Giám đốc Sở KH-CN Nguyễn Việt Dũng nêu ra việc nhiều quy chế tài chính không phù hợp với thực tế hiện nay trong việc quyết toán chi phí nghiên cứu khoa học - Ảnh: THUẬN THẮNG

Câu chuyện muôn thuở, các nhà khoa học bị “mắc kẹt” trong quy chế về tài chính, dẫn đến không quyết toán được chi phí nghiên cứu khoa học một lần nữa được nêu ra tại buổi làm việc của Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng và Sở KH-CN sáng 17-2.

“Bảng kê chẳng qua là nói dối”

Tại buổi làm việc, Sở KH-CN đã kiến nghị một số cơ chế tài chính như quyết toán theo thực tế chi, giao thẩm quyền cho Sở chủ động chi cho một số hoạt động nghiên cứu khoa học.

Tuy nhiên bà Trần Nam Trang - Phó giám đốc Sở Tài Chính nói một số kiến nghị của Sở KH-CN vẫn vướng luật ngân sách và các quy định khác từ trung ương. Tất cả các khoản chi cho nghiên cứu khoa học vẫn phải có chứng từ, hóa đơn thì kho bạc mới giải ngân được.

Trao đổi vấn đề này, ông Lê Thanh Liêm - Phó chủ tịch thường trực UBND TP nói thẳng: “Phải có cơ chế khoán. Có những cái nhà khoa học chi nhưng không thể có chứng từ được phải làm bảng kê, mà làm bảng kê thì chẳng qua bắt nói dối.”

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Lê Thanh Liêm tranh luận về chuyện quyết toán toán chi phí nghiên cứu khoa học - Ảnh: THUẬN THẮNG

Tiếp lời, ông Nguyễn Việt Dũng, giám đốc Sở KH-CN nói luôn: “Vậy thì tại sao Sở KH-CN phải xác nhận lời nói dối?”. Ông Dũng cho biết Sở quản lý hàng trăm đề tài, có nhiều khoản chi không có hóa đơn chứng từ, phải làm bảng kê. Sở xác nhận xong mà kiểm toán vào “là chết” nên không dám”.

“Chẳng hạn giao cho chúng tôi làm một cái ly với giá 10 đồng thì khi nào giao được cái ly, đủ chất lượng là đưa tiền. Còn giờ thì dù có sản phẩm đạt yêu cầu vẫn phải mang một đống chứng từ các kiểu rồi bắt Sở KH-CN phải xác nhận cái này là đúng, làm sao chúng tôi xác nhận được?” - ông Dũng ví von từ thực tế.

Chia sẻ băn khoăn này, ông Lê Thanh Liêm yêu cầu: “Sở Tài chính phải xem xét xét kiến nghị này. Giám đốc Sở KH-CN làm sao biết chuyện ăn, ngủ, đi lại… bao nhiêu tiền mà bắt họ ký?”.

Đừng tạo ra cơ chế nói dối

Lắng nghe các ý kiến trao đổi, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng cho rằng tốt nhất là cứ ủy quyền 100% cho Sở KH-CN chi, sai thì phải chịu trách nhiệm.

Nếu vướng vì luật ngân sách và các quy định khác từ trung ương thì Sở Tài Chính phải quyết liệt kiến nghị. Đồng thời UBND TP thấy cần thì xin trung ương cơ chế thí điểm về tài chính cho nghiên cứu khoa học.

Ông Đinh La Thăng nói phải tính đến đặc thù của các nhà khoa học là tính tự trọng của họ rất cao. “Ngủ khách sạn hết 1 triệu/ ngày nhưng quy định cho 300 ngàn, bảo các nhà khoa học kê lên thì họ sẽ không chịu. Nhưng tiền thì đã chi rồi không kê thì không quyết toán được” - ông Thăng ví dụ.

Bí thư Thành ủy nói quy định cứng nhắc này như vậy sẽ không thể tạo ra sản phẩm tốt mà lại sinh ra cơ chế nói dối. “Không thể bắt một người không biết gì về chuyện chi tiêu (Sở KH-CN) đi xác nhận về việc đó được.” - ông Thăng nói.

Ông yêu cầu Sở Tài Chính phải kiên trì kiến nghị, từ thực tiễn mà các nhà khoa học ở TP.HCM đề xuất.

“Vì làm không khéo thì tiền cho nghiên cứu khoa học không đi vào đúng chỗ để tái tạo chất xám cho các nhà khoa học được” - Bí thư Thành ủy nói.