Phóng to

Đại tá Lý Đại Bàng (giữa) trong lần nhận danh hiệu “Gương mặt trẻ thành phố 30 năm” năm 2005 - Ảnh: VIỄN SỰ

Cơn đột quỵ vào giữa ca trực trong đêm 8-4 làm đại tá Lý Đại Bàng gục ngay tại bàn làm việc ở trụ sở PC17. Đồng nghiệp phát hiện anh đã qua đời khi tivi vẫn mở, trên tay còn cầm chiếc remote...

Tất cả đều đột ngột và lặng lẽ khi người anh hùng Lý Đại Bàng kết thúc cuộc đời dữ dội trấn áp tội phạm của mình.

Những tập truyện còn được kể

Nhiều người thành phố hay lân la phố xá những năm sau ngày đất nước thống nhất vẫn còn nhớ những câu chuyện săn bắt cướp như trong phim mà nhân vật chính không ai khác là Lý Đại Bàng. Bởi thế, câu chuyện về anh cho đến ngày ra đi không chỉ được lưu giữ trong những trang hồ sơ đánh án của Công an TP.HCM mà còn lưu truyền trong nhiều buổi hàn huyên của người Sài Gòn không cần bất cứ giấy tờ nào.

Năm năm trước, nghe tin Lý Đại Bàng được phong anh hùng, ông Nguyễn Tư - một chủ tiệm tạp hóa bên hông chợ Xã Tây, quận 5 - đã đến cơ quan chúc mừng. Sáng 9-4, nghe tin Lý Đại Bàng mất, ông Tư ngồi thẫn thờ như mất đi người thân.

Ông Tư nói: “Chú Bàng chắc không nhớ tui, nhưng tui và bà con góc đường này sao quên được chú”. Sau 30 năm, cũng như ông Tư, nhiều người dân ở góc đường Phù Đổng Thiên Vương - Nguyễn Trãi vẫn nhớ lần Lý Đại Bàng đánh án triệt hạ băng cướp Nguyễn “tàn bạo” của anh em Nguyễn Văn Chính và Nguyễn Chính Thắng khét tiếng từ trước năm 1975.

Phóng to Lý Đại Bàng trong chuyên án 114E, yêu cầu tên đầu sỏ Sáu Tiến thực hiện lại thao tác ép heroin - Ảnh tư liệu của PC17 Về quê lần cuối cùng Vào ngành năm 1977, cho đến ngày ra đi đại tá Lý Đại Bàng đã hơn 20 lần chuyển công tác ở những cương vị khác nhau. Vào ngành bao nhiêu năm là bấy nhiêu thời gian anh sống xa nhà. Năm năm trước, gặp đại tá Lý Đại Bàng trong lần nhận danh hiệu “Gương mặt trẻ thành phố 30 năm”, anh đã tâm sự với Tuổi Trẻ rằng nỗi áy náy lớn nhất là mấy chục năm theo ngành công an là con cái, ruộng vườn gửi gắm hết cho vợ chăm nom ở Củ Chi, có khi cả tháng mới về thăm được một lần. Trưa qua, đồng đội và vợ con đã đón anh về mãi mãi với quê nhà, dù biết rằng nỗi áy náy ấy của anh chắc không bao giờ nguôi...

Ông Tư kể lần đó sau khi truy đuổi qua nhiều con phố, đến chợ Xã Tây Lý Đại Bàng tung người như phim từ chiếc Honda 67 sang yên chiếc xe ôm, tên cướp đầu tiên lăn xuống đường và bị khóa còng.

Giao tên cướp cho đồng đội, Lý Đại Bàng tiếp tục lao xe vào hẻm để bắt tên còn lại. Đường cùng, tên cướp hung hãn móc trái lựu đạn, nhiều người dân góc đường này đã ôm đầu hoảng sợ. Nhưng chỉ trong tích tắc, khi tên cướp định đưa miệng cắn chốt thì Lý Đại Bàng bất chấp nguy hiểm ập tới đè cả tên cướp, bẻ cụp tay hắn và giật quả lựu đạn.

Đó chỉ là một trong rất nhiều trận đánh lẫy lừng của Lý Đại Bàng, được người thành phố truyền miệng. Không lâu sau trận đánh ấy, Lý Đại Bàng được giao trọng trách là đội phó đội săn bắt cướp quận 5 và sau đó là phó trưởng Công an quận 5. Đó cũng là lúc những “tập” tiếp theo về câu chuyện phá án của Lý Đại Bàng mà người thành phố hay kể có thêm những cái tên Tuấn “nhập nha”, Hoàng “Côn Đảo”, Sinh “Phú Nhuận”... Những tên cướp từng gây hoảng loạn khắp các tỉnh miền Nam lần lượt xộ khám.

Không ai nhớ có bao nhiêu “tập” truyện đã được người thành phố truyền nhau, nhưng những ngày ấy ở quận 5 đã có gần 700 tên cướp và đối tượng hình sự nguy hiểm bị Lý Đại Bàng cùng đồng đội tóm gọn.

Ra đi đột ngột, ký ức về Lý Đại Bàng dường như bị nghẹn lại trong mỗi đồng đội của anh. Sáng qua, ở trụ sở PC17 không ai kể trọn vẹn nổi câu chuyện về Lý Đại Bàng khi anh chuyển công tác về đây phụ trách các án về ma túy vào năm 2000. Nhưng từng trang hồ sơ vẫn còn nóng hổi: chuyên án 403H: 39kg heroin; chuyên án 114E: 6.100 viên Esctasy, 2kg bột ma túy tổng hợp; chuyên án 217T: 20kg heroin...

Những câu chuyện đánh án giờ đã vĩnh viễn ở lại phía sau. Nhưng với nhiều người thành phố, với người thân và đồng đội từng sát cánh, những tập truyện về Lý Đại Bàng chắc chắn sẽ còn được kể.

Sống mãi trong lòng đồng đội

Không bao giờ khoan nhượng với tội phạm nhưng gặp Lý Đại Bàng sau nhiều chuyên án lớn, anh đều có chung một tâm sự như một lời căn dặn: “Không có chỗ cho sự liều lĩnh đâu, phải chắc thắng mới đánh, còn sinh mệnh của anh em nữa”.

Trung tá Nguyễn Hữu Toàn, nguyên đội trưởng đội 3 PC17, vẫn nhắc hoài kỷ niệm nhớ đời với Lý Đại Bàng trong lần bám đường dây ma túy buôn bán hơn 2.000 bánh heroin của Hạnh “cầm”, Hải “luận”.

Lần đó, tổ trinh sát bao vây ngôi nhà của Hạnh “cầm” ven một cánh rừng cao su ở Trảng Bom (Đồng Nai) suốt từ chiều đến chập tối thì thấy một chiếc ôtô đỗ xịch, từng gói hàng được chuyển vào. Mọi người biết chắc là ma túy, các trinh sát đề nghị cho bắt nhưng Lý Đại Bàng khoát tay.

Gần nửa năm sau, khi trọn “ổ” cả Hạnh “cầm” còn có Dũng “lừng”, Lệ “mập”, Hải “luận”...bị bắt giữ, khi lấy lời khai, các đồng đội mới thấy hết giá trị cái khoát tay ấy.

Đêm ấy, bọn Hạnh “cầm” có tất cả chín tên với đầy đủ hàng “nóng” sẵn sàng chống trả, trong khi tổ trinh sát chỉ có bốn người. Sau ngày đánh án xong, Lý Đại Bàng chỉ giải thích đơn giản: “Tấn công lúc đó khó tránh nổi thương vong cho anh em. Nhưng tệ nhất là “rút dây động rừng”, những tên còn lại sẽ tìm đường tẩu thoát”.

Mưu trí và quyết đoán, nhưng cuộc đời đánh án của Lý Đại Bàng không chỉ là những giây phút căng thẳng đấu trí với tội phạm.

Anh em chiến sĩ ở PC17 vẫn còn nhắc hoài lần đánh chuyên án 403H lần theo dấu vết của hàng ngàn viên ma túy tổng hợp Esctasy ròng rã mấy tháng tháng trời. Tiền túi của cả tổ trinh sát đã cạn, Lý Đại Bàng tháo luôn đồng hồ và dây chuyền đưa cho một đồng đội và ra lệnh: bán!

Hết lòng và đầy hào sảng với anh em nhưng cuộc sống riêng của mình, nói như thiếu tá Nguyễn Trọng Đắc, đội trưởng đội 4 PC17, bao nhiêu năm theo ngành công an là bấy nhiêu năm anh thấy thủ trưởng của mình “ăn cơm tập thể, ngủ giường cá nhân”.

Và đêm 8-4, sau bữa cơm tập thể và vẫn trong căn phòng có chiếc giường cá nhân ấy, đại tá Lý Đại Bàng qua đời khi đang nối tiếp công việc miệt mài cho bình yên của thành phố như 33 năm qua.

Những ngày đánh án lẫy lừng, một bài báo viết về anh đã đặt tựa: “Lý Đại Bàng, đời như tên gọi”. Hôm nay, cuộc đời ấy, cánh đại bàng ấy đã khép lại...

Đại tá Lý Đại Bàng đột tử tại phòng làm việc Sáng 9-4, đại tá, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Lý Đại Bàng, trưởng Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC17) Công an TP.HCM, được phát hiện tử vong tại phòng làm việc sau ca trực đêm. Phóng to Vợ và con gái lớn của đại tá Lý Đại Bàng (hàng dưới thứ hai và ba từ trái qua) khóc ngất khi hay tin chồng, cha qua đời - Ảnh: VIỄN SỰ Nguồn tin từ Công an TP.HCM cho biết đêm 8-4 là ca trực của đại tá Bàng tại cơ quan. Khoảng 7g sáng 9-4, một số nhân viên của PC17 tới phòng làm việc của đại tá Bàng gọi cửa thì không thấy trả lời, nghi có chuyện không lành nên đạp cửa vào thì phát hiện anh đã tắt thở trước đó. Nguyên nhân ban đầu được đưa ra là có thể anh bị nhồi máu cơ tim, đột tử trong khi đang làm việc. Hiện Công an TP đang tiếp tục làm rõ. Đại tá Lý Đại Bàng sinh năm 1960, tham gia lực lượng cảnh sát hình sự năm 1978 và lập nhiều chiến công trong lực lượng săn bắt cướp giai đoạn 1980-1990. Năm 2000, anh được giao giữ chức phó trưởng Công an quận 5. Năm 2005, anh được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới. Ngoài ra, anh còn được trao danh hiệu “Gương mặt trẻ thành phố” 20 năm và 30 năm vào năm 1995 và 2005. Trưa 9-4, thi thể đại tá Lý Đại Bàng đã được đưa về quê nhà tại huyện Củ Chi, TP.HCM theo nguyện vọng của gia đình. Lễ viếng từ 20g ngày 9-4 đến 7g ngày 14-4 tại khu phố 2, đường Nguyễn Văn On, thị trấn Củ Chi, huyện Củ Chi. Lễ truy điệu và an táng tại nghĩa trang An Nhơn Tây, Củ Chi.