lên Thủ tướng để làm rõ trách nhiệm của những bên liên quan về thông tin không rõ ràng, làm ảnh hưởng đến uy tín của ngành nước mắm truyền thống.

“Vì Thủ tướng đã có chỉ đạo thanh tra, kiểm tra ngành công nghiệp nước mắm sau thông tin của Vinastas, nên các doanh nghiệp sản xuất nước mắm cũng kiến nghị Thủ tướng thanh tra, kiểm tra hoạt động của Vinastas để làm rõ động cơ cũng như cách thức thực hiện trong vụ arsen vừa qua” - bà Minh nói.

Cũng theo bà Minh, văn bản này sẽ được trình lên Thủ tướng vào đầu tuần tới.

Trong khi đó, ông Nguyễn Huy Tiến, phó chủ tịch Hiệp hội nước mắm Phan Thiết, cho hay arsen hữu cơ trong cá có từ bao đời nay và không gây hại cho sức khỏe.

Tuy nhiên, Vinastas khi công bố đã cố tình không nói rõ đâu là arsen hữu cơ, đâu là arsen vô cơ, làm người tiêu dùng e sợ nước mắm truyền thống.

“Chúng tôi không kết luận có đơn vị nào đứng sau Vinastas hay không, nhưng sẽ kiến nghị cơ quan chức năng xem lại cách làm và công bố thông tin sai lệch của Vinastas để có hình thức xử lý tương xứng” - ông Tiến nói.

Theo ông Trương Đình Hòe - tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản VN, cần phân biệt thông tin chưa chính xác mà Vinastas đưa ra với các nghi vấn có sự cạnh tranh không lành mạnh và phải có các cơ quan chức năng điều tra mới kết luận được có hay không việc cạnh tranh không lành mạnh.

Nhiều doanh nghiệp nước mắm đang không bán được hàng

Nhiều doanh nghiệp dự cuộc họp sáng 20-10 cho biết đang rất hoang mang trước phản ứng của khách hàng và phải đối mặt với các thiệt hại đang tăng dần.

Một thành viên của Hiệp hội nước mắm Phú Quốc cho hay nhiều doanh nghiệp phản ánh đã có một số siêu thị và cửa hàng bán lẻ tạm ngưng lấy hàng, chưa kể một số khách hàng đòi trả lại nước mắm đã mua.

Ông Nguyễn Huy Tiến công nhận chưa có con số cụ thể về thiệt hại của các doanh nghiệp, nhưng thông tin mập mờ về arsen đã ảnh hưởng đến sức tiêu thụ của nước mắm truyền thống.

“Thiệt hại là có và chúng tôi đang thống kê” - ông Tiến nói.

Để hạn chế thiệt hại, các doanh nghiệp cho biết sẽ có giải pháp truyền tải thông tin rõ ràng về arsen vô cơ và arsen hữu cơ để người tiêu dùng hiểu, tiếp tục sử dụng nước mắm truyền thống.

Theo ông Phạm Huỳnh Quốc Thanh - giám đốc Công ty TNHH Kim Hoa (Phú Quốc), dù các nhà khoa học đã lên tiếng giải thích và làm rõ về các loại arsen (vô cơ và hữu cơ) nhưng vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ và lo ngại.

“Người ta cứ nghe thấy arsen là nghĩ ngay đến kim loại nặng độc hại, chứ không biết rằng arsen trong nước mắm truyền thống là arsen hữu cơ không độc hại” - ông Thanh cho hay.

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Mai (Đoàn luật sư tỉnh Khánh Hòa): Không có quy định về arsen hữu cơ với nước mắm Trong bộ “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm” (QCVN 8-2:2011/BYT), Bộ Y tế chỉ quy định hàm lượng arsen trong nước chấm nhưng ghi rõ là arsen vô cơ, không đưa chỉ tiêu về hàm lượng arsen hữu cơ (có trong nước biển, cá, muối...). Việc dư luận nghi ngờ động cơ của Vinastas trong việc kiểm nghiệm và công bố thông tin này là có cơ sở bởi ngoài arsen, bộ quy chuẩn nêu trên còn quy định hàm lượng của nhiều kim loại nặng khác như chì, thủy ngân, thiếc... nhưng Vinastas chỉ kiểm tra arsen mà không kiểm tra hàm lượng các kim loại nặng khác. Ái Nhân

Thông tin sai bản chất Theo một lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), trong bộ quy chuẩn được ban hành năm 2011 về giới hạn kim loại nặng trong nước chấm, Bộ Y tế chỉ quy định về hàm lượng arsen vô cơ (có hại cho sức khỏe người dùng) tối đa, không giới hạn về hàm lượng arsen hữu cơ. “Trong khi đó, Vinastas cho rằng 67% mẫu có arsen tổng vượt tiêu chuẩn của Bộ Y tế mà không nói rõ đó là arsen vô cơ hay hữu cơ là sai bản chất quy định về giới hạn kim loại nặng của Bộ Y tế” - vị này nói. Fivimart gỡ bỏ nước mắm truyền thống Chiều 20-10, theo khảo sát của Tuổi Trẻ, tại siêu thị Fivimart (Hà Nội), các sản phẩm nước mắm truyền thống đã bị tháo hết ra khỏi kệ.  Thay vào đó là hai thương hiệu nước mắm công nghiệp, trong đó thương hiệu nước mắm M. được trưng bày tại những vị trí bắt mắt, chưa kể các banner thông báo chương trình khuyến mãi của nước mắm M. cũng tràn ngập siêu thị này. Một nhân viên Fivimart cho biết siêu thị đã trả hàng cho nhà cung cấp sau khi có thông tin nhiều loại nước mắm không đạt tiêu chuẩn chất lượng (?). “Nếu nhà cung cấp đưa ra đầy đủ giấy tờ, chúng tôi lại nhập hàng” - nhân viên này nói. LAN ANH