Săn cá heo nước ngọt

Phóng to

Du khách săn ảnh cá heo nước ngọt trên sông Mekong

Thị trấn Kratie nép mình bên dòng Mekong yên tĩnh, trong lành bao năm qua đón khách balô khắp thế giới. Họ lưu lại đây với cùng một mục đích: chiêm ngưỡng cá heo nước ngọt.

Ngay cổng vào bến thuyền là một chú cá heo to bằng ximăng, biểu tượng của tỉnh Kratie. Chuyện kể rằng có cô gái ngoan hiền, nết na nhưng gia đình rất nghèo, một hôm cô vào miếu thờ trong rừng cầu xin có được một tấm chồng. Rắn thần nghe thấy liền nói hãy đưa rắn về làm chồng. Lễ cưới đã diễn ra. Đêm động phòng hoa chúc rắn hóa thành chàng trai khôi ngô tuấn tú. Từ đó trở đi chàng giúp gia đình vợ làm ăn khấm khá.

Có gia đình hàng xóm thấy vậy cũng vào rừng đưa một con rắn to về làm lễ cưới cho con gái. Đêm động phòng nghe con gái la: “Mẹ ơi! Nó đã nuốt đến chân con”. Người mẹ bảo: “Không sao đâu, vậy là nó thương con đó”... Cho đến khi không nghe tiếng con la nữa cả nhà mở cửa phòng thấy rắn đã nuốt trọn cô gái vào bụng. Gia đình xấu hổ quá bèn khuân rắn ra bờ sông Mekong mổ bụng cứu con. Cô gái bị chất nhờn của rắn trơn tuột xuống dòng sông đang cuồn cuộn chảy và hóa thành cá heo.

Phóng to

Cá heo Irrawaddy sống trên sông Mekong

Thuyền len lỏi vào khu vực nước cạn. Tắt máy, người tài công ra hiệu đã đến nơi cá heo thường xuất hiện. “Đi xem cá heo phải kiên nhẫn, có khi cả buổi không nhìn thấy vì chúng di chuyển liên tục” - tài công vừa dứt lời thì một đốm đen to từ xa trồi lên mặt nước. Lúc thì một con, lúc hai ba con cá heo xuất hiện các phía.

Có một con to nhào lên khỏi mặt nước gần thuyền, chúng tôi nghe rõ tiếng thở khì và thấy nó không có chiếc mỏ dài giống cá heo nước mặn. Hết khu này thuyền lại rẽ nước sang khu khác xem cá heo nhào lặn. Khó khăn nhất là việc săn ảnh cá heo. Chúng chỉ trồi lên mặt nước trong tích tắc và thường xuất hiện khá xa. “Đến tháng 3, tháng 4 nước sông cạn hơn sẽ là mùa xem cá heo đẹp nhất” - người tài công cho biết.

Như cá heo nước mặn, cá heo nước ngọt nuôi con bằng sữa mẹ, thời gian mang thai cả năm, mỗi lần sinh chỉ một con vì vậy số lượng cá heo nước ngọt hằng năm tăng rất ít. Tổ chức Bảo tồn toàn cầu WWF ước tính có khoảng 80-100 con cá heo sống trên sông Mekong phía bắc Campuchia được xếp vào loài có nguy cơ tuyệt chủng cần bảo vệ nghiêm ngặt. Tháng 10-2006, sự kiện mười con cá heo chết trên đoạn sông này đã khiến không chỉ Campuchia mà các tổ chức bảo tồn động vật quý hiếm lo lắng. Không thể sống trong môi trường nước bị ô nhiễm, cá heo Irrawaddy còn được các nhà khoa học gọi là “thước đo kiểm soát chất lượng nước”.

Để bảo tồn loài cá quý hiếm này, dân làng Kampi cũng chuyển từ đánh bắt ngư nghiệp sang làm du lịch với giá 9 USD để đưa một khách du lịch từ làng đi xem cá heo trên sông Mekong.

Hai nước VN - Campuchia đã miễn visa. Tận dụng các phương tiện công cộng, xe ôm chỉ cần khoảng 50 USD là có thể tự thiết kế tour xuất ngoại khám phá loài cá heo nước ngọt quý hiếm trên sông Mekong ba ngày hai đêm. Ngoài tìm hiểu cá heo nước ngọt, tại hai tỉnh Kratie và Stung Treng còn có những điểm thu hút du khách như bảo tàng, chùa trăm cột, thư giãn và ngủ đêm trên quần thể 4.000 hòn đảo... Phóng to Người dân làng Kampi làm cá heo gỗ bán cho du khách