Phóng to

Từ trái sang: Tổng thống Mỹ Barack Obama, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào tại hội nghị G-20 - Ảnh: AFP

Theo báo Wall Street Journal, tại hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Los Cabos (Mexico), các nhà lãnh đạo liên tiếp đưa ra những cảnh báo xấu về khủng hoảng nợ châu Âu. Chủ tịch Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) Jose Angel Gurria mô tả đó là “nguy cơ lớn nhất với nền kinh tế thế giới”. Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jose Manuel Barroso cho rằng các thách thức mang tầm toàn cầu chứ không giới hạn ở châu Âu.

Các nhà lãnh đạo cũng bày tỏ bức xúc về việc khối đồng euro chưa đưa ra được giải pháp gì cụ thể để ngăn chặn khủng hoảng nợ lan rộng. “Chúng tôi vẫn chờ châu Âu giải thích xem chuyện gì đang xảy ra” - chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) Robert Zoellick nói. Trước tình hình đó, G-20 đã tìm cách trấn an các thị trường bằng tuyên bố khẳng định quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng.

Làm tất cả

Theo AFP, dự thảo thông cáo chung của hội nghị G-20 khẳng định G-20 sẽ “thực hiện tất cả các biện pháp chính trị cần thiết” để bảo vệ sự ổn định của đồng euro. G-20 cũng tuyên bố đồng lòng thúc đẩy tăng trưởng và tạo công ăn việc làm cho người lao động. Các nhà lãnh đạo sẽ thông qua kế hoạch hành động vì tăng trưởng và việc làm Los Cabos để thực hiện mục tiêu này. Dự thảo nhấn mạnh tăng trưởng bền vững và cân bằng là ưu tiên hàng đầu của G-20.

Đáng chú ý là việc dự thảo khẳng định các thành viên G-20 thuộc Liên minh châu Âu (EU) có nền tài chính lành mạnh “sẵn sàng hành động” để thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng, qua đó vực dậy tăng trưởng dù vẫn phải thực hiện nghiêm túc các cam kết thắt lưng buộc bụng. Trong thời gian qua, dư luận Hi Lạp luôn chỉ trích các quy định cắt giảm chi tiêu ngặt nghèo mà EU và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) buộc Athens áp dụng để nhận cứu trợ đã giết chết mọi cơ hội tăng trưởng của nước này.

Giới quan sát bình luận tuyên bố của G-20 cho thấy có khả năng EU sẽ phải cho phép tăng cường chi tiêu nếu các nền kinh tế khối đồng euro tiếp tục suy thoái trong thời gian tới. “Chúng ta đang chứng kiến một bước chuyển dịch của châu Âu khi xét đến tầm quan trọng của việc thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng và tăng trưởng việc làm” - AFP dẫn lời quan chức Bộ Tài chính Mỹ Lael Brainard bình luận.

Tại hội nghị G-20, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã kêu gọi EU cho Hi Lạp thêm thời gian để trả nợ, đặc biệt sau khi các đảng ủng hộ gói giải cứu 130 tỉ euro của EU và IMF giành thế đa số tại quốc hội. Tuy nhiên Thủ tướng Đức Angela Merkel vẫn tỏ ra rất cứng rắn: “Châu Âu và Hi Lạp không thể lùi bước trước quá trình cải tổ mà chúng ta đã đạt thỏa thuận”. Do đó giới quan sát cho rằng chưa có dấu hiệu cho thấy Đức sẽ đồng ý với việc khối đồng euro cùng phát hành trái phiếu chung để giảm áp lực thị trường.

Tây Ban Nha trong tầm ngắm

Vẫn chưa rõ tuyên bố của G-20 có thể trấn an thị trường hay không. Báo New York Times dẫn lời một số nhà đầu tư khẳng định các vấn đề của châu Âu quá phức tạp và sâu rộng, do đó không giải pháp tức thời nào có thể đem lại hiệu quả. Bằng chứng là ngay sau kết quả thuận lợi của cuộc bầu cử Hi Lạp, thị trường đã lập tức đưa Tây Ban Nha vào “tầm ngắm”.

AFP cho biết lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Tây Ban Nha tăng vọt lên trên 7%, mức cao chưa từng thấy trong 18 năm qua. Lãi suất Ý cũng tăng lên cao hơn ngưỡng 6%. Giới quan sát nhận định diễn biến này cho thấy gói giải cứu 100 tỉ euro (126 tỉ USD) dành cho các ngân hàng Tây Ban Nha là không đủ. Báo Anh Guardian dẫn lời chuyên gia Marc Otswald của Hãng Monument Securities nhận định có thể Chính phủ Tây Ban Nha sẽ phải cần một gói giải cứu tương đương.

Theo Bloomberg, nợ công của Tây Ban Nha trong ba tháng đầu năm 2012 đã tăng lên tương đương 72,1% GDP, cao hơn nhiều so với mức 63,6% GDP cùng kỳ năm 2011. Chính phủ Tây Ban Nha dự báo nợ công của đất nước này sẽ lên tới 79,8% GDP vào cuối năm 2012. Trong khi đó, Hãng xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service dự báo nợ của Tây Ban Nha sẽ chạm mức 90% GDP trong năm nay. Vấn đề là việc giải cứu một nền kinh tế lớn tới 1.100 tỉ euro (1.390 tỉ USD) là quá sức đối với EU và IMF, dù tại hội nghị G-20 IMF công bố năng lực cho vay đã tăng lên đến 456 tỉ USD.