TAND cấp cao tại Hà Nội vừa ban hành quyết định giám đốc thẩm đối với vụ án Vũ Phan Điền (30 tuổi, quê Ninh Bình) bị truy tố về tội tàng trữ trái phép chất ma túy.

Quyết định giám đốc thẩm đã tuyên hủy bản án phúc thẩm (tuyên vô tội) đối với Vũ Phan Điền, đề nghị xét xử lại theo hướng có tội. Tại hai phiên tòa phúc thẩm trước đó, Điền đã được tòa tuyên không phạm tội, đình chỉ vụ án và trả tự do ngay tại tòa.

Điều tra có nhiều sai sót

Hồ sơ thể hiện sáng 6-12-2012, Vũ Phan Điền đi xe máy đến đền Nước, thị xã Tam Điệp (Ninh Bình). Trong lúc dừng xe chờ tàu đi qua thì gặp tổ công tác Công an thị xã Tam Điệp đang đi tuần tra.

Nghi vấn Điền liên quan đến ma túy nên đã kiểm tra giấy tờ tùy thân và đưa Điền cùng xe máy về Công an phường Trung Sơn để làm việc.

Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện bên trong mặt nạ xe máy của Điền có một túi nilông chứa tám gói giấy bạc nhỏ màu vàng, trong mỗi gói đều chứa chất bột màu trắng. Điền khai heroin mua của một người đàn ông không quen biết về sử dụng.

Cơ quan công an thu giữ toàn bộ tang vật và lập biên bản bắt người phạm tội quả tang. Kết quả giám định cho thấy các gói giấy bạc thu giữ được đều là chế phẩm heroin.

Tháng 3-2013, TAND thị xã Tam Điệp tuyên phạt Vũ Phan Điền 33 tháng tù. Anh Điền kháng cáo kêu oan.

Xử phúc thẩm, TAND tỉnh Ninh Bình đã quyết định hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại vì cho rằng cơ quan điều tra vi phạm về tố tụng. Xét xử sơ thẩm lần 2, TAND thị xã Tam Điệp tiếp tục tuyên phạt Vũ Phan Điền 33 tháng tù.

Xử phúc thẩm lần 2, TAND tỉnh Ninh Bình nhận định việc bắt, khám xét người phạm tội quả tang với Vũ Phan Điền là không đúng; trình tự, thủ tục thu giữ vật chứng của Điền là vi phạm tố tụng, biên bản quả tang đã bị sửa chữa một số cụm từ có tính chất xác định sự thật của vụ án...

Từ đó tòa tuyên Điền không phạm tội, đình chỉ vụ án và trả tự do cho bị cáo tại tòa.

Ngay sau đó, TAND tối cao đã có quyết định giám đốc thẩm hủy hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm lần 2 đối với anh Điền để điều tra lại theo thủ tục chung. Xét xử sơ thẩm lần 3, TAND thị xã Tam Điệp tuyên phạt Điền 24 tháng tù.

Bản án phúc thẩm sau đó tiếp tục tuyên Điền không phạm tội, đình chỉ vụ án và trả tự do ngay tại tòa.

Sai sót không thể khắc phục

Sau khi bản án phúc thẩm lần 3 bị kháng nghị, chánh án TAND tỉnh Ninh Bình có công văn gửi Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại Hà Nội đề nghị xét xử giám đốc thẩm, giữ nguyên bản án phúc thẩm tuyên vô tội đối với Điền.

Chánh án TAND tỉnh Ninh Bình khẳng định quá trình điều tra lại vẫn còn rất nhiều mâu thuẫn chưa làm rõ, biên bản quả tang không thuyết phục. Việc thu giữ vật chứng không đúng trình tự thủ tục tố tụng.

Quá trình tranh tụng tại tòa cũng không đủ căn cứ khẳng định heroin có phải là của Điền hay không... Việc vi phạm tố tụng trong khâu điều tra là không thể khắc phục được.

TAND tỉnh Ninh Bình cho biết trước khi tuyên bản án phúc thẩm lần 3, lãnh đạo tòa đã tổ chức họp Ủy ban thẩm phán và xin ý kiến của chánh án TAND tối cao rồi sau đó mới tuyên Vũ Phan Điền vô tội.

Không chấp nhận kiến nghị trên của TAND tỉnh Ninh Bình, mới đây TAND cấp cao tại Hà Nội chấp nhận kháng nghị của Viện KSND cấp cao tại Hà Nội, tuyên hủy án phúc thẩm lần 3 đối với Vũ Phan Điền để xét xử lại theo hướng có tội.

Lãnh đạo TAND tỉnh Ninh Bình cho biết sau khi nhận được quyết định giám đốc thẩm, TAND tỉnh Ninh Bình tiếp tục gửi công văn đến TAND tối cao báo cáo vụ việc và xin ý kiến chỉ đạo.

Theo đuổi vụ án từ hơn bốn năm qua, luật sư Nguyễn Hồng Bách nhận định vụ án có quá nhiều sai sót trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử.

“Những chứng cứ có trong hồ sơ không thể hiện đầy đủ thuộc tính của một chứng cứ, không được thu thập theo quy trình của Bộ luật tố tụng hình sự, vì vậy không đủ căn cứ để kết tội bị cáo. Có thể nói đây là vụ án hi hữu và là bài học cho các cơ quan tố tụng” - luật sư Bách cho biết.

Trong khi đó, ông Chu Văn Danh - phó chánh tòa hình sự TAND tỉnh Ninh Bình, chủ tọa phiên tòa phúc thẩm tuyên Vũ Phan Điền vô tội - chia sẻ:

“Vụ án có nhiều mâu thuẫn, trong đó mâu thuẫn lớn nhất là biên bản bắt người phạm tội quả tang đã bị sửa đổi và không có chữ ký của bị cáo. Thứ hai, trong hai nhân chứng thì một người nói không chứng kiến việc thu giữ ma túy.

Bằng lập trường và niềm tin nội tâm của mình, chúng tôi tuyên bị cáo vô tội. Vụ án là bài học cho các cơ quan tố tụng để làm sao quá trình điều tra, thu thập chứng cứ, xét xử phải theo đúng trình tự luật định, không để xảy ra những vụ án kéo dài với những phán quyết trái ngược nhau...”.